10 năm “bịt mũi sống mòn” cùng nhà máy rác

Ruồi bu đen, hôi nhức mũi

Nhóm PV Báo PLVN có mặt tại hiện trường vào chiều 28/5/2019. Cơn mưa chiều đầu mùa ập xuống khiến những đàn ruồi ướt cánh không dám bu vào người mà phải bay đi tìm chỗ trú, nhưng những dòng nước mưa vẫn không thể làm nhạt đi dòng rước rỉ rác đen kịt trong những con kênh đào bao quanh Nhà máy Vietstar. 

Để hình dung về mức độ lớn của hai nhà máy rác này, bạn đọc cần biết con đường bao quanh hai nhà máy trên chưa đi hết đã dài tới hơn 3km. Suốt tuyến đường nước đen ngập ngụa, có những đoạn rác dơ dớp vương vãi đầy đường, ruồi muỗi bu đen đặc. Bốn phía xung quanh, không còn một mẩu ruộng. Một người dân địa phương cho biết từ ngày có nhà máy rác, nông dân tại đây mất nghề nông, trồng cây gì cũng thua, ngoài trồng tràm. Cơn mưa tạnh, mỗi lần gió thổi qua, lập tức mùi rác xộc vào mũi.

Một góc núi rác của Vietstar

Bên ngoài bãi rác của Vietstar, có thể nhìn thấy rõ ràng rác đã cao như những ngọn núi, những chiếc máy xúc cồng kềnh là thế, nhưng so với bãi rác chỉ là “tí hon”. Không tường bao ngăn mùi hôi. Hàng cây trồng lưa thưa ở hàng rào có lẽ để ngăn bãi rác với bên ngoài, tất cả đều chết khô. Thế nhưng gần 10 năm trước, dự án bãi rác này đã từng được giới thiệu là “cùng thành phố bảo vệ môi trường”.

Hộ dân ông Dương Văn Đảm (SN 1968) buồn buồn phản ánh: “Buổi tối Công ty VietStar dỡ phủ, mùi mới kinh hơn nữa, không thể tưởng tượng được. Cứ hình dung nước ngầm quanh khu vực cả cây số không xài được vì nước ngấm rác, thì mới tính ra ô nhiễm cỡ nào”.

Ông Đảm cho hay, cuộc sống đảo lộn từ ngày có bãi rác. Xưa khu vực bãi rác Vietstar là vùng đầm lầy, sau đó hai bãi rác tới, đẩy cuộc sống người dân vào cảnh khốn khổ. Rồi sinh ra nạn ruồi muỗi: “Đố ai ngồi yên vài phút, chúng cứ bu vào người. Dọn mâm cơm lên cái là ruồi bu đen. Kiến nghị bao năm mà chưa thay đổi. Cứ sống vậy mãi sao được, tầng nước thì hư, nghề nông bị bãi rác triệt, đời mình không tính, rồi con cháu mình sinh sôi kiểu gì?”.

Thực tế nêu trên, không phải bây giờ mới xảy ra, mới bị dân kêu ca. Theo nhiều người dân địa phương, vẫn biết rác phải có nơi đổ, nhưng không thể xử lý rác kiểu thô sơ như thời nguyên thủy, không thể phát tán những độc hại ra môi trường một cách lộ liễu ngang nhiên như vậy. Đơn thư của dân gửi đi nhiều nơi, nhiều cơ quan chức năng thụ lý, nhưng sai phạm vẫn dai dẳng. 

Mới đây, sau khi UBND TP HCM có công văn chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường giải quyết công văn của UBND huyện Củ Chi về phản ánh mùi hôi phát sinh từ nhà máy Công ty Cổ phần VietStar đoàn kiểm tra đã phát hiện một số dấu hiệu sai phạm tại đây.

Tại Công ty VietStar, phát hiện một số bất hợp lý trong số liệu lượng chất thải tồn lưu; chưa lắp đặt vận hành camera giám sát một số khu vực. Với Công ty VietStar, nếu không khắc phục những điểm sai sót, sẽ có thể bị cắt giảm khối lượng chuyển giao về nhà máy (còn 1.400 tấn/ngày) và xem xét xử lý Công ty về hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Những sai phạm trên của hai nhà máy này, không phải lần đầu tiên được chỉ đích danh, mà đã bị phản ánh nhiều lần trước đó. Những lời giới thiệu về “công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường”, qua thực tế hàng chục năm vận hành, đã chứng tỏ chỉ là những lời “tự giới thiệu”. Đó là chưa kể những “lùm xùm” khác về giá chôn rác, giá đốt rác, về hệ lụy hai nhà máy này để lại cho khu vực, không chỉ ảnh hưởng tới Củ Chi mà ảnh hưởng liên tỉnh tới cả Long An.

PLVN sẽ tiếp tục phản ánh trong các số báo tới.