Hệ lụy từ bữa ăn kém chất lượng
Thời gian gần đây, tại TP Hồ Chí Minh, xu hướng các em học sinh “khoe” bữa ăn bán trú tại trường lên các hội nhóm mạng xã hội ngày càng nở rộ. Trong số đó, có những bữa ăn được khen ngợi vì có chất lượng, chỉn chu, nhưng cũng không ít bữa ăn bán trú gây tranh cãi vì sơ sài, không tương xứng.
Trên thực tế, câu chuyện đằng sau những bữa ăn bán trú đã trở thành một thực trạng phức tạp nhiều năm nay, khi mà nhiều trường học, vì lợi nhuận hoặc thiếu quan tâm đã “thả nổi” chất lượng bữa ăn. Không ít hình ảnh, thông tin bữa ăn bán trú được đăng tải trên mạng bởi các em học sinh hoặc giáo viên, phụ huynh đã khiến cộng đồng không khỏi xót xa vì bữa ăn quá sơ sài, thiếu thốn về số lượng lẫn chất lượng.
Như mới đây không lâu, phụ huynh đã bức xúc đăng tải bữa ăn bán trú của con mình lên mạng, trong đó chỉ vỏn vẹn món cơm chiên, một miếng giò lụa và chút canh lõng bõng nước. Chưa kể đến, vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm của những bữa ăn bán trú cũng thực sự cần nói đến, khi mà không ít vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra thời gian qua trên cả nước liên quan đến bữa ăn tại trường học.
Đáng nói, nhiều trường học, khi nhận được phản ánh của học sinh, phụ huynh và giáo viên đã có thái độ lấp liếm, khỏa lấp. Chị P.T.H.V, giáo viên một trường tiểu học ở TP Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh cho biết, chất lượng bữa ăn bán trú tại trường thực sự tồi tệ, nhưng nhà trường giấu giếm không cho phụ huynh biết. Giáo viên cũng đã góp ý nhiều lần nhưng nhà trường không lắng nghe.
Một trong các nguyên nhân dẫn đến thực trạng này là nhiều đơn vị cung cấp suất ăn cho trường học hiện nay chủ yếu hướng tới lợi nhuận, cắt giảm chi phí mà không chú trọng tới chất lượng dinh dưỡng và an toàn thực phẩm. Thức ăn không chỉ sơ sài, thiếu các nhóm chất cần thiết, mà còn có nguy cơ chứa hóa chất độc hại từ nguyên liệu không rõ nguồn gốc. Tình trạng này nếu kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến dinh dưỡng, sức khỏe, sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ em.
Cần chấn chỉnh và nâng cao chất lượng bữa ăn bán trú
Tại buổi họp báo định kỳ thông tin về tình hình kinh tế - xã hội do UBND TP Hồ Chí Minh tổ chức vào 7/11 vừa qua, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) TP Hồ Chí Minh cho biết đã ghi nhận các phản ánh về chất lượng bữa ăn bán trú và có văn bản chỉ đạo đến các Phòng GD&ĐT, các hiệu trưởng quản lý tốt bếp ăn, căn tin, dịch vụ ăn uống trong trường học.
Yêu cầu các cơ sở giáo dục nghiêm túc triển khai thực hiện tăng cường kiểm tra, quản lý, giám sát tổ chức bữa ăn học đường, an toàn thực phẩm, dinh dưỡng hợp lý và vệ sinh môi trường; khu vực nhà ăn phải thông thoáng, sạch sẽ; giám sát quá trình chế biến, tiếp phẩm cũng như giá thành của từng bữa ăn của học sinh hàng ngày; thường xuyên giám sát cơ sở cung cấp suất ăn công nghiệp; thực hiện nghiêm việc tự kiểm tra về an toàn thực phẩm đối với các bếp ăn, căn tin trong trường học...
Sở GD&ĐT cũng cho rằng cần sự phối hợp từ phía nhà trường, gia đình và cả xã hội trong việc bảo đảm chất lượng bữa ăn bán trú cho học sinh. Ban đại diện cha mẹ học sinh trong lớp, trong trường phát huy vai trò của mình trong việc phối hợp cùng nhà trường chăm lo sức khỏe học sinh; có những tham vấn, góp ý với nhà trường trong tổ chức bữa ăn bán trú; cùng nhà trường giám sát về công tác tổ chức bữa ăn bán trú, chất lượng bữa ăn bán trú trong suốt năm học.
Thực tế, bữa ăn bán trú chất lượng kém là một thực trạng đã và đang rất cần sự quan tâm, theo dõi của cơ quan chức năng, của phụ huynh và của cả xã hội, để tránh những hệ lụy về lâu về dài. Hiện nay, một điều mà nhiều trường học đang thiếu đó là sự minh bạch. Từ minh bạch trong việc chọn lựa nhà cung cấp thực phẩm, công khai quy trình lựa chọn đơn vị cung cấp thực phẩm, cũng như yêu cầu rõ ràng về nguồn gốc nguyên liệu và tiêu chuẩn vệ sinh cho đến minh bạch trong việc cho phép, tổ chức phụ huynh tham gia vào quá trình kiểm tra và giám sát bữa ăn bán trú.
Về phần cơ quan quản lý, bên cạnh việc thường xuyên giám sát, kiểm tra đột xuất, xử phạt những cơ sở không bảo đảm chất lượng bữa ăn cho học sinh, nên chăng cần xây dựng và tuân thủ quy chuẩn dinh dưỡng cho học sinh. Làm thế nào để xây dựng một quy chuẩn dinh dưỡng tại trường học, có cả sự phối hợp của chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng thực đơn khoa học và hợp lý, tốt nhất cho sự phát triển của các em học sinh đang tuổi ăn, tuổi lớn.