Bộ GD&ĐT vừa có tờ trình gửi Chính phủ về dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 81/2021 quy định cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập, giáo dịch vụ trong giáo dục, đào tạo.
Tại tờ trình dự thảo, Bộ GD&ĐT nêu: Lộ trình học phí theo Nghị định 81 kể từ khi ban hành năm 2021 đến nay chưa được áp dụng do dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, mức thu học phí đã không tăng trong 3 năm học vừa qua.
Nếu năm 2023 áp dụng tăng học phí theo Nghị định 81 thì mức học phí sẽ tăng cao, có khối ngành tăng lên gần 100% so với năm học trước. Cụ thể, mức trần học phí giáo dục đại học công lập năm học 2023 - 2024 sẽ tăng bình quân 45,7% so với năm học 2022 - 2023. Đặc biệt, khối ngành y dược tăng 93%; khối ngành nhân văn, khoa học xã hội tăng 53% so với năm học trước.
Qua phản ánh và thảo luận, góp ý của các cơ quan trung ương, địa phương, học phí năm học 2023-2024 cần phải được điều chỉnh tăng để bảo đảm nguồn lực nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, đầu tư cơ sở vật chất trong điều kiện nguồn lực đầu tư hạn chế, ngân sách chi thường xuyên bị cắt giảm hằng năm.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng nếu học phí năm 2023 - 2024 thực hiện theo mức quy định tại Nghị định 81 sẽ gây khó khăn cho phụ huynh, học sinh. Theo đó, hầu hết ý kiến thống nhất đề nghị cần tăng học phí so với năm học 2022 - 2023 nhưng có thể chậm lại 1 năm so với lộ trình tăng học phí theo nghị định này.
Theo đó, mức trần học phí đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập chưa tự đảm bảo chi thường xuyên năm học 2023 - 2024 dự kiến với học sinh mầm non, học sinh tiểu học khu vực thành thị từ 100.000 - 540.000 đồng/tháng/học sinh; vùng nông thôn từ 50.000 - 220.000 đồng/tháng/học sinh; vùng dân tộc thiểu số và miền núi từ 30.000 - 110.000 đồng/tháng/học sinh.
Học sinh THCS khu vực thành thị từ 100.000 - 650.000 đồng/tháng/học sinh; học sinh vùng nông thôn từ 50.000 - 270.000 đồng/tháng/học sinh; học sinh vùng dân tộc thiểu số và miền núi từ 30.000 - 170.000 đồng/tháng/học sinh.
Học sinh THPT vùng thành thị học phí từ 110.000 - 650.000 đồng/tháng/học sinh; vùng nông thôn học phí từ 70.000 - 330.000 đồng/tháng/học sinh; học sinh vùng dân tộc thiểu số và miền núi từ 30.000 - 220.000 đồng/tháng/học sinh.
Hội đồng nhân dân cấp tỉnh căn cứ vào quy định trên để quyết định khung học phí hoặc mức học phí cụ thể đối với cơ sở giáo dục mầm mon, giáo dục phổ thông công lập thuộc thẩm quyền và quyết định việc sắp xếp, phân loại các vùng trên địa bàn để cơ sở giáo dục áp dụng mức thu học phí.
Đây cũng là cơ sở để các địa phương quyết định mức hỗ trợ tiền đóng học phí cho học sinh tiểu học tư thục ở các địa bàn chưa đủ trường tiểu học công lập và các đối tượng học sinh tiểu học tư thục thuộc đối tượng được hưởng chính sách miễn giảm học phí theo quy định.
Từ năm học 2024-2025 trở đi, khung và mức học phí được điều chỉnh theo tỷ lệ phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội của địa phương, tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng, tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm và khả năng chi trả của người dân nhưng không quá 7,5%/năm.
Nghị định 81 được Chính phủ ban hành tháng 8/2021, có hiệu lực từ tháng 10/2021, quy định về mức học phí mới của tất cả các bậc học, từ mầm non đến đại học, tăng theo lộ trình đến năm học 2025-2026.
Trước đó, tháng 5/2023, Bộ GD&ĐT đã đề xuất với Chính phủ việc tăng học phí năm học 2023-2024 theo lộ trình lùi một năm so với Nghị quyết 81. Chính phủ đã giao Bộ lấy ý kiến các cơ sở giáo dục đại học, các địa phương, nghiên cứu kỹ đánh giá tác động của vấn đề học phí.
