Báo cáo trình bày tại Hội nghị cho biết, trong giai đoạn 2016-2020, với sự quan tâm chỉ đạo và ưu tiên nguồn lực hỗ trợ của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội, sự quyết tâm của hệ thống chính trị và nỗ lực vươn lên của một bộ phận người dân, đời sống sinh hoạt và sản xuất của người dân vùng đặc biệt khó khăn đã có nhiều khởi sắc.
Kết quả đạt được khá nổi bật, trong đó hạ tầng kinh tế-xã hội nông thôn vùng đặc biệt khó khăn, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, được chú trọng phát triển, góp phần nâng cao điều kiện sinh hoạt và sản xuất của người dân. Chất lượng đời sống văn hoá tinh thần của người dân vùng đặc biệt khó khăn ngày càng được nâng cao.
Hệ thống chính trị ở cơ sở thường xuyên được củng cố, kiện toàn. Vai trò của tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể chính trị-xã hội trong xây dựng nông thôn mới được phát huy. An ninh trật tự trên địa bàn đặc biệt khó khăn cơ bản được giữ vững.
Tính đến hết tháng 11 vừa qua có 8/64 huyện nghèo thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn và 14/30 huyện nghèo được hưởng cơ chế theo Nghị quyết 30a thoát khỏi tình trạng khó khăn. Dự kiến đến cuối năm 2020 khoảng 32 huyện (50%) thoát khỏi huyện nghèo, nhưng chưa có huyện được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (NTM).
Có 15/108 xã (13,9%) thuộc 4 Đề án xây dựng NTM đặc thù (Điện Biên, Lào Cai, Bắc Kạn, Nghệ An) đã đạt chuẩn NTM. Có 130/1.111 xã thuộc 85 huyện nghèo (Chương trình 30a) được công nhận đạt chuẩn NTM.
Có 337/3.513 thôn, bản đặc biệt khó khăn thuộc Đề án 1385 được công nhận đạt chuẩn NTM (đạt 9,6%). Ước đến hết năm 2020 có khoảng 25% thôn, bản được công nhận đạt chuẩn NTM. Về cơ bản đã đạt mục tiêu “Góp phần hoàn thành mục tiêu phấn đấu cả nước không còn xã dưới 5 tiêu chí và trực tiếp cải thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống vật chất, tinh thần cho người dân”.
Phát triển sản phẩm OCOP giúp các địa phương từng bước thoát nghèo. Ảnh minh hoạ |
Để có được kết quả đó, các bộ, ngành Trung ương đã chủ động tham mưu trình Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành nhiều cơ chế, chính sách. Huy động đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn đặc biệt khó khăn khoảng 791.909 tỷ đồng, (cả nước là 2.079.819 tỷ đồng), bằng 38,1% tổng vốn huy động của cả nước.
Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế như kết quả đạt chuẩn NTM của các địa phương vùng đặc biệt khó khăn chênh lệch khá lớn so với vùng miền khác của cả nước. Tiến độ và kết quả thực hiện các tiêu chí NTM ở các địa phương vùng đặc biệt khó khăn đạt thấp so với bình quân chung cả nước...
Đó là những vấn đề cần được đưa ra giải pháp để khắc phục nhằm giúp các địa phương vùng đặc biệt khó khăn giữ vững và phát huy các tiêu chí đã đạt được, hoàn thiện các tiêu chí còn lại trong xây dựng NTM cho giai đoạn 2021-2025.