Khống chế giá trị 100 triệu là không phù hợp
Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết, dự thảo Luật trình Quốc hội (QH) quy định rõ về việc áp dụng thủ tục rút gọn để giải quyết vụ án dân sự về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Một trong những vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm, cho ý kiến tại phiên họp là quy định điều kiện giá trị giao dịch dưới 100 triệu đồng trong thủ tục rút gọn tại điểm c khoản 2 Điều 70 của dự thảo Luật.
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn) nhấn mạnh, trong lĩnh vực tư pháp, tính chất phức tạp của một vụ án không phụ thuộc vào giá trị tranh chấp là lớn hay nhỏ, 100 triệu, 1 tỷ hay là 10 tỷ đồng mà phụ thuộc vào tình tiết chứng cứ của vụ án có rõ ràng, đầy đủ hay không.
“Trong nhiều trường hợp, có khi giá trị tranh chấp chỉ là vài triệu đồng nhưng tình tiết rất phức tạp, chứng cứ không rõ ràng, các bên không lập hợp đồng mà thỏa thuận miệng và không thừa nhận nghĩa vụ đã cam kết thì không thể áp dụng thủ tục rút gọn để giải quyết tranh chấp. Ngược lại, có những vụ án giá trị tranh chấp lên đến vài chục tỷ đồng nhưng các bên lập hợp đồng rất rõ ràng, chặt chẽ và mỗi lần giao hàng đều có biên bản giao, nhận đầy đủ thì vẫn có thể áp dụng thủ tục rút gọn để giải quyết”, Đại biểu phân tích.
Vẫn theo Đại biểu, trong những vụ án liên quan đến nhu cầu tiêu dùng, tính chất thường sẽ đơn giản hơn. Dự thảo khống chế không được vượt quá 100 triệu là chưa phù hợp với thực tế, chưa đồng bộ trong cách tiếp cận của các luật, nghị quyết hiện nay về vấn đề này. Do đó, Đại biểu đề nghị bỏ điều kiện về giá trị tranh chấp và không hạn chế việc giải quyết vụ án theo thủ tục rút gọn chỉ vì giao dịch đó có giá trị hơn 100 triệu đồng.
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy phát biểu tại phiên họp. |
Đồng quan điểm, Đại biểu Lê Xuân Thân (đoàn Khánh Hòa) cho biết, Bộ luật Tố tụng Dân sự quy định, những vụ án đơn giản, tình tiết rõ ràng, tòa án không phải đi thu thập chứng cứ, đương sự ở trong nước hoặc trường hợp đương sự ở nước ngoài nhưng các đương sự thỏa thuận với nhau đồng ý tiến hành thủ tục rút gọn tại tòa án thì tòa án tiến hành thủ tục rút gọn. Theo Đại biểu, thủ tục rút gọn giúp bảo vệ quyền lợi cho đương sự. Trong khi đó, mục tiêu đặt ra trong Luật này là bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. “Đi kiện thì phải nhanh và tất cả giải quyết theo thủ tục chung của pháp luật”, Đại biểu nhấn mạnh.
Trả lời kiến nghị cử tri cần cụ thể, đúng trọng tâm, trọng điểm
Chiều 26/5, QH thảo luận ở hội trường về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 4, QH khóa XV. Các đại biểu nhấn mạnh việc đây là lần đầu tiên QH thảo luận về việc giải quyết kiến nghị của cử tri, chứng tỏ hoạt động của QH ngày càng dân chủ, công khai và minh bạch hơn. Nội dung thảo luận cũng là một sự đổi mới để QH ngày càng gắn bó mật thiết hơn với cử tri.
Quan tâm đến chất lượng của việc trả lời kiến nghị của cử tri, chỉ rõ việc trả lời kiến nghị cử tri chủ yếu thông qua việc giải trình, cung cấp thông tin, Đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) đề nghị cần phải có tiêu chí để đánh giá việc trả lời kiến nghị cử tri và các địa phương; xem cử tri và nhân dân có đồng tình với việc giải trình, cung cấp thông tin hay không.
Có cùng băn khoăn, Đại biểu Nguyễn Tiến Nam (đoàn Quảng Bình) cũng chỉ ra rằng, việc trả lời kiến nghị của một số cơ quan, bộ, ngành nhiều khi còn chung chung, mang tính viện dẫn luật nọ, điều kia mà không hướng dẫn lộ trình giải quyết cụ thể, khiến cử tri cảm thấy không thỏa đáng. Một số văn bản trả lời không mang tính hướng dẫn, giải quyết; một số cơ quan, ban, ngành trả lời không đúng, trọng tâm, trọng điểm. Ngoài ra, một số cơ quan, bộ, ngành vẫn còn chậm, chưa kịp thời xem xét, trả lời kiến nghị của cử tri, làm cho quá trình rà soát, đôn đốc của các đoàn đại biểu QH, Ban Dân nguyện mất nhiều thời gian, công sức.
Để công tác giải quyết kiến nghị cử tri được hiệu quả, đúng với tính chất, mục đích và giải quyết kiến nghị, Đại biểu đề nghị, đối với những vấn đề mang tính sự vụ, cụ thể, các vụ việc về xử lý chế độ chính sách cho người có công hay các kiến nghị tháo gỡ vướng mắc về quy trình, thủ tục mà địa phương đang bế tắc, cần có sự hướng dẫn cụ thể, rà soát kỹ hồ sơ vụ việc, trả lời chi tiết để từ đó cử tri, các sở, ngành liên quan áp dụng được giải quyết được tận gốc.
Đại biểu Lý Tiết Hạnh (đoàn Bình Định) đề nghị cần có cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành và quy định rõ trách nhiệm chủ trì trong việc giải quyết những kiến nghị có liên quan đến nhiều bộ, ngành, đặc biệt là những kiến nghị liên quan đến chính sách. Đồng thời, khi triển khai những chính sách, cần có đánh giá tác động kỹ lưỡng, cân nhắc, xem xét những tác động trực tiếp, gián tiếp để có những quy định hợp lý, hợp tình ngay từ đầu, góp phần giảm thiểu khiếu nại, khiếu kiện.