Đại biểu Quốc hội lo ngại tình hình tội phạm công nghệ cao

Đại biểu Dương Khắc Mai (Đoàn Đắk Nông) phản ánh, tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao tiếp tục gia tăng với nhiều phương thức, thủ đoạn phạm tội mới hết sức tinh vi như hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản qua mạng. Hoạt động tổ chức đánh bạc qua mạng, các đường dây điều động, hoạt động tín dụng đen qua mạng, hoạt động kinh doanh, mua bán các mặt hàng mỹ phẩm giả, kém chất lượng trên sàn thương mại điện tử, trang mạng xã hội hay như hoạt động tấn công mạng đang trở thành nỗi lo lắng trong người dân bị lừa qua mạng thành mối nguy cơ hiện hữu hàng ngày, hàng giờ nếu người dân không tỉnh táo.

Bên cạnh đó, nỗ lực tuyên truyền các cách thức thủ đoạn thì lực lượng công an và các lực lượng chức năng đã xử lý nhiều vụ việc liên quan đến vấn đề này. Tuy nhiên, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp, là thách thức lớn đối với xã hội hiện nay.

Với một đất nước có tỷ lệ người dùng mạng xã hội lớn, chúng ta cần có sự đảm bảo an toàn, hết sức tránh những thiệt hại cho người dân thì cần có những hành động mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn để ngăn chặn các hành động lừa đảo, vi phạm pháp luật thông qua mạng xã hội. Từ đó, Đại biểu Mai đề nghị Chính phủ cần có sự đầu tư thỏa đáng hơn về các nguồn lực cho các lực lượng tham gia làm công tác đấu tranh tội phạm và vi phạm pháp luật trên không gian mạng. Đồng thời, kịp thời dự báo, cảnh báo tình hình cho người dân, đề xuất ban hành chế định nhằm thực hiện tốt, hiệu quả công tác này trước mắt và trong dài hạn.

Cùng mối quan tâm, Đại biểu Trình Lam Sinh (Đoàn An Giang) nhận thấy, tội phạm sử dụng công nghệ cao hoạt động trên không gian mạng có yếu tố nước ngoài và chủ yếu để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, đánh bạc trái phép, mua bán dữ liệu cá nhân... đang ngày càng gia tăng và diễn biến phức tạp.

Theo Đại biểu, một trong những hình thức phổ biến của tội phạm trong lĩnh vực này là sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để chiếm đoạt tài sản. Đây là vấn đề hết sức nghiêm trọng, đe dọa sự an toàn và ổn định của an ninh mạng và của xã hội của nước ta.

Dẫn báo cáo của Chính phủ về tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao, Đại biểu Sinh cho biết, chỉ trong một năm, số vụ đánh bạc, tổ chức đánh bạc trên Internet đã bị chúng ta phát hiện và triệt phá là 1.100 vụ, tăng hơn gấp 2 lần so với năm 2023; số lượng đối tượng phạm tội là 529 đối tượng, tăng gần 24% so với năm 2023; số bị can khởi tố mới là 658 bị can, tăng trên 57% so với năm 2023. Có thể nói với sự phát triển của khoa học công nghệ nói chung và công nghệ thông tin mạng viễn thông nói riêng đã trở thành một môi trường cho tội phạm mới.

Trước tình hình trên, các cơ quan chức năng của chúng ta đã quyết liệt chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp để khắc phục về các nguy cơ mất an toàn, an ninh như tăng cường tuyên truyền về phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm trên không gian mạng để nhằm giúp cho người dân nâng cao cảnh giác, không để đối tượng lợi dụng để thực hiện các hành vi phạm tội; tập trung triệt phá các chuyên án, làm rõ âm mưu, phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, đánh bạc, kinh doanh đa cấp, giao dịch tiền ảo, vàng, ngoại hối, chứng khoán trên không gian mạng và các hành vi chiếm đoạt dữ liệu cá nhân, chiếm đoạt quyền điều khiển, chiếm đoạt tài sản của cá nhân, doanh nghiệp trên không gian mạng.

Đồng thời, đã đề xuất kiến nghị sửa đổi, bổ sung một số điều khoản còn bất cập của Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự và một số quy định khác trong Phụ lục số 2 của báo cáo. Qua đó, kết quả trong năm 2024 là chúng ta đã ngăn chặn truy cập trên 23.500 trang mạng, tài khoản mạng xã hội có hành vi vi phạm pháp luật, khởi tố 1.521 vụ, 658 đối tượng phạm tội trong lĩnh vực công nghệ thông tin và mạng viễn thông.

Đồng tình với các giải pháp và biện pháp trên, Đại biểu đề nghị các cơ quan chức năng tiếp tục thực hiện tốt công tác dự báo và liên tục có những cảnh báo về hành vi, thủ đoạn của các loại tội phạm để người dân được biết; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao. Đề nghị các cơ quan chức năng khai thác có hiệu quả tiện ích của các trang mạng xã hội để đăng tải, cập nhật các thông tin cảnh báo về tội phạm, hành vi, thủ đoạn tội phạm phù hợp với diễn biến tình hình mới, nhất là ở khu vực nông thôn và miền núi.

Bên cạnh đó, cần có các giải pháp mạnh mẽ hơn để phòng, chống các hành vi vi phạm pháp luật và tội phạm trên không gian mạng. Chuẩn hóa thông tin về thuê bao di động, đẩy mạnh triển khai thực hiện Đề án 06 của Chính phủ, thực hiện các nhiệm vụ chuyển đổi số và cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Tiếp tục rà soát các quy định còn bất cập, còn thiếu để trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình mới. Ngoài ra, muốn đấu tranh có hiệu quả đối với loại tội phạm này, Đại biểu Sinh đề nghị Chính phủ cần đầu tư kinh phí để xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị để đảm bảo các điều kiện làm việc cho các lực lượng trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm; tăng cường hợp tác quốc tế trong việc ngăn ngừa và chống lại tội phạm về an ninh mạng này.

Phát biểu xung quanh về tình hình tội phạm vi phạm, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang phân tích một số nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế; đồng thời nhấn mạnh, trong thời gian tới dự báo tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, trong nước các thế lực thù địch, phản động sẽ tiếp tục có các hoạt động nhằm chống phá đất nước, tội phạm, tệ nạn xã hội và vi phạm pháp luật tiếp tục có xu hướng gia tăng với thủ đoạn đa dạng, tính chất, mức độ nghiêm trọng hơn. Nhiệm vụ công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật trong thời gian tới là rất nặng nề, khó khăn và cấp bách, đòi hỏi cần có sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa, sự chủ động, phối hợp hiệp đồng của các Bộ, ngành, địa phương. Bộ Công an rất mong tiếp tục nhận được sự quan tâm, ủng hộ, giúp đỡ, giám sát của các vị đại biểu Quốc hội, đồng bào, cử tri và Nhân dân cả nước.

Bộ trưởng Lương Tam Quang cũng cho biết Bộ đang tiếp tục kiến nghị xây dựng các quy phạm pháp luật để làm tốt và quản lý tốt hơn, đấu tranh có hiệu quả hơn những hoạt động lợi dụng không gian mạng, lợi dụng công nghệ cao để vi phạm pháp luật và mong muốn các vị đại biểu Quốc hội ủng hộ để nâng cao được hiệu quả công tác bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, phục vụ có hiệu quả trong công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.