Giải quyết kịp thời những vấn đề cấp bách, tạo chuyển biến thực chất trong lĩnh vực được chất vấn

Trong phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, theo chương trình, phiên chất vấn tại Kỳ họp thứ 5 QH khóa XV được tiến hành trong thời gian 2,5 ngày, từ sáng 6/6 đến hết sáng 8/6.

Nội dung chất vấn tập trung vào 4 nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của các Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Khoa học và Công nghệ, Giao thông vận tải và Ủy ban Dân tộc.

Cuối phiên chất vấn, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái sẽ thay mặt Chính phủ báo cáo giải trình, làm rõ hơn các vấn đề mà đại biểu QH quan tâm và trực tiếp trả lời chất vấn của các vị đại biểu QH.

Chủ tịch QH khẳng định, với phương châm tiếp tục đổi mới phương thức, cách thức tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn, Ủy ban Thường vụ QH đã chỉ đạo Tổng Thư ký QH, các cơ quan triển khai rất sớm công tác chuẩn bị để việc lựa chọn nhóm vấn đề chất vấn.

Trên cơ sở thống kê đầy đủ các thông tin về việc trả lời chất vấn của các Bộ trưởng, Trưởng ngành và nội dung các nhóm vấn đề đã chất vấn trong nhiệm kỳ QH khóa XV; căn cứ đề xuất của các Đoàn đại biểu QH, Ủy ban Thường vụ QH đã lựa chọn, trình 5 nhóm vấn đề để QH quyết định 4 nhóm vấn đề sẽ tổ chức chất vấn tại Kỳ họp này.

Đây là những vấn đề lớn, quan trọng, không chỉ cần thiết, cấp bách trước mắt, mà còn có ý nghĩa chiến lược, lâu dài; trong đó, các Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ, Giao thông vận tải, Ủy ban Dân tộc lần đầu tiên trả lời chất vấn QH khóa XV.

Chủ tịch QH nhấn mạnh, Kỳ họp thứ 5 là kỳ họp đầu tiên thực hiện Nội quy kỳ họp QH mới (có hiệu lực từ ngày 15/3/2023), ghi nhận những cải tiến đã được thử nghiệm và phát huy hiệu quả tại các kỳ họp gần đây về phương thức tiến hành phiên chất vấn.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng dự phiên chất vấn và trả lời chất vấn.

Chủ tịch QH đề nghị các đại biểu QH cân nhắc, lựa chọn, mỗi lần chất vấn chỉ nêu 1 hoặc vài vấn đề mà đại biểu tâm đắc nhất; nêu câu hỏi gọn, rõ ràng để các vị Bộ trưởng, Trưởng ngành có thể nghe được, lĩnh hội được nhanh nhất.

Các đại biểu QH chỉ tranh luận với người bị chất vấn để làm rõ hơn vấn đề đang được chất vấn, không sử dụng quyền tranh luận để nêu câu hỏi chất vấn hoặc tranh luận với đại biểu QH đã chất vấn trước đó.

Chủ tịch QH Vương Đình Huệ nêu rõ, chất vấn và xem xét việc trả lời chất vấn là hình thức giám sát đặc biệt hiệu quả, thể hiện đậm nét tính dân chủ, pháp quyền, chuyên nghiệp, công khai, minh bạch trong hoạt động của QH; là dịp để cử tri và Nhân dân cả nước đánh giá năng lực, trách nhiệm, việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ của đại biểu QH và những người giữ chức vụ, chức danh do QH bầu hoặc phê chuẩn.

Tính từ đầu nhiệm kỳ khóa XV cho đến trước Kỳ họp thứ 5, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn đã được tiến hành tại 3 kỳ họp QH và 3 phiên họp của Ủy ban Thường vụ QH; đã có gần 700 lượt đại biểu tham gia chất vấn tại các kỳ họp, phiên họp ; 21 thành viên Chính phủ trực tiếp trả lời chất vấn của đại biểu QH.

Bên cạnh đó, thực hiện quy định tại Điều 15 và Điều 26 của Luật Hoạt động giám sát của QH và HĐND, những chất vấn không thuộc nhóm vấn đề chất vấn tại các kỳ họp, phiên họp đã được các thành viên Chính phủ nghiên cứu, trả lời bằng văn bản.

Trên cơ sở sự chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, với thực tiễn phong phú trong ngành, lĩnh vực công tác và kinh nghiệm đã tích lũy trong quá trình họạt động tại QH, Chủ tịch QH đề nghị các đại biểu QH tiếp tục phát huy tinh thần “Tận tâm - Tận lực - Tích cực - Tâm huyết - Trách nhiệm” trong hoạt động chất vấn.

Quang cảnh phiên họp.

Chủ tịch QH đề nghị các Bộ trưởng, Trưởng ngành nêu cao tinh thần trách nhiệm trước QH, trước cử tri và Nhân dân cả nước, giải trình rõ ràng về nguyên nhân, trách nhiệm và biện pháp khắc phục, để phiên chất vấn thực sự hiệu quả, thực chất, có chiều sâu, mang tính xây dựng cao; không chỉ góp phần giải quyết kịp thời những vấn đề thời sự, cấp bách, mà còn nhận diện và đề xuất giải pháp cho những vấn đề căn cơ, lâu dài, tạo chuyển biến thực chất trong từng lĩnh vực được chất vấn.