Doanh nghiệp ở Hải Phòng sở hữu xe container BKS 16M-1593 chở hàng từ Trung Quốc về đến Quảng Ninh bị phạt tại Trạm cân trên quốc lộ 18 vì lỗi chở hàng quá tải mà không "tâm phục, khẩu phục". Đây không phải là trường hợp duy nhất lái xe phàn nàn xảy ra tại Trạm cân Km103+800, quốc lộ 18 thuộc địa phận tỉnh Quảng Ninh. Nhiều chủ doanh nghiệp, chủ xe và lái xe Hải Phòng bất bình về cách xử lý thiếu đồng bộ ở Trạm cân này.
| |
| Xe chở công-ten-nơ chở hàng trên quốc lộ 5 |
Vênh giữa quy định và thực tế
Về trường hợp phạt lỗi chở hàng quá tải của xe container BKS 16M-1593, đại diện thanh tra giao thông viện dẫn quy định tải trọng mỗi trục đơn không được quá 10 tấn, nhưng chủ xe cho rằng điều này quá vô lý. Bởi tổng tải trọng cả xe không vượt quy định, còn việc xếp hàng hóa không thể dàn đều nên các trục chịu tải nặng nhẹ khác nhau, làm sao lái xe xử lý được, nếu làm đúng quy định thì phải chặt cả khối hàng là máy chuyên dụng để xếp cho đều (!?) Đồng cảm với bức xúc của lái xe, ông Nguyễn Đăng Sâm, Tổng giám đốc Công ty Vận tải Đa phương thức cho biết, có những xe container tới 5-6 trục, có thể chở 60 tấn, nhưng theo quy định, xe cứ chở trên 40 tấn là bị xử phạt. Như vậy, xe chở chưa hết năng lực đã bị phạt, đồng nghĩa với lãng phí khả năng tải trọng của xe và cầu đường...
Trong lĩnh vực này còn có những vướng mắc khác. Chẳng hạn như việc xác định cụ thể trường hợp chở quá tải. Theo quy định của Thông tư 07/2010/TT-BGTVT ngày 11-2-2010, xe có tổng tải trọng trên 40 tấn hoặc tải trọng trên trục vượt quá 10 tấn là vi phạm, lái xe bị lập biên bản, giữ bằng lái, xe phải hạ tải. Một lái xe container từng bị lập biên bản tại Trạm cân phân tích, theo thông lệ quốc tế, tổng trọng tải cho phép của container loại 40 và 45 feet từ 32 đến 40 tấn, cộng với trọng lượng của vỏ container khoảng 4 tấn thì chỉ riêng phần hàng hóa và phần vỏ của container đã vượt quá trọng tải cho phép đối với loại xe này. Vướng mắc thứ hai gây khó khăn cho cả chủ xe lẫn cán bộ Trạm cân là quy định hạ tải. Nếu chỉ phạt rồi cho xe đi thì đường sá vẫn bị hư hại nên quy định yêu cầu buộc phải hạ tải, nhưng hạ tải xe container thì không ai có đủ thẩm quyền? Bởi các container chứa hàng hóa xuất nhập khẩu được kẹp chì của hải quan và các hãng tàu, nếu cắt chì để hạ tải thì ai sẽ là người chịu trách nhiệm về việc mất niêm phong? Việc xử lý lỗi này đối với xe chở container thực phẩm đông lạnh lại có cái khó riêng, vì chờ đủ các lực lượng chức năng đến phá kẹp chì để hạ tải thì chắc chắn là hỏng cả xe hàng. Đó là chưa kể những loại hàng hóa đặc biệt như vật liệu dễ cháy nổ, mủ cao su, gia súc, gia cầm. Gặp những trường hợp này, sau khi phạt, cán bộ Trạm cân đành chấp nhận làm giấy có xác nhận của các bên rồi cho xe đi.
Trước những vướng mắc trên, Bộ GTVT chỉ đạo: Khẩn trương đánh giá lại hai Trạm cân thí điểm tại Hạ Long và Dầu Giây, yêu cầu các cơ quan nghiên cứu kiến nghị của đơn vị quản lý trạm, doanh nghiệp về công nghệ thiết bị cân, các quy định về tổng tải trọng xe, tải trọng trục, biện pháp hạ tải... để kịp thời tháo gỡ những khó khăn cho doanh nghiệp, tránh ách tắc hàng hóa nhưng vẫn phải dựa trên nguyên tắc bảo đảm mục tiêu bảo vệ cầu, đường.
Theo Tổng giám đốc Cảng Quảng Ninh Vũ Khắc Từ, tại Quảng Ninh, hạ tầng đường bộ chưa đáp ứng yêu cầu lưu thông vận tải hàng hoá. Đặc biệt, Trạm cân xe Hạ Long chưa đủ diện tích bãi hạ tải cần thiết, chưa có kho chứa hàng đủ và bảo đảm kỹ thuật... Nếu không tính trước, sau năm 2012 cảng hoạt động hết công suất, sẽ có khoảng 2 -3 nghìn xe vận tải container và hàng hoá khác ra vào mỗi ngày, khi đó tình hình còn căng thẳng hơn.
Đừng để “lợi bất cập hại”
Trạm cân trên quốc lộ 18 được xây dựng tại xã Đại Yên (Hạ Long) từ tháng 9-1996, đến tháng 6-2003 ngừng hoạt động do nhiều bất cập và được phép hoạt động lại từ ngày 1-6-2010. Hiện việc trạm kiểm tra tải trọng xe trên quốc lộ 18 thuộc địa phận tỉnh Quảng Ninh đang bộc lộ nhiều vướng mắc. Năng lực hạn chế khiến trạm không những không hoàn thành mục tiêu kiềm chế phương tiện chở quá tải, mà còn có thể phát sinh các tiêu cực.
QL18 là tuyến huyết mạch nối vùng đồng bằng duyên hải Bắc Bộ với tỉnh Quảng Ninh, mỗi ngày có hàng nghìn lượt phương tiện qua đây, nhất là xe container chở hàng đi, đến cảng biển và cửa khẩu trên biên giới phía Bắc chở hàng quá tải gây hư hại tuyến đường, mỗi năm chi phí sửa chữa và nâng cấp lên tới hàng trăm tỷ đồng. Nhằm hạn chế tình trạng trên, Cục Đường bộ Việt Nam, nay là Tổng cục Đường bộ Việt Nam quyết định phê duyệt Dự án thí điểm khôi phục và hiện đại hóa Trạm cân tại Km103+800, quốc lộ 18 thuộc địa phận tỉnh Quảng Ninh với tổng mức đầu tư hơn 15 tỷ đồng. Chủ trương khôi phục Trạm cân này với mục đích bảo đảm an toàn cho người, phương tiện và cầu, đường bộ là cần thiết, tránh tình trạng xe quá khổ, quá tải lưu thông trên đường. Song cần quy hoạch cụ thể, sớm có biện pháp khắc phục những bất cập tránh xảy ra tình trạng ùn tắc hàng hóa và nảy sinh nhiều tiêu cực.
Tú Anh