Kết quả tranh tụng bị phớt lờ?

Cùng một bản cáo trạng và cùng một HĐXX sơ thẩm do thẩm phán Lê Duy Vẽ làm chủ tọa, nhưng hai phiên tòa có kết quả trái ngược nhau. Điều này đang khiến nhân dân xã Hải Hà, Thanh Hóa, gia đình bị cáo cũng như gia đình bị hại rất bức xúc...

Ngày mai, vụ Nguyễn Văn Ngọc (SN 1950, nguyên Giám đốc Cty TNHH Ngọc Phúc) được TAND tỉnh Thanh Hóa đưa ra xét xử sơ thẩm về “Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo kháng cáo của các bị cáo. Tại hai phiên tòa sơ thẩm trước đó, tại các luật sư và bị hại đều khẳng định trước HĐXX là “vụ án không có người bị hại”. Thế nhưng, HĐXX sơ thẩm vẫn phớt lờ kết quả tranh tụng…

Các bị cáo tại tòa sơ thẩm

Như Báo PLVN (ngày 29/10/2010) đã phản ánh: Theo Cáo trạng, tháng 7/2007, Hội đồng Giải phóng mặt bằng (GPMB) huyện Tĩnh Gia (do ông Lê Minh Thông, nguyên Chủ tịch UBND huyện Tĩnh Gia làm Chủ tịch Hội đồng GPMB – PV) tiến hành kiểm kê thu hồi đất để thực hiện Dự án xây dựng Nhà máy nhiệt điện.

Trong quá trình kiểm kê, có 49 hộ dân xã Hải Hà tự đào đắp dọc sông Yên Hòa thuộc HTX Hòa Bình quản lý từ năm 1993, để làm hồ nuôi trồng thủy sản. Trong đó, có hộ ông Lê Hữu Việt, Lê Hữu Quý và Hoàng Thái Sâm chung nhau một hồ; hộ Mai Thị Liên và Mai Đình Lọc chung nhau một hồ. Ao hồ của 5 hộ này đều có tên trong sổ mục kê và bản đồ địa chính năm 1996, nhưng bị một số cán bộ xã Hải Hà gây “sách nhiễu” về thủ tục bồi thường, chậm đền bù thiệt hại theo quy định của Nhà nước.

Đây là một giao dịch dân sự thuần túy

Luật sư Nguyễn Thị Kim Thanh (Trưởng văn phòng Luật sư Nguyễn Thanh – Đoàn Luật sư Tp. Hà Nội) bảo vệ cho bị cáo Nguyễn Văn Ngọc, cho rằng: “Tại thời điểm bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các hộ dân, các Cơ quan có thẩm quyền ở huyện Tĩnh Gia  đã không tiến hành bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân nói trên theo đúng quy định của pháp luật. Cũng bắt nguồn từ việc làm sai của các cơ quan này, làm ảnh hưởng  đến quyền, lợi ích hợp pháp của người dân. Theo đó, họ đã từng đến nhờ ông Ngọc tư vấn, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của họ.

Ông Ngọc đã đến các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để thu thập tài liệu, chứng cứ (bản đồ địa chính, sổ mục kê)…, hướng dẫn các hộ dân làm đơn khiếu nại, đơn đề nghị và trực tiếp đến các cơ quan có thẩm quyền đề nghị các cơ quan này xét duyệt cho họ được được bồi thường theo quy định của pháp luật.

Việc tư vấn của ông Ngọc có hiệu quả. Do vậy, việc ông Ngọc đã thỏa thuận nếu các hộ dân được bồi thường 100% thì Cty TNHH Ngọc Phúc được hưởng thưởng 50% là hoàn toàn tự nguyện và hợp lý. Đây là một giao dịch dân sự thuần túy, hoàn toàn tự nguyện giữa ông Ngọc và các hộ dân.

Do vậy, số hộ dân trên (đều là bà con họ hàng nội ngoại với ông Nguyễn Văn Ngọc) đã đến Cty TNHH Ngọc Phúc (có chức năng tư vấn nhà đất, tư vấn giới thiệu việc làm, theo Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 260200944) để nhờ tư vấn, viết đơn yêu cầu Hội đồng GPMB đền bù thỏa đáng.

Ngày 10/2/2009, UBND tỉnh Thanh Hóa có quyết định phê duyệt tiền bồi thường. Sáng 11/2/2009, ba hộ gồm Lê Hữu Việt, Lê Hữu Quý, Hoàng Thái Sâm được nhận đền bù  hơn 622 triệu đồng, nhưng lại bị UBND xã Hải Hà tự ý “khấu trừ 10% ( 60 triệu đồng)” để làm… quỹ.

Theo thỏa thuận, trong số tiền còn lại được các hộ này “trả công” cho ông Nguyễn Văn Ngọc 250 triệu đồng. Tương tự, hộ ông Mai Đình Lọc và bà Mai Thị Liên cũng “trả công” cho ông Nguyễn Văn Ngọc 180 triệu đồng…

Mặt khác, tháng 2/2005, ông Nguyễn Văn Ngọc còn nhận 80 triệu đồng “làm dịch vụ giúp” ông Lê Văn Luật ở xã Hải Yến, rồi “nhờ” ông Hoàng Văn Chúc ở thị trấn Tĩnh Gia “giúp chuyển đổi mục đích sử dụng đất”…

Các hành vi trên bị Cáo trạng số 46/KSĐT (ngày 15/6/2010) truy kết: Nguyễn Văn Ngọc về 2 tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Làm môi giới hối lộ”; ông Hoàng văn Chúc “Làm môi giới hối lộ”; và ông Vũ Đình Thám (nguyên cán bộ nghỉ hưu) bị truy tố về “Tội nhận hối lộ”.

Ngày 21/7/2010, TAND huyện Tĩnh Gia đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm (lần 1). Tại tòa, các hộ trên đều khai trước HĐXX là việc đưa tiền cho ông Ngọc là “hoàn toàn tự nguyện, là trả công cho Cty TNHH Ngọc Phúc”.

Sau khi nghị án, Thẩm phán - Chủ tọa phiên tòa Lê Duy Vẽ ký Quyết định số 04/2010/HSST-QĐYCĐTBC, nhận định: “Chưa có căn cứ vững chắc để kết luận hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của bị cáo Nguyễn Văn Ngọc. Bởi đây là tội xâm phạm đến quyền sở hữu, nhưng các sở hữu chủ gần như toàn bộ cho rằng mình không bị lừa đảo và cũng không bị chiếm đoạt tài sản, việc giao tài sản cho bị cáo Ngọc là hoàn toàn tự nguyện”.

Quyết định trên còn nhận định: “Riêng đối với khoản tiền 10 triệu đồng ông Luật đã giao cho Nguyễn Văn Ngọc để xin việc cho con giái là Lê Thị Hồng, thực tế Nguyễn Văn Ngọc cũng đã liên hệ xin việc, số tiền này tại phiên tòa ông Luật thừa nhận đã được Ngọc giao lại. Dù số tiền này Ngọc chưa giao lại cho ông Luật thì cũng không cấu thành tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Vì nếu có việc chiếm đoạt thì Ngọc cũng không có mục đích trước”…

Vì vậy, HĐXX đã tuyên trả hồ sơ cho VKS để yêu cầu CQĐT điều tra bổ sung: “Làm rõ hành vi lừa đảo xâm phạm quyền sở hữu tài sản của Nguyễn Văn Ngọc để chiếm đoạt tài sản của các chủ sở hữu”.

Sau một thời gian điều tra bổ sung, CQĐT không điều tra được thêm điều gì mới; và VKS quyết định dùng cáo trạng (cũ) số 46/KSĐT (ngày 15/6/2010) để truy tố các bị cáo.

Tại phiên tòa sơ thẩm (lần 2) này, những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan như: Cán bộ địa chính và Chủ tịch UBND xã Hải Hòa; Chủ tịch Hội đồng GPMB và đại diện đơn vị thực hiện Dự án Nhà máy nhiệt điện Nghi Sơn đều vắng mặt vì không được HĐXX triệu tập hoặc vắng không có lý do. Dù vậy, phiên tòa vẫn được Thẩm phán Lê Duy Vẽ (Chủ tọa phiên tòa) tiến hành xét xử bình thường.

Tại tòa, khi được xét hỏi cũng như tranh luận với đại diện VKS, bị cáo Nguyễn Văn Ngọc đều khẳng định việc làm của bị cáo viết đơn yêu cầu Hộ đồng GPMB đền bù thỏa đáng theo quy đinh của pháp luật, nhằm giúp các thành viên trong họ hàng nhận được tiền đền bù và bị cáo nhận được tiền “trả công” xứng đáng, là hoàn toàn phù hợp với pháp luật dân sự quy định.

Cũng tại tòa, các bị hại (người nhà bị cáo Ngọc) thêm lần nữa đều khẳng định trước HĐXX việc trả công cho Nguyễn Văn Ngọc là hoàn toàn tự nguyện và xứng đáng với công lao, phù hợp với cam kết trong hợp đồng đã ký kết với Cty TNHH Ngọc Phúc.

Thế nhưng, HĐXX TAND huyện Tĩnh Gia vẫn không căn cứ vào kết quả tranh luận vẫn tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Ngọc 7 năm tù về tội “lừa đảo chiếm doạt tài sản” và 2 năm tù về tội “môi giới hối lộ” về tội “Làm môi giới hối lộ” ; bị cáo Hoàng Văn Chúc 15 tháng tù cho hưởng án treo và 30 tháng thử thách; bị cáo Vũ Đình Thám 2 năm tù về tội “Nhận hối lộ”.

Như vậy, cùng một bản cáo trạng và cùng một HĐXX sơ thẩm đều do thẩm phán Lê Duy Vẽ làm chủ tọa của 2 phiên tòa sơ thẩm, nhưng lại có kết quả trái ngược nhau. Điều này đang khiến nhân dân xã Hải Hà và gia đình bị cáo cũng như các gia đình bị hại đang rất bức xúc; và họ đang mong đợi phiên tòa phúc thẩm vào ngày mai (12/1/2011), sẽ xem xét công tâm lại bản án sơ thẩm số 73/2010/HSST (ngày 2/11/2010) mà TAND huyện Tĩnh Gia đã tuyên, nhằm tránh làm oan người vô tội.

Vụ án không có người bị hại và không có hành vi lừa đảo

Luật sư Nguyễn Thị Ngọc Lan đang phát biểu quan điểm bào chữa tại tòa
Tại tòa, Luật sư Nguyễn Thị Ngọc Lan (Văn Phòng Luật sư Nguyễn Thanh, Đoàn Luật sư Tp. Hà Nội) khẳng định: Việc tư vấn và làm hợp dồng dịch vụ giữa ông Nguyễn Văn Ngọc (lúc đó là Giám đốc Cty TNHH Ngọc Phúc có chức năng tư vấn nhà đất theo Giấy phép đăng ký kinh doanh) với các hộ dân đều là anh em họ là việc làm ngay thẳng theo quy định của pháp luật.

Mặt khác, sau khi dịch vụ tư vấn đạt kết quả, các hộ Lê Hữu Việt, Lê Hữu Quý, Hoàng Thái Sâm được nhận đền bù  hơn 622 triệu đồng, trả công cho ông Nguyễn Văn Ngọc 250 triệu đồng; hộ ông Mai Đình Lọc và bà Mai Thị Liên cũng trả công cho ông Nguyễn Văn Ngọc 180 triệu đồng…; tại tòa các bị hại khẳng định là hoàn toàn tự nguyện và là chuyện bình thường, không bị ép buộc, không trái với đạo lý, và được pháp luật cho phép.

Do vậy, bị cáo Ngọc không có hành vi gian giối để chiếm đoạt tài sản của các bị hại và do đó không thể cấu thành “Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản”…

Nhóm PV

Đọc thêm