Tại lễ công bố này, thông qua việc khám phá hộp quà khổng lồ đặt ở tầng trệt trung tâm thương mại Vạn Hạnh Mall, CHANGE và WildAid đã “giải mã" chương trình khuyến mại khủng “Mua 1 Tặng 15” vốn đã gây tò mò cho các tín đồ mua sắm để qua đó truyền thông về Bộ luật Hình sự tới công chúng một cách sáng tạo và dễ hiểu nhất: mua 1 (sản phẩm động vật hoang dã) được tặng 15 (năm tù).
Kéo dài từ 30/12/2019 tới 24/01/2020, chiến dịch “Mua 1 Tặng 15” lấy hình ảnh chủ đạo là hộp quà tặng, bên trong là song sắt đựng sừng tê, ngà voi và tê tê, nhằm mục đích kêu gọi công chúng không mua, biếu tặng, và nhận các sản phẩm này, tránh việc trở thành người vi phạm pháp luật từ việc tặng quà và nhận quà, đặc biệt là trong thời điểm cận kề Tết.
“Tặng quà Tết là một nét đẹp truyền thống của người dân Việt Nam. Tuy nhiên, trong nhiều năm trở lại đây, bên cạnh những món quà đơn thuần để gửi gắm tình cảm, đã có những món quà Tết bị biến tướng, trở thành công cụ thực hiện những tính toán cá nhân. Các sản phẩm từ động vật hoang dã (ĐVHD) như sừng tê giác, ngà voi, và vảy tê tê đã được săn lùng để làm quà biếu Tết,” bà Nguyễn Thanh Ngọc Hân, Điều phối dự án Động vật hoang dã của CHANGE giải thích ý nghĩa sự ra đời của chiến dịch này. “Việc biếu tặng nhau các sản phẩm từ ĐVHD xuất phát từ những niềm tin sai lầm về chức năng tăng cường sức khoẻ, từ niềm tin tâm linh, hay ngộ nhận về đặc tính thể hiện quyền lực của những sản phẩm này của cả người tặng và người nhận quà”, bà Hân cho biết thêm.
Theo khảo sát “Research Study on Consumer Demand for Elephant, Rhino and Pangolin Parts and Products in Vietnam” (Tạm dịch “Nghiên cứu nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm từ voi, tê giác, tê tê ở Việt Nam") của USAID Saving Species Việt Nam thực hiện, khoảng một nửa số người mua và người nhận các sản phẩm sừng tê, ngà voi và vảy tê tê không biết hoặc không chắc chắn về các điều luật liên quan đến việc quản lý và bảo vệ ĐVHD trong Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017); cụ thể Điều 244 quy định các hành vi mua bán, tàng trữ và vận chuyển các sản phẩm từ ĐVHD nguy cấp, quý hiếm tuỳ theo mức độ nghiêm trọng, có thể khiến các cá nhân bị kết án lên đến 15 năm tù và các pháp nhân thương mại có thể bị phạt đến 15 tỉ đồng.
 |
| Việt Nam không chỉ là một quốc gia tiêu thụ ĐVHD hàng đầu, mà còn là điểm trung chuyển, buôn bán ĐVHD trái phép xuyên quốc gia. |
Thực trạng của hoạt động buôn bán trái phép ĐVHD trên toàn cầu cho thấy hoạt động phi pháp này được coi là có lợi nhuận chỉ đứng sau buôn lậu ma tuý, vũ khí và buôn người, đang là nguyên nhân dẫn tới tình trạng nhiều loài động vật quý hiếm đối diện với nguy cơ tuyệt chủng, điển hình như tê giác, voi, tê tê. Việt Nam không chỉ là một quốc gia tiêu thụ ĐVHD hàng đầu, mà còn là điểm trung chuyển, buôn bán ĐVHD trái phép xuyên quốc gia.
“Mua 1 Tặng 15” nằm trong chương trình “Không có người mua - Không còn kẻ giết” của CHANGE và WildAid. Đây là một chương trình kéo dài nhiều năm, với mục tiêu thay đổi nhận thức và hành vi của người dân Việt Nam về việc sử dụng các sản phẩm từ các loài ĐVHD nguy cấp, từ đó giúp giảm thiểu việc giết hại và buôn bán những loài này trên toàn cầu, nhằm cứu chúng khỏi nguy cơ tuyệt chủng.
