Tôn giả Bồ Đề Đạt Ma – Vị Tổ sư Thiền tông đời thứ hai mươi tám

(PLVN) - Tổ Bồ Đề Đạt Ma (Bodhidharma), sanh sau Đức Phật nhập Niết bàn 1.002 năm, Ngài thọ 112 tuổi, ở nước Nam Ấn. Cha là Bồ Hương Chí, vua nước này, mẹ Ngài là Hoàng hậu Chi Hương Phấn, Ngài là Hoàng tử thứ 3. Ngài rất thông minh và có tài hùng biện không ai qua Ngài được.
Tôn giả Bồ Đề Đạt Ma – Vị Tổ sư Thiền tông đời thứ hai mươi tám

Hành trình ngộ đạo

Nhân ngày giỗ ông nội Ngài, cha Ngài có thỉnh Tổ Bát Nhã Đa La đến cúng dường, nhờ vậy Ngài gặp được Tổ Bát Nhã Đa La. Tổ nghe Ngài là người lý luận vô song, nên có thử tài trí của Ngài. Tất cả những gì Tổ hỏi, Ngài đều giải thông suốt. 

Tổ bằng lòng nhận Ngài làm đệ tử, và nói với Ngài: Nếu Ngươi muốn theo ta tu đạo thiền, hãy xin Vua cha và Hoàng hậu, nếu hai vị đồng ý ta sẽ nhận. Ngài liền trình xin Phụ vương và Hoàng hậu cho Ngài theo Tổ học đạo Thiền tông, Phụ vương và Hoàng hậu bằng lòng nên Ngài theo Tổ Bát Nhã Đa La từ lúc ấy.

Ngài theo học với Tổ Bát Nhã Đa La được 7 năm, một hôm Ngài đốn cây để làm nhà trù, cây vừa ngã vào vách đá phát ra tiếng kêu lớn, bỗng thân tâm Ngài như mất rất lâu, Ngài hỏi Tổ: Khi con nghe tiếng cây ngã đập vào đá, con nghe rất xa xăm và thân tâm con dường như đã mất, đó là gì, xin Tổ giải thích cho con rõ?

Tổ Bồ Đề Đạt Ma quẩy một chiếc dép đi khắp thế gian.
Tổ Bồ Đề Đạt Ma quẩy một chiếc dép đi khắp thế gian.  

Tổ liền nói với Ngài: Con nghe vật lý chát tai/ Tiếng Nghe vật lý, theo hoài trầm luân. Tánh Nghe thanh tịnh lại bừng/ Bừng vì vật lý đã dừng với con.

Nghe Tổ dạy 4 câu kệ, Ngài biết mình đã Giác ngộ Thiền tông, nên cố gắng giữ tâm mình thanh tịnh dài lâu hơn, cách một tháng sau, làm nhà trù xong, Tổ gọi Ngài đến hỏi: Cánh cửa nhà trù này làm bằng gì vậy?

Ngài chưa kịp trả lời, Tổ liền đóng cánh cửa nhà trù thật mạnh, tiếng ầm của cánh cửa cũng làm chát tai Ngài, Ngài bị “chết đứng” lần thứ 2. Tổ biết Ngài đã “Rơi vào Bể tánh Thanh tịnh Phật tánh”, nên cứ để Ngài tự nhiên trong ấy. Khi Ngài trở lại sống với vật lý bình thường, Tổ mới hỏi: Sao ta hỏi ông không trả lời?

Ngài liền trình bài kệ lục bát 52 câu như sau: Ầm vang vật lý xé tan/ Cái nghe vật lý chạy lang theo trần; Thầy đóng cái cửa cái ầm/ Tánh Nghe thanh tịnh, ầm ầm vang xa. Thì ra lời dạy Thích Ca/ Ai nghe vật lý phải va luân hồi; Khi nghe thanh tịnh thì thôi/ Luân hồi nhiều kiếp, lìa rồi với ta.

Rõ ràng lời dạy Thích Ca/ Ở nơi Linh Thứu hiện ra nơi này; Con nhờ ân đức của Thầy/ Đóng cửa thật mạnh con đây ngộ thiền. Thiền tông thật sự linh thiêng/ Mà phải nhận liền cho được Tánh Nghe; Khi nghe phải thật sự nghe/ Nghe trong thanh tịnh, tự nghe Tánh mình.

Người tu thanh tịnh chứng minh/ Nghe bằng chân Tánh, là mình đúng nghe; Tiếng nghe không bị lấp che/ Là trong Phật Tánh, Tánh Nghe của mình. Thiền tông phải được chứng minh/ Rơi vào Bể tánh, tự mình biết thôi; Người tu trình với Thầy thôi/ Chỉ có vị ấy chứng lời của ta.

Thiền tông của Phật Thích Ca/ Dạy nơi Linh Thứu ngộ ra Tánh mình; Tánh mình kỳ đặc huyền linh/ Nghe được thông suốt, Tánh mình ngộ ra. Ngộ ra lời dạy Thích Ca/ Sống với Tánh ấy là ra luân hồi; Vào đây bị mất cái ''Tôi''/ Luân hồi nhiều kiếp là thôi với mình.

Thiền tông quả thật diệu linh/ Khi nghe thanh tịnh là mình rõ thông; Không cần tìm kiếm dụng công/ Chỉ cần thanh tịnh, tự trong lòng mình. Tánh mình hết sức tuyệt linh/ Nhận được chân Tánh tự mình biết thôi; Vì vậy Phật dạy là ''Thôi''/ Luân hồi nhiều kiếp là thôi với minh.

Hôm nay con kính xin trình/ Con nhận căn Tánh, xin trình Thầy thông; Hiện tại con hết cầu mong/ Vì đã giác ngộ ''Tánh không'' của thiền. Xin Thầy chứng nhận con riêng/ Đạt được pháp thiền của Phật Thích Ca; Từ nay con đã vượt qua/ Luân hồi sinh tử đã xa con rồi. Cũng nhờ Đức Phật dạy ''Thôi”/ Trầm luân sanh tử đã rồi với con; Con xin thệ nguyện lòng son/ Truyền môn thiền học luân còn thế gian.

Tổ Bát Nhã Đa La nghe Ngài trình 52 câu kệ đạt được “Bí mật Thiền tông”của mình, Tổ nói: Huyền ký mà Như Lai truyền đến đây, ông là vị Tổ sư Thiền tông đời thứ Hai Mươi Tám. 

Buổi Lễ truyền thiền đặc biệt

Trong Huyền ký Như Lai có dạy như sau: Đến đời ông lãnh Tổ vị, Mạch nguồn Thiền tông phải chảy về phương Đông, ở nước lớn phương Đông có thêm 5 đời Tổ nữa, Mạch nguồn Thiền tông phải ẩn nơi đây một thời gian, sau đó sẽ chảy về phương Nam đến đất Rồng. Ở tại đất Rồng này có một vị vua nhận được Mạch nguồn Thiền tông này, chính vị này là “Phật Hoàng” tức “Vua Phật” và làm Tổ tiếp theo. 

Tiếp vị vua này có thêm 2 đời Tổ nữa, rồi Mạch nguồn Thiền tông này sẽ ẩn. Đến đời Mạt Thượng Pháp, Mạch nguồn Thiền tông sẽ bùng lên tại đất Rồng. Cũng từ đây, người có tâm lớn cho Mạch nguồn Thiền tông này chảy đi khắp Năm châu.

Vậy, ông cùng ta vào Hoàng cung xin Đức vua Bồ Đề Anh Đa cấp cho ông Công Hàm và người tuỳ tùng cũng như thuyền để ông đến phương Đông truyền pháp Thiền tông này.

Ngày sau, Tổ Bát Nhã Đa La và Ngài vào Hoàng cung trình với Đức vua Bồ Đề Anh Đa sự việc mà Đức Phật Thích Ca Văn Huyền ký cho Ngài Bồ Đề Đạt Ma dẫn Mạch nguồn Thiền tông về phương Đông. Đức vua và Hoàng hậu cũng như tất cả quan và người trong Hoàng cung đều thấy tận mắt Huyền ký của Đức Phật, Đức vua có nói như sau:

Hôm nay, Trẫm tận mắt nhìn thấy lời Huyền ký của Đức Phật Thích Ca Văn. Trẫm có 4 ý như sau: Trẫm chấp thuận con Trẫm là Thái tử Bồ Đề Đạt Ma sang phương Đông truyền pháp môn Thiền tông mà Như Lai dạy nơi thế giới này.

Trẫm cung cấp choThái tử Bồ Đề Đạt Ma 12 người theo Thái tử phụ giúp làm công việc này, cũng như lo cho Thái tử khi ở nước ngoài một mình. Trẫm yêu cầu Tổ Bát Nhã Đa La, truyền “Bí mật Thiền tông” này tại Hoàng cung, để Trẫm và Hoàng hậu, cũng như quan, quân và những người trong Hoàng tộc chứng kiến. Trẫm sẽ thiết lập một “Đài Thiền Tông” thật là nguy nga để kỷ niệm pháp môn Thiền tông học này từ giã nước Ấn.

Trẫm và Hoàng hậu cũng như nhiều người trong Hoàng tộc hiện theo đạo Bà La Môn. Ngày truyền “Bí mật Thiền tông” cho Hoàng tử Bồ Đề Đạt Ma, cũng là ngày Trẫm, Hoàng hậu xin Quy Y Tam Bảo, Tổ đứng ra quy y cho Trẫm và Hoàng hậu. Còn việc xả giới đạo Bà La Môn, ngày ấy do Đại giáo sỹ Uất Phương Thinh xả giới cho Trẫm.

Tổ Bát Nhã Đa La và Ngài vừa nghe Đức vua Bồ Đề Anh Đa đưa ra 4 ý như vậy. Tổ và Ngài cũng như quan, quân và những người trong Hoàng tộc hết sức vui mừng. Đúng 3 ngày sau là ngày Đản sanh của Đức Phật Thích Ca Văn buổi lễ truyền “Bí mật Thiền tông” và quy y cho Đức vua, Hoàng hậu và những người trong Hoàng tộc được thực hiện hết sức trang nghiêm.

Trước khi thực hành buổi lễ truyền “Bí mật Thiền tông” này, Tổ Bát Nhã Đa La có nói: Theo quy định của Như Lai về việc truyền “Bí mật Thiền tông”, chỉ có vị nào Giác ngộ “Yếu chỉ Thiền tông” mới được tham dự. Nhưng vì buỗi lễ hôm nay quá đặc biệt, nên ta xin phá quy định của Như Lai cho nhiều người tham dự, nhưng Bồ Đề Đạt Ma khi ông nhận Tổ vị phải thực hiện đúng như lời dạy của Như Lai.

Hoàng tử Bồ Đề Đạt Ma hứa với Tổ Bát Nhã Đa La: Kính bạch Thầy, con xin nghe lời Đức Phật dạy và lời của Thầy. Buổi lễ  truyền “Bí mật Thiền tông” đầu tiên do Đức Phật Thích Ca Văn truyền có rất nhiều người tham dự, còn hôm nay là buổi lễ truyền “Bí mật Thiền tông” sau cùng tại nước Ấn, cũng có thật nhiều người tham dự. Cũng có thể nói, đây là buổi lễ trang nghiêm thứ hai ở nước Ấn này vậy.

Đúng 8 giờ sáng, tại lễ đài Thiền tông nơi Đại sảnh Hoàng Cung nước Nam Ấn, Đức vua, Hoàng hậu cũng như quan và những người có mặt đều quỳ gối trước Tôn tượng của Đức Phật Thích Ca Văn để Tổ Bát Nhã Đa La tiến hành buổi lễ.

Đọc thêm