Kịp thời triển khai thi hành các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 8

Có gần 700 nội dung được giao quy định chi tiết

Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội (QH) Trần Thanh Mẫn cho biết, từ bài phát biểu khai mạc Kỳ họp thứ 8 của Tổng Bí thư Tô Lâm, các cơ quan của QH đã triển khai đồng bộ các giải pháp đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, thể hiện trong tất cả các khâu: trình dự án, thẩm tra, tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện các dự thảo luật, nghị quyết trình QH cho ý kiến và thông qua. Những kết quả, hiệu quả đạt được là rất tích cực. Tại Kỳ họp thứ 8, QH đã thông qua 18 luật, 21 nghị quyết, là số lượng dự án luật cao nhất được thông qua tại một kỳ họp từ đầu nhiệm kỳ đến nay (từ đầu nhiệm kỳ, QH đã thông qua 61 Luật).

Chủ tịch QH cho hay, qua rà soát sơ bộ, hiện có gần 700 nội dung được giao trong 18 luật và 10 nghị quyết được QH thông qua tại Kỳ họp thứ 8 cần được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, cơ quan ở Trung ương và chính quyền địa phương quy định chi tiết. Đây là thách thức rất lớn khi đặt trong bối cảnh các cơ quan trong hệ thống chính trị hiện đang tập trung thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, khẩn trương chuẩn bị cho kỳ họp bất thường của QH cuối tháng 2/2025, đồng thời triển khai Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025 với số lượng lớn dự án luật, nghị quyết cần chuẩn bị để trình QH tại Kỳ họp thứ 9.

Trong đó, đối với việc nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, ban hành mới các luật, nghị quyết để thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, theo báo cáo sơ bộ của Bộ Tư pháp, dự kiến có khoảng 4.922 văn bản chịu sự tác động của việc sắp xếp tổ chức bộ máy, gồm 167 luật, 9 nghị quyết của QH, 10 pháp lệnh, 2 nghị quyết của Ủy ban Thường vụ (UBTV) QH, 829 nghị định, 271 quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 1 chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, 3.642 văn bản cấp Bộ.

Đối với việc ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành các luật, nghị quyết thông qua tại Kỳ họp thứ 8, UBTVQH đánh giá cao Thủ tướng Chính phủ đã khẩn trương có quyết định ban hành danh mục và phân công cơ quan soạn thảo văn bản quy định chi tiết đối với toàn bộ các luật, nghị quyết được QH thông qua tại Kỳ họp thứ 8. Do số lượng nội dung, văn bản quy định chi tiết cần được ban hành khá nhiều, riêng đối với 18 luật, Chính phủ, các Bộ cần ban hành 127 văn bản, một số luật, nghị quyết có hiệu lực thi hành ngay từ đầu năm 2025, Chủ tịch QH đề nghị từng Bộ, cơ quan được giao chủ trì soạn thảo cần bám sát yêu cầu tại Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, tập trung chỉ đạo để xây dựng, ban hành văn bản đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng…

Bảo đảm thi hành pháp luật thông suốt, thống nhất

Kết thúc Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận những kết quả đạt được trong công tác xây dựng, thi hành pháp luật (THPL) năm 2024 là rất ấn tượng, tích cực, hiệu quả, bám sát tình hình thực tế, giải quyết những điểm nghẽn, đổi mới tư duy xây dựng pháp luật.

Chính phủ xác định công tác xây dựng và hoàn thiện, tổ chức THPL là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, tập trung chỉ đạo quyết liệt như thành lập Ban Chỉ đạo rà soát, tháo gỡ khó khăn, đề xuất chính sách pháp luật do Thủ tướng đứng đầu; dành nhiều thời gian cho công tác xây dựng pháp luật, Thường trực Chính phủ gần như tuần nào cũng có ý kiến chỉ đạo, Chính phủ gần như họp chuyên đề hàng tháng để cho ý kiến các đề nghị xây dựng luật, các dự án luật; bố trí thêm thời gian, nguồn lực để các cơ quan tập trung xây dựng, thực thi pháp luật; giao Bộ trưởng trực tiếp chỉ đạo công tác xây dựng, tổ chức THPL…

Nhấn mạnh lại thể chế là 1 trong 3 đột phá chiến lược, chủ trương lớn của Đảng, Thủ tướng cho biết Chính phủ quán triệt tinh thần thể chế là nguồn lực, động lực cho sự phát triển; đầu tư cho xây dựng thể chế, pháp luật là đầu tư cho phát triển, góp phần xây dựng và phát triển đất nước nhanh và bền vững; hoàn thiện thể chế góp phần đắc lực, hiệu quả cho thực hiện 2 nhiệm vụ chiến lược về xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đồng thời, quán triệt tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng XIII về tiếp tục đổi mới tư duy, xây dựng hoàn thiện đồng bộ thể chế, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, khơi thông mọi tiềm năng, nguồn lực, tạo động lực mới cho phát triển nhanh, bền vững; thể chế phải đi trước một bước, mở đường cho những đột phá, phát triển, phát huy tối đa tiềm năng sáng tạo, đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế…

Với tinh thần đó, Chính phủ đã chỉ đạo các Bộ, ngành khẩn trương rà soát, phát hiện các quy định vướng mắc, bất cập, không phù hợp với thực tiễn để kịp thời đề xuất các cơ quan có thẩm quyền ban hành mới, sửa đổi bổ sung các đạo luật. Tại Kỳ họp thứ 8, Chính phủ đã trình một số luật, nghị quyết theo quy trình một kỳ họp và được QH xem xét thông qua, bảo đảm quy trình thủ tục cần thiết và nâng cao chất lượng. Thủ tướng cũng chỉ đạo các Bộ trưởng cố gắng dành thời gian đi họp đầy đủ các phiên làm việc của QH, phân công 1 Phó Thủ tướng “thường trực” bên QH để lắng nghe, chia sẻ, góp ý của các đại biểu QH. Theo Thủ tướng, chính nhờ sự phối hợp chặt chẽ, tôn trọng lẫn nhau nên đạt được kết quả rất ấn tượng như trên.

Cùng với điểm lại những kết quả đạt được trong công tác triển khai thi hành các luật, nghị quyết đã được thông qua và vừa được thông qua tại Kỳ họp thứ 8, Thủ tướng trân trọng cảm ơn sự phối hợp, hỗ trợ, đồng hành của QH, của tập thể lãnh đạo QH trong suốt quá trình xây dựng và thông qua các luật, nghị quyết tại các kỳ họp vừa qua của QH, nhất là Kỳ họp thứ 8; đồng thời thẳng thắn nêu lên một số hạn chế trong công tác xây dựng, THPL, phân tích nguyên nhân của các hạn chế, rút ra các bài học kinh nghiệm.

Về giải pháp, nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh, khối lượng công việc rất nặng nề đòi hỏi quyết tâm, nỗ lực cao hơn nữa để bảo đảm tiến độ, nâng cao chất lượng ban hành các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn cho người dân, doanh nghiệp, toàn xã hội thực hiện các quy định pháp luật. Trên cơ sở đó, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục quán triệt sâu sắc chủ trương, đường lối của Đảng đề ra tại Văn kiện Đại hội XIII, các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, nhất là Nghị quyết 27, Quy định 178, gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng và tổ chức thực thi pháp luật, hoàn thiện cơ chế thực thi pháp luật nghiêm minh, nhất quán, bảo đảm thượng tôn Hiến pháp và pháp luật.

Đồng thời, bám sát yêu cầu, nhiệm vụ cụ thể để triển khai đối với từng luật, nghị quyết được thông qua; khẩn trương trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành các kế hoạch triển khai thi hành luật, nghị quyết của QH, bố trí nguồn lực, các điều kiện đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra. Tuân thủ nghiêm Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong quá trình ban hành văn bản quy định chi tiết; khẩn trương ban hành theo thẩm quyền, trình cơ quan có thẩm quyền ban hành các văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ 8, đặc biệt lưu ý các luật, nghị quyết có hiệu lực từ tháng 12/2024 và từ ngày 1/1/2025…, tránh tạo khoảng trống pháp lý, bảo đảm thi hành pháp luật thông suốt, thống nhất, bao trùm, toàn diện.

Bên cạnh đó, tăng cường công tác quán triệt, phổ biến, giới thiệu các nội dung của luật, nghị quyết và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú. Siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, phát huy tính chủ động, sáng tạo của cán bộ, công chức, khuyến khích dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Tăng cường giám sát, kiểm tra, phòng ngừa, ngăn chặn kịp thời, cương quyết xử lý các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong THPL, khắc phục triệt để tình trạng đùn đẩy né tránh, thiếu trách nhiệm của một bộ phận cán bộ công chức viên chức.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương chủ động rà soát, xử lý kịp thời các vướng mắc, bất cập phát sinh, nhất là các bất cập liên quan đến thủ tục hành chính; gắn kết chặt chẽ việc rà soát, xử lý vướng mắc, bất cập trong các văn bản quy phạm pháp luật với việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, loại bỏ những quy định không phù hợp, gây phiền hà, làm tăng chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp. Các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương chủ động vào cuộc, sớm ban hành kế hoạch triển khai các luật, nghị quyết trên địa bàn; tập trung rà soát, nghiên cứu, chuẩn bị điều kiện cần thiết và tổ chức thực hiện các thẩm quyền, nhiệm vụ được giao, nhất là những nhiệm vụ mới được bổ sung trong các luật, nghị quyết, cơ chế, chính sách thí điểm, đặc thù được áp dụng tại địa phương; xử lý theo quy định của pháp luật đối với những vấn đề phát sinh trong quá trình thi hành luật, nghị quyết…