BẢN TIN TỔNG HỢP Radio Pháp Luật - Đột phá thiết bị cấy ghép não AI giúp người câm nói và hát
Phát sóng: ngày 15/6/2025
Người thực hiện: Tâm Anh, Thục Khuê
Tâm Anh: Quý vị và các bạn đang nghe bản tin tổng hợp trên Báo PLVN.
Tôi là Tâm Anh
Còn tôi là Thục Khuê
Thưa quý vị, bản tin tổng hợp ngày hôm nay sẽ có những nội dung sau:
Headlines:
Sốt xuất huyết tăng mạnh 131%, TP Hồ Chí Minh kích hoạt quy trình báo động đỏ
Nhiều dịch bệnh truyền nhiễm khu vực phía Nam gia tăng
Sốt xuất huyết tăng mạnh 131%, TP Hồ Chí Minh kích hoạt quy trình báo động đỏ
Tâm Anh: Bản tin hôm nay sẽ mở đầu với một thông tin quan trọng về tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết tại TP Hồ Chí Minh – nơi đang gióng lên hồi chuông báo động đỏ vì số ca mắc tăng vọt.
Vâng, theo số liệu từ Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, tính đến tuần thứ 23 của năm 2025, thành phố đã ghi nhận 8.595 ca mắc sốt xuất huyết Dengue – tăng hơn 131% so với cùng kỳ năm ngoái. Đáng chú ý, trong khoảng từ ngày 1/5 đến 12/6, đã có 766 ca nhập viện, trong đó có 324 ca từ nội thành và 422 ca từ các tỉnh thành khác chuyển về.
Thục Khuê: Điều đáng lo ngại là số ca bệnh nặng cũng đang gia tăng – hiện đã có 291 ca nặng, tăng 77 ca so với năm 2024. Tuy nhiên, rất may là chưa ghi nhận ca tử vong nào do sốt xuất huyết trong đợt bùng phát này.
Tâm Anh: Trước tình hình này, TP Hồ Chí Minh đã kích hoạt quy trình báo động đỏ, đồng thời phát động tháng cao điểm phòng chống sốt xuất huyết trên toàn địa bàn. Chiến dịch này còn nằm trong khuôn khổ hưởng ứng “Ngày ASEAN phòng, chống sốt xuất huyết” lần thứ 15.
Thục Khuê: Các hoạt động trọng tâm bao gồm: tìm và loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, nâng cao nhận thức cộng đồng, phát hiện sớm triệu chứng, và huy động sự tham gia của chính quyền, đoàn thể, từng hộ dân trong việc dọn dẹp vật dụng chứa nước – nơi muỗi sinh sôi nảy nở.
Tâm Anh: Cùng lúc đó, các bệnh viện đã được yêu cầu củng cố quy trình tiếp nhận – từ sàng lọc điều trị ngoại trú đến phân tuyến hợp lý, đảm bảo bệnh nhân được cấp cứu và điều trị kịp thời. Các đơn vị y tế cũng được chỉ đạo chuẩn bị sẵn thuốc men, dịch truyền, máu và trang thiết bị sẵn sàng ứng phó mọi tình huống.
Thục Khuê: Đặc biệt, các Bệnh viện Nhi đồng và Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới cũng đã được giao nhiệm vụ tập huấn lại cho nhân viên y tế, bám sát theo hướng dẫn của Bộ Y tế để nhận biết dấu hiệu cảnh báo và xử lý kịp thời ca bệnh chuyển nặng – hạn chế thấp nhất nguy cơ tử vong.
Tâm Anh: Và không thể thiếu, chính là sự chung tay của mỗi người dân. Hãy đậy kín các dụng cụ chứa nước, dọn sạch rác thải xung quanh nhà, và ngủ mùng, sử dụng các biện pháp xua muỗi để bảo vệ chính mình và người thân.
Thục Khuê: Nếu có triệu chứng sốt – đừng tự ý điều trị tại nhà! Hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị đúng cách. Đặc biệt, mọi thông tin về các điểm nguy cơ có thể báo về ứng dụng “Y tế trực tuyến” để lực lượng y tế kịp thời xử lý.
Tâm Anh: Phòng bệnh hơn chữa bệnh – chúng ta cùng nhau chủ động, cùng nhau hành động để đẩy lùi sốt xuất huyết Dengue.
Nhiều dịch bệnh truyền nhiễm khu vực phía Nam gia tăng
Thục Khuê: Tiếp tục bản tin ngày hôm nay về tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp tại khu vực phía Nam.
Tâm Anh: Thưa quý vị, theo thông báo mới nhất từ Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, nhiều loại dịch bệnh truyền nhiễm như sốt xuất huyết, tay chân miệng, sởi, Rubella, ho gà… đang gia tăng đáng kể từ đầu năm đến nay tại các tỉnh phía Nam.
Thục Khuê: Cụ thể, trong 21 tuần đầu năm 2025, khu vực đã ghi nhận 20.425 ca mắc sốt xuất huyết với 4 ca tử vong, tăng tới 64% so với cùng kỳ năm ngoái. Trung bình mỗi tuần có khoảng 1.000 ca mắc mới. Tuy nhiên, tín hiệu tích cực là số ca tử vong thấp nhất trong vòng 5 năm trở lại đây.
Tâm Anh: Đó là một điểm sáng giữa bức tranh dịch bệnh còn nhiều lo ngại, phải không Thục Khuê? Ngoài ra, bệnh tay chân miệng cũng đang lan rộng với 18.993 ca mắc, tăng 19% so với năm 2024. Tuy nhiên, rất may là chưa ghi nhận trường hợp tử vong nào.
Thục Khuê: Đúng vậy. Riêng trong tuần 21 vừa rồi, số ca tay chân miệng được ghi nhận là 2.091 ca, tương đương với tuần trước, cho thấy tình hình có thể đang tạm chững lại.
Tâm Anh: Nhưng có lẽ đáng chú ý nhất là sự trở lại bất ngờ của dịch sởi. Trong vòng chưa đầy nửa năm, toàn khu vực ghi nhận tới 36.556 ca mắc, trong đó có 6 ca tử vong. So với năm ngoái, đây là mức tăng vượt trội, với chênh lệch hơn 33.800 ca.
Thục Khuê: Thật sự đáng báo động. Nhưng cũng cần ghi nhận là nhờ chiến dịch tiêm chủng mở rộng, tỷ lệ bao phủ vaccine phòng sởi tại phía Nam đã đạt 97%, giúp giảm mạnh số ca mắc ở các nhóm trẻ từ 6 tháng đến 15 tuổi – có nhóm giảm tới hơn 90%.
Tâm Anh: Bên cạnh đó, một số dịch bệnh khác cũng đang có xu hướng tăng như: Rubella: 84 ca, tăng 66 ca so với năm 2024; Não mô cầu: 18 ca, trong đó có 1 ca tử vong; Ho gà: 49 ca mắc, 1 ca tử vong, tuy có giảm nhẹ so với năm ngoái
Thục Khuê: Trước tình hình đó, Bộ Y tế đã có văn bản gửi đến UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, đề nghị tăng cường công tác phòng chống dịch bệnh, nhất là trong mùa mưa bão và dịp cao điểm du lịch hè này.
Tâm Anh: Theo đó, Bộ yêu cầu các Sở Y tế đẩy mạnh tuyên truyền phòng dịch, đặc biệt tại vùng sâu, vùng xa, nơi có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Hình thức truyền thông cần đa dạng và linh hoạt, sử dụng nhiều ngôn ngữ phù hợp với từng địa bàn.
Thục Khuê: Ngoài ra, việc giám sát dịch tễ, cập nhật số liệu và phát hiện sớm ổ dịch là điều bắt buộc để khoanh vùng, xử lý triệt để. Các bệnh viện cũng phải sẵn sàng tiếp nhận, không để quá tải, tránh trường hợp bệnh nhân không được điều trị kịp thời.
Tâm Anh: Quý vị thính giả thân mến, dịch bệnh có thể đến bất ngờ, nhưng phòng ngừa thì luôn bắt đầu từ ý thức mỗi người. Vệ sinh môi trường, tiêm phòng đầy đủ và cập nhật thông tin y tế kịp thời sẽ là những lá chắn vững chắc bảo vệ cả gia đình và cộng đồng.
Ngoài những tin tức trên thì trong bản tin ngày hôm nay, Thục Khuê và Tâm Anh sẽ mang đến cho quý vị những thông tin đang thu hút được sự chú ý của dư luận. Vậy nên xin mời quý vị tiếp tục lắng nghe phần thứ hai trong bản tin ngày hôm nay:
Headlines phụ:
Đột phá thiết bị cấy ghép não AI giúp người câm nói và hát
Cứu hộ thành công trên 20 người nguy cơ bị đuối nước tại biển Cửa Lò
Điều chỉnh nâng dần mực nước hồ Hòa Bình phục vụ phát điện mùa khô và phòng chống lũ
Đột phá thiết bị cấy ghép não AI giúp người câm nói và hát
Thục Khuê: Quý vị và các bạn thân mến tiếp theo chúng ta sẽ đến với một câu chuyện kỳ diệu từ công nghệ trí tuệ nhân tạo – một thiết bị cấy ghép não đã giúp người mất khả năng nói… có thể nói chuyện lại. Không chỉ vậy, người ấy còn có thể hát, với đầy đủ nhịp điệu, sắc thái và cảm xúc như một bài ca thực thụ.
Tâm Anh: Nghe như truyện khoa học viễn tưởng phải không Khuê? Nhưng đây là câu chuyện có thật. Một người đàn ông 45 tuổi, mắc bệnh thần kinh vận động ALS – căn bệnh làm suy giảm khả năng phát âm – vừa có thể nói chuyện và ngân vang các nốt nhạc, nhờ một thiết bị được gọi là giao diện não – máy tính, hay BCI.
Thục Khuê: Đúng vậy. Thiết bị này sử dụng trí tuệ nhân tạo để giải mã tín hiệu thần kinh từ vùng não điều khiển vận động miệng, và chuyển hóa thành giọng nói gần như tức thì – chỉ trong 10 mili-giây, nhanh hơn nhiều lần so với các hệ thống trước đây.
Tâm Anh: Điều đặc biệt là, thiết bị không chỉ tạo ra lời nói đơn thuần, mà còn mô phỏng được ngữ điệu, nhấn mạnh, và cả sắc thái câu hỏi hay cảm thán như “ồ”, “à”, “hừm”. Một bước tiến cực kỳ quan trọng để không chỉ truyền đạt thông tin mà còn truyền tải cảm xúc.
Thục Khuê: Và điều khiến người đàn ông ấy xúc động nhất – đó là giọng nói được tạo ra mang chính chất giọng nguyên bản của ông, được “học” từ các bản ghi âm cũ trước khi ông mất khả năng nói. Ông chia sẻ rằng: “Cảm giác như đang nghe lại chính mình, nghe lại giọng thật của mình.”
Tâm Anh: Nghe mà nổi da gà, phải không quý vị? Công trình này do nhóm nghiên cứu tại Đại học California, Davis thực hiện, dưới sự dẫn dắt của nhà khoa học Maitreyee Wairagkar, và vừa được công bố trên tạp chí danh tiếng Nature.
Thục Khuê: Các nhà khoa học đánh giá đây là một bước chuyển mình lịch sử của công nghệ đọc não, mở ra tương lai mới cho những người bị tổn thương khả năng nói – không chỉ để giao tiếp cơ bản, mà còn có thể hát, thể hiện cảm xúc, và… sống lại phần nào giọng nói đã mất.
Tâm Anh: Một tương lai rất nhân văn, nơi trí tuệ nhân tạo không chỉ làm thay công việc, mà còn khôi phục điều con người đã mất.
Cứu hộ thành công trên 20 người nguy cơ bị đuối nước tại biển Cửa Lò
Thục Khuê: Vâng, thưa quý vị, sáng ngày 14/6, nhờ sự ứng trực kịp thời của Trung tâm Tìm kiếm cứu nạn và Phòng chống thiên tai thành phố Vinh cùng người dân địa phương, hơn 20 du khách đã được cứu thành công khỏi nguy cơ đuối nước tại biển Cửa Lò.
Tâm Anh: Nguyên nhân là do ảnh hưởng của bão số 1, khiến thủy triều rút nhưng sóng vẫn rất to, kèm theo dòng chảy ngầm xoáy mạnh. Bất chấp cảnh báo, nhiều du khách vẫn xuống tắm và không may bị cuốn vào những vùng nước xoáy và trũng sâu.
Thục Khuê: Nguy hiểm nhất là tại 3 điểm khác nhau, mỗi nơi có cùng lúc 5 người rơi vào nguy cơ đuối nước. Còn lại, các trường hợp phân bố rải rác khắp bãi biển. May mắn thay, tất cả đều được lực lượng cứu hộ và người dân phát hiện, tiếp cận và cứu lên kịp thời.
Tâm Anh: Ông Trần Tuấn Anh, Giám đốc Trung tâm Tìm kiếm cứu nạn và Phòng chống thiên tai TP Vinh chia sẻ: do đã chủ động theo dõi sát thời tiết, và bố trí lực lượng dọc bãi biển, nên họ mới có thể can thiệp nhanh như vậy. Trong số các nạn nhân, chỉ có một trường hợp nặng phải nhập viện, nhưng may mắn tính mạng không bị đe dọa.
Thục Khuê: Thật sự là một “cuộc đua với thời gian”! Và đây cũng là lời nhắc nhở nghiêm túc tới tất cả chúng ta – đừng chủ quan với biển cả, nhất là khi có cảnh báo thời tiết xấu.
Tâm Anh: Đúng vậy, dù biển Cửa Lò hay bất kỳ bãi biển nào, thì lời khuyên từ lực lượng cứu hộ vẫn là: tuân thủ hướng dẫn, không tắm biển khi có sóng lớn, và luôn để ý đến các biển cảnh báo nguy hiểm.
Thục Khuê: Hy vọng câu chuyện này sẽ giúp quý thính giả ý thức rõ hơn về những rủi ro tiềm ẩn, để mỗi chuyến đi là một hành trình an lành và trọn vẹn.
Điều chỉnh nâng dần mực nước hồ Hòa Bình phục vụ phát điện mùa khô và phòng chống lũ
Tâm Anh: Quý vị thính giả thân mến, tiếp theo chung ta sẽ đến với một thông tin quan trọng liên quan đến điều chỉnh vận hành hồ chứa tại miền Bắc.
Thục Khuê: Vâng, thưa quý vị, Công ty Vận hành Hệ thống điện và Thị trường điện Quốc gia – NSMO – vừa cho biết: Sau thời gian duy trì mực nước hồ Hòa Bình ở mức 85m để phục vụ thi công tháo dỡ đê quây, hiện công tác này đã cơ bản hoàn tất.
Tâm Anh: Và điều đó cũng đồng nghĩa với việc, từ nay, NSMO bắt đầu nâng dần mực nước hồ trở lại để chuẩn bị cho hai nhiệm vụ lớn: tăng cường phát điện trong mùa khô và chủ động phòng chống lũ trong mùa mưa sắp tới.
Thục Khuê: Cần nhấn mạnh rằng toàn bộ việc điều chỉnh này đều được thực hiện theo Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng, với sự giám sát chặt chẽ từ Chính phủ, Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan.
Tâm Anh: Trong giai đoạn thi công vừa qua, NSMO đã điều hành hệ thống điện rất linh hoạt, đảm bảo không xảy ra thiếu điện tại miền Bắc, dù vẫn phải giữ mực nước hồ ở mức thấp để phục vụ công trình.
Thục Khuê: Dự kiến đến cuối năm 2025, khi hai tổ máy mới của Nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng chính thức đi vào vận hành, sẽ bổ sung thêm 480 MW công suất – đưa tổng công suất nhà máy lên đến 2.400 MW, ngang bằng với Thủy điện Sơn La.
Tâm Anh: Đây thực sự là một bước tiến mạnh mẽ trong việc tăng cường năng lực cung cấp điện cho miền Bắc và cả nước, nhất là khi nhu cầu sử dụng điện đang ngày càng tăng cao trong bối cảnh phát triển công nghiệp – du lịch
Thục Khuê: Đồng thời, NSMO cũng đã và đang phối hợp sát sao với EVN, các đơn vị quản lý hồ chứa và chính quyền địa phương để bảo đảm an toàn vận hành và tài sản của người dân khu vực quanh hồ Hòa Bình.
Tâm Anh: Một lưu ý quan trọng dành cho bà con sống tại vùng thượng lưu và hạ du hồ chứa: Hãy chủ động theo dõi thông tin điều chỉnh mực nước, thường xuyên kiểm tra, bảo vệ tài sản, phương tiện tại ven hồ và lòng hồ, nhất là khi nước dâng cao có thể gây ảnh hưởng.
Thục Khuê: Toàn bộ thông tin liên quan sẽ được NSMO cập nhật thường xuyên trên cổng thông tin điện tử và các phương tiện truyền thông đại chúng. Quý vị nên theo dõi để nắm bắt và chủ động ứng phó kịp thời.
(Chào kết)
Thục Khuê: Và thông tin vừa rồi cũng đã kết thúc bản tin tổng hợp ngày hôm nay. Cảm ơn quý thính giả đã theo dõi. Xin kính chào tạm biệt và hẹn gặp lại trong những bản tin tiếp theo.