| |
| Khách tham quan khu trưng bày hiện vật tại Bảo tàng tỉnh. Ảnh: Xuân Thu |
Cùng với việc thực hiện có hiệu quả công tác nghiên cứu, sưu tầm, kiểm kê, bảo quản hiện vật, thời gian qua, công tác xã hội hoá hoạt động bảo tồn và phát huy di sản văn hoá ở Bảo tàng Nam Định đã đạt được kết quả tích cực. Từ năm 2004, Bảo tàng tỉnh đã tham mưu với ngành Văn hoá - Thông tin (nay là ngành Văn hoá - Thể thao và Du lịch) đề xuất với UBND tỉnh thành lập Hội Cổ vật Thiên Trường. Sự ra đời của Hội Cổ vật Thiên Trường đã tạo ra một "sân chơi" cho những người yêu thích cổ vật, góp phần tích cực làm lành mạnh hoá thị trường cổ vật. Để tăng cường quản lý Nhà nước, đồng thời bảo vệ quyền sở hữu hợp pháp của cá nhân về di sản văn hoá, Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch đã chỉ đạo Bảo tàng tỉnh tổ chức đăng ký, cấp giấy chứng nhận cổ vật cho các chủ sở hữu. Ngay đợt đầu gần 400 cổ vật của 25 chủ sở hữu đã được đăng ký và cấp giấy chứng nhận. Cũng qua đó, ngành chức năng nắm được diện mạo các loại hình và số lượng cổ vật trên địa bàn tỉnh, từ đó thẩm định và tư vấn cho các chủ sở hữu hiểu biết thêm giá trị của những cổ vật mà họ đang sở hữu, giúp cho họ ý thức hơn trong việc bảo vệ và phát huy tác dụng các cổ vật theo tinh thần của Luật Di sản văn hoá. Từ đó đến nay, Bảo tàng tỉnh đã 3 lần phối hợp với CLB UNESCO bảo tồn giá trị cổ vật dân tộc và Hội Cổ vật Thiên Trường tổ chức các cuộc trưng bày di sản văn hoá và cây cảnh nghệ thuật tiêu biểu của tỉnh Nam Định, thu hút sự quan tâm của hàng ngàn lượt khách tham quan. Thành công của công tác xã hội hoá ở Bảo tàng Nam Định còn là các hoạt động hiến tặng cổ vật cho Nhà nước. Từ năm 2005 đến nay, Bảo tàng tỉnh đã tổ chức tiếp nhận nhiều đợt hiến tặng hiện vật của các tổ chức và cá nhân với tổng số gần 600 hiện vật, trong đó có nhiều bộ sưu tập cổ vật có giá trị cao như: Sưu tập gốm thờ Lý - Trần của ông Đoàn Anh Tuấn (Hà Nội) gồm 500 cổ vật; sưu tập đồ đồng thuộc nền văn hoá Đông Sơn của ông Lê Quang Chức (Nam Định) cùng nhiều hiện vật có giá trị khác; tiếp nhận bản gốc mẫu Tượng đài Chiến thắng Điện Biên Phủ của Cty TNHH Thủ công Mỹ nghệ Đoàn Kết (Ý Yên) và 19 cổ vật của Phòng PC15 (Công an tỉnh) bàn giao... Sau các đợt hiến tặng và tiếp nhận cổ vật, Bảo tàng Nam Định có thêm một khối lượng di vật, cổ vật khá phong phú, đa dạng cả ở loại hình và chất liệu, giúp ích rất nhiều cho công tác nghiên cứu và trưng bày, tuyên truyền về di sản văn hoá ở tỉnh ta. Đến nay, Bảo tàng Nam Định đang lưu giữ hơn 20000 hiện vật, tài liệu, hình ảnh về các lĩnh vực của đời sống xã hội, của tỉnh qua các thời kỳ lịch sử. Đầu năm 2010, nhân dịp mừng Đảng, mừng Xuân mới, hướng tới Đại lễ 1000 năm Thăng Long - Hà Nội và Đại hội Đảng bộ các cấp, Bảo tàng tỉnh đã tham mưu với Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch phối hợp với Hội Cổ vật Thiên Trường, Hội Sinh vật cảnh Nam Định và Trung tâm UNESCO nghiên cứu bảo tồn cổ vật Việt Nam, tổ chức một cuộc trưng bày lớn "Trưng bày di sản văn hoá và cây cảnh nghệ thuật tiêu biểu tỉnh Nam Định". Cuộc trưng bày đã huy động được nhiều thành phần tự nguyện tham gia với nguồn cổ vật, sản phẩm phong phú đem ra để phục vụ công chúng. Qua công tác xã hội hoá, Bảo tàng Nam Định đã định hướng cho các hoạt động trên theo khuôn khổ của luật pháp và đúng chuyên môn, vừa đẩy mạnh công tác tuyên truyền với các tổ chức, cá nhân tham gia bảo tồn, phát huy, gìn giữ và tôn tạo các di sản văn hoá.
Cùng với những hoạt động kể trên, những năm qua, việc xây dựng Bảo tàng và Nhà truyền thống được các cấp, các ngành, các địa phương quan tâm đầu tư xây dựng với quy mô lớn như: Bảo tàng Nam Trực, Bảo tàng Trực Ninh, Nhà tưởng niệm Cố Tổng Bí thư Trường Chinh, Nhà truyền thống LLVT (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh)… Thông qua đó, đẩy mạnh phong trào sưu tầm, hiến tặng các tài liệu, hiện vật về truyền thống lịch sử của các ngành, các cấp trong nhân dân. Cũng qua hoạt động này, các ngành, các cấp lãnh đạo của các địa phương nhận thức sâu sắc vai trò, vị trí, tầm quan trọng của công tác bảo tồn di sản văn hoá đối với nhân dân, đồng thời hình thành phong trào sưu tầm, lưu giữ, hiến tặng cổ vật trong nhân dân. Nhiều bảo tàng đến nay đã huy động được một số lượng hiện vật khá phong phú. Bảo tàng Nam Trực, Trực Ninh đã huy động được hàng trăm hiện vật, tài liệu quý, góp phần vào công tác bảo tồn di sản, giáo dục truyền thống, lòng tự hào dân tộc, niềm tự hào quê hương./.
Thu Trang