Biển Lạc là một hồ nước mênh mông, diện tích 3000 héc ta, nằm ở địa phận giáp ranh giữa hai huyện Tánh Linh và Đức Linh. Vùng Biển Lạc cùng các khu rừng già của Núi Ông không chỉ hợp thành thắng cảnh tuyệt đẹp, mà còn là khu bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ nuôi dưỡng các thảm thực vật và các loại động vật quý hiếm. Thế nhưng, hồ Biển Lạc đang không tránh khỏi bị xâm hại nặng nề bởi nạn khai thác cát trái phép diễn ra ngang nhiên, phức tạp.
Người dân sống lâu năm ở khu vực cầu Loăng Quăng đoạn giáp ranh 2 huyện Đức Linh và Tánh Linh không giấu nổi nỗi niềm tiếc nuối, khi chẳng còn nhận ra một Biển Lạc hoang sơ, thơ mộng, lung linh, được ví như một bức tranh thủy mặc ngày nào. Thay vào đó, mặt hồ rộng lớn đang phải oằn mình chịu đựng hàng chục tàu thuyền bơm hút cát cỡ lớn vùng vẫy ngày đêm. Không gian yên tĩnh bị xé toạc bởi tàu hút cát qua lại náo nhiệt mỗi ngày.
 |
Với lượng tàu bơm hút ngày đêm, hồ Biển Lạc tan hoang, xơ xác |
Ông Trần Ngọc Triết, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đức Linh cho biết, tình hình khai thác cát ở hồ Biển Lạc rất phức tạp, huyện đã có nhiều văn bản kiến nghị UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường, Công an tỉnh phối hợp triển khai xử lý dứt điểm. Trước đây có 1 số giấy phép tỉnh cấp với nội dung nạo vét lòng hồ, tận thu khoáng sản, tuy nhiên lợi dụng việc cấp phép, nhiều tàu không phép đã lén lút bơm hút cát.
Cũng theo ông Triết thì, do Biển Lạc rộng nên khi Công an huyện, phòng Tài nguyên và Môi trường xuống kiểm tra thì ghe, tàu chạy ra biển, đoàn không có cách nào ra được. UBND huyện Đức Linh đã đề nghị UBND tỉnh Bình Thuận cấp ca nô nhưng không được vì phải mất công đào tạo người, bằng lái. Trong khi tại địa phương, ghe xuồng nhỏ thì không dám đi sợ xảy ra sự cố.
Được biết, để đối phó với nạn bơm hút cát trên hồ Biên Lạc, UBND huyện Đức Linh đã nhiều lần kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo cho Sở Tài nguyên và Môi trường và Sở Giao thông Vận tải về kiểm đếm tàu có phép, không phép trục vớt hết lên. Tuy nhiên sau 3 lần kiểm đếm, những tàu không phép vẫn chưa trục vớt lên được.
 |
Lợi dụng việc cấp phép, nhiều tàu không phép đã lén lút bơm hút cát. |
Tại hồ Biển Lạc, phóng viên dễ dàng ghi lại hình ảnh khung cảnh biển này nhanh chóng bị bào mòn, băm nát bởi hàng trăm bãi cát khổng lồ nằm ngổn ngang, vô tội vạ ven lòng hồ. Hàng loạt bãi cát chất đống như núi, nấp phía sau những lò gạch cùng với đó là dàn xe cuốc hùng hục đưa cát lên xe ben chờ sẵn chở đi tiêu thụ. Phía dưới lòng hồ, hàng chục tàu vỏ thép cỡ lớn vẫn nhởn nhơ hút cát ngay giữa ban ngày.
Theo ông Nguyễn Công Hoan – Chủ tịch UBND xã Vũ Hòa, huyện Đức Linh, khó khăn trong công tác xử lý là do các đối tượng khai thác trên các tàu bè, địa phương lại thiếu phương tiện di chuyển ra khu vực các tàu bơm hút để xử lý. Trong khi địa giới hành chính giáp ranh với xã Gia An, huyện Tánh Linh nên cần có sự phối hợp của các bên. Khi phát hiện tàu hút cát, địa phương này gọi điện liên hệ với xã Gia An, huy động lực lượng lên để phối hợp cùng làm thì các đối tượng đã nắm bắt và cho tàu chạy đi xa rồi.
 |
Hàng trăm bãi cát khổng lồ nằm ngổn ngang, vô tội vạ ven lòng hồ Biển Lạc. |
Theo báo cáo của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đức Linh, tình trạng khai thác cát trái phép trên hồ Biển Lạc thường xuyên diễn ra, nhất là vào ban đêm. Các thuyền xuất phát ra giữa lòng hồ lúc 20 giờ tối, mải miết hút cát, đến 1-2 giờ sáng hôm sau mới trở về địa bàn xã Gia An, huyện Tánh Linh. Sau đó, các đối tượng dùng máy hút công suất lớn đẩy cát lên các bãi thuộc địa phận huyện Đức Linh.
Ngày 7/10, chúng tôi theo chân đoàn công tác của UBND huyện Đức Linh và xã Vũ Hòa kiểm tra các bãi cát trái phép xung quanh hồ Biển Lạc. Khi phát hiện cơ quan chức năng, hàng chục tàu thuyền lập tức nổ máy, tháo chạy ra giữa lòng hồ. Trên bờ, lực lượng thực thi công vụ ở địa phương chỉ biết... nhìn theo.
Hệ lụy nhãn tiền mà nạn cát “tặc” lộng hành dai dẳng để lại là vẻ đẹp trù phú, hữu tình hồ Biển Lạc mà một thời du khách may mắn được chiêm ngưỡng, giờ trở nên lem nhem, nhếch nhác. Dư luận quan ngại rằng, nếu không có biện pháp trấn áp cát “tặc” mạnh tay, ráo riết từ lãnh đạo tỉnh Bình Thuận, thì chẳng bao lâu nữa, Biển Lạc sẽ mau chóng biến thành “biển chết”./.
