Nhiều công an xã phải nghỉ việc
Thực hiện Nghị quyết 22-NQ/TW ngày 15/3/2018 của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, từ cuối năm 2018, Bộ Công an đã chỉ đạo thực hiện bố trí công an chính quy đảm nhiệm chức danh công an xã (CAX). Đến nay, các địa phương trong toàn quốc cơ bản đều đã hoàn thành việc bố trí CAX chính quy tại 100% các xã, thị trấn với gần 30.000 cán bộ. Theo Công an TP Hà Nội, riêng tại địa phương này, sau khi triển khai 2.500 cán bộ chính quy xuống 383 xã thì hơn 5.500 cán bộ công an đã giảm hơn 25%, tức giảm tới 1/4 lực lượng bán chính quy.
Đáng chú ý, trong tổng 126 nghìn cán bộ CAX bán chính quy trước đây, sau khi thực hiện Đề án đã giảm xuống chỉ còn khoảng 1/4. Ngoài số ít trường hợp CAX bán chuyên trách được địa phương đồng ý tiếp tục sử dụng lại, một số lớn đối tượng CAX đã có thời gian công tác nhiều năm phải nghỉ việc.
Liên quan đến chế độ chính sách cho nhóm đối tượng này, trước Kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIV, thông qua Ban Dân nguyện, cử tri TP Hà Nội đề nghị Chính phủ sớm xem xét, nghiên cứu có chính sách đối với đối tượng CAX đã có thời gian công tác trên 20 năm phải nghỉ việc do thực hiện Đề án đưa lực lượng công an chính quy về xã (gọi tắt là Đề án).
Không chỉ Hà Nội, cử tri tỉnh Đắk Nông cũng cho rằng, những người đã tham gia lực lượng CAX nghỉ việc do không bố trí, sắp xếp công tác khác khi thực hiện bố trí CAX chính quy, trong đó có những người công tác lâu năm, tuổi đã cao nhưng chưa được hưởng chế độ hợp lý.
Theo tìm hiểu của PV, để giải quyết chế độ với CAX bán chuyên trách, trước đó, tại Thông báo 312/TB-VPCP ngày 28/8/2020, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Công an nghiên cứu để các trường hợp CAX bán chuyên trách kết thúc nhiệm vụ, không đủ điều kiện, tiêu chuẩn bố trí công tác khác thì được hưởng trợ cấp theo quy định pháp luật hiện hành.
Giao Bộ Nội vụ rà soát
Đối chiếu với quy định hiện nay cho thấy, do phụ cấp cho lực lượng CAX bán chính quy rất thấp nên nếu cộng cả các khoản xã, phường chi trả thêm thì đối tượng này chỉ nhận được khoảng 2 triệu đồng/tháng.
Theo Luật sư Nguyễn Đức Hoàn, Cty Luật TNHH HOK (Đoàn Luật sư Hà Nội), tại Điều 3 Pháp lệnh CAX năm 2008 quy định: CAX là lực lượng vũ trang bán chuyên trách, thuộc hệ thống tổ chức của Công an nhân dân, làm nòng cốt trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn xã.
CAX gồm các chức danh Trưởng CAX, Phó trưởng CAX và công an viên. Trong đó, Trưởng CAX là công chức nên được hưởng lương và phụ cấp theo quy định. Còn Phó trưởng CAX và công an viên được hưởng phụ cấp hàng tháng và mức phụ cấp căn cứ vào tình hình thực tế của địa phương cũng như khung mức phụ cấp.
Tại Điều 19 Pháp lệnh, CAX được thực hiện bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế theo quy định và khi nghỉ việc vì lý do chính đáng sẽ được hưởng trợ cấp 1 lần. Cụ thể, theo quy định tại Điều 7 Nghị định 73 năm 2009 của Chính phủ, Trưởng CAX nếu công tác liên tục từ đủ 15 năm trở lên mà chưa có đủ điều kiện nghỉ hưu thì được hưởng trợ cấp một lần. Cứ mỗi năm công tác được tính bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương và phụ cấp đóng bảo hiểm hiện hưởng. Còn với Phó trưởng CAX và công an viên có thời gian công tác liên tục từ đủ 15 năm trở lên thì được hưởng trợ cấp 01 lần. Cứ mỗi năm công tác được tính bằng 1,5 tháng mức bình quân phụ cấp hiện hưởng.
“Như vậy, trong trường hợp nghỉ việc vì lý do chính đáng, có thời gian công tác liên tục từ đủ 15 năm trở lên, công an xã mới được hưởng trợ cấp một lần. Khi xin nghỉ việc, CAX phải không vi phạm kỷ luật, tự nguyện xin nghỉ việc và được cấp có thẩm quyền xét, quyết định cho nghỉ việc thì mới được hưởng trợ cấp một lần theo quy định trên” - Luật sư Hoàn nhấn mạnh.
Theo tìm hiểu, trên cơ sở đề nghị của Bộ trưởng Bộ Công an, ngày 31/3/2021 Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định 42/2021/NĐ-CP quy định việc xây dựng CAX, thị trấn chính quy.
Tại điều khoản chuyển tiếp của Nghị định này, Chính phủ yêu cầu UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp quyết định chi hỗ trợ thôi việc đối với CAX bán chuyên trách kết thúc nhiệm vụ mà không bố trí sắp xếp được công tác khác hoặc không tiếp tục tham gia bảo đảm an ninh, trật tự ở cơ sở theo các quy định hiện hành, phù hợp với khả năng ngân sách của địa phương. Trong trường hợp địa phương không bố trí được nguồn ngân sách thì Trung ương sẽ bổ sung kinh phí cho địa phương thực hiện theo Luật Ngân sách nhà nước.
Liên quan tới các kiến nghị của cử tri đối với đối tượng CAX nói trên, ngày 19/4/2021, Văn phòng Chính phủ tiếp tục có văn bản truyền đạt ý kiến của Thủ tướng giao cho Bộ Nội vụ chủ trì nghiên cứu, trả lời các kiến nghị này của cử tri trước ngày 7/6/2021.