Nghị định 86/2021/NĐ-CP (NĐ 86) quy định việc công dân Việt Nam ra nước ngoài học tập, giảng dạy, nghiên cứu khoa học và trao đổi học thuật có hiệu lực từ ngày 01/12/2021.
Về tiêu chuẩn đối với công dân ra nước ngoài giảng dạy, nghiên cứu khoa học và trao đổi học thuật (GD,NCKH&TĐHT), NĐ 86 quy định: công dân phải có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt (do cơ quan quản lý trực tiếp xác nhận); không trong thời gian bị kỷ luật, bị truy cứu trách nhiệm hình sự; có trình độ, năng lực phù hợp với nội dung, chương trình tham gia GD,NCKH&TĐHT tại nước ngoài; đáp ứng các yêu cầu khác của chương trình tham gia GD,NCKH&TĐHT tại nước ngoài; được cơ quan quản lý trực tiếp đồng ý cử ra nước ngoài.
Cũng theo Nghị định, công dân ra nước ngoài GD,NCKH&TĐHT có những quyền sau: Được cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp phù hợp với pháp luật Việt Nam, pháp luật của nước tiếp nhận, pháp luật và thông lệ quốc tế trong thời gian GD,NCKH&TĐHT ở nước ngoài; được chuyển về nước tiền lương, tiền công, thu nhập và tài sản khác của cá nhân theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật của nước tiếp nhận;
Trong trường hợp là người của cơ quan, tổ chức có hưởng ngân sách nhà nước thì được hưởng tiền lương, tiền công, thu nhập khác, chế độ khám bệnh, chữa bệnh, bảo hiểm xã hội và các quyền lợi khác trên cơ sở thống nhất với cơ quan quản lý trực tiếp và được cơ quan cử đi tiếp nhận quay trở lại công tác sau khi hoàn thành công việc ở nước ngoài.
Ngược lại, công dân ra nước ngoài GD,NCKH&TĐHT phải có trách nhiệm:
- Chấp hành quyết định cử đi GD,NCKH&TĐHT ở nước ngoài; nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật của Việt Nam và nước sở tại; thực hiện đăng ký công dân Việt Nam ở nước ngoài theo quy định hiện hành; đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, thuế thu nhập cá nhân (nếu có) và các khoản chi phí bắt buộc khác theo quy định hiện hành của Nhà nước; trường hợp Điều ước quốc tế mà Việt Nam ký kết hoặc gia nhập có quy định về thuế thu nhập cá nhân khác quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam về thuế thu nhập cá nhân thì thực hiện theo Điều ước quốc tế; bảo vệ các tài liệu, thông tin có bí mật nhà nước được quy định tại Luật Bảo vệ bí mật nhà nước, thông tin bảo vệ chính trị nội bộ.
- Không lợi dụng công việc giảng dạy, các hoạt động chuyên môn hay bất kỳ hình thức nào khác để thực hiện các hoạt động tuyên truyền chống phá Nhà nước Việt Nam, làm ảnh hưởng đến quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và nước đối tác; không vi phạm quy định về hoạt động khoa học công nghệ của Việt Nam và nước sở tại; không vi phạm các quy định pháp luật hiện hành về nghĩa vụ, trách nhiệm của nhà giáo làm ảnh hưởng đến hình ảnh và uy tín của Việt Nam tại nước đối tác; làm việc đúng nơi quy định; thực hiện nghiêm túc nội quy nơi làm việc; về nước sau khi kết thúc chương trình GD,NCKH&TĐHT theo quy định của nước đối tác.
- Không được lợi dụng việc đi GD,NCKH&TĐHT tại nước ngoài để thực hiện mục đích đi lao động hoặc ở lại nước ngoài trái phép trừ trường hợp phải kéo dài thời gian ở lại nước ngoài do ốm đau, chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh; thực hiện đúng thỏa thuận, cam kết đã ký với cơ quan quản lý trực tiếp, cơ quan có thẩm quyền cử cá nhân đi GD,NCKH&TĐHT (nếu có); thực hiện theo các quy định hiện hành đối với cán bộ, công chức, viên chức và các quy định của Đảng (đối với trường hợp là cán bộ, công chức, viên chức và là đảng viên).
- Gửi báo cáo theo mẫu về cơ quan quản lý trực tiếp 03 tháng một lần. Trong vòng 20 ngày làm việc từ khi kết thúc quá trình GD,NCKH&TĐHT tại nước ngoài, cá nhân phải về nước và báo cáo cơ quan quản lý trực tiếp, cơ quan có thẩm quyền cử công dân Việt Nam ra nước ngoài GD,NCKH&TĐHT (nếu có) và cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu.
Nghị định cũng quy định trách nhiệm của cơ quan quản lý trực tiếp cử công dân ra nước ngoài GD,NCKH&TĐHT phải lựa chọn đúng người đủ phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực, trình độ và các tiêu chuẩn về đạo đức nghề nghiệp để cử đi GD,NCKH&TĐHT tại nước ngoài;
Theo dõi quá trình làm việc của người được cử đi GD,NCKH&TĐHT ở nước ngoài và tiếp nhận trở lại làm việc sau khi kết thúc chương trình; thực hiện báo cáo về việc cử người đi GD,NCKH&TĐHT tại nước ngoài theo quy định.