Không có trong danh mục, chất ma túy mới còn có cơ “lọt lưới”
Trước tình hình phức tạp và gia tăng sự lạm dụng các chất ma túy mới xuất hiện ở hầu hết các quốc gia và vùng lãnh thổ, các nước thành viên của Ủy ban Kiểm soát ma túy - Liên Hợp quốc đã thống nhất đưa một số chất ma túy mới vào Danh mục cần kiểm soát. Với trách nhiệm là thành viên của 3 Công ước quốc tế về phòng chống ma túy của Liên Hợp quốc, Việt Nam có nghĩa vụ pháp lý phải kiểm soát các chất này.
Tại Việt Nam, tình hình ma túy diễn biến phức tạp, các chất ma túy tổng hợp ngày càng bị lạm dụng và có chiều hướng gia tăng. Tại một số địa bàn trọng điểm ở nước ta đã xuất hiện nhiều chất ma túy mới nhưng chưa được quy định trong danh mục kiểm soát dẫn đến việc phát hiện, bắt giữ, điều tra, xử lý các đối tượng liên quan gặp rất nhiều khó khăn do thiếu căn cứ pháp lý.
Vì vậy, để đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy trong tình hình mới, Bộ Công an đã chủ trì phối hợp với các bộ, ngành hữu trách sửa đổi, bổ sung Danh mục các chất ma túy và tiền chất.
Bổ sung 258 chất ma túy
Dự thảo Nghị định gồm 03 điều, trong đó bổ sung 1 chất ma túy vào Danh mục I, bổ sung 257 chất ma túy vào Danh mục II, đồng thời sửa đổi, bổ sung Danh mục IV về các tiền chất.
Cụ thể, chất ma túy “Lá cây Khat” được đề nghị bổ sung vào Danh mục các chất ma túy. Nguyên nhân là thời gian gần đây, lá cây Khat bị lạm dụng như một chất ma túy trong khu vực Đông Nam Á. Tại Việt Nam, các lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ nhiều lô hàng vận chuyển lá cây này. Thành phần chính có chứa trong lá cây Khat là cathinone, chất ma túy được quy định tại Danh mục I, Nghị định số 82/2013/NĐ-CP ngày 19/7/2013 của Chính phủ.
Trong số chất được đề nghị bổ sung lần này, có 233 chất hướng thần mới thuộc nhóm cần sa tổng hợp (theo thống kê của Cơ quan Phòng chống ma túy và tội phạm của Liên Hợp quốc UNODC). Lý do, các chất ma túy tổng hợp xuất hiện ngày càng nhiều, số lượng các chất hướng thần mới được Cơ quan Phòng chống tội phạm và ma túy Liên Hợp quốc ghi nhận trên 600 chất xuất hiện ở các quốc gia và vùng lãnh thổ, hiện chưa quy định trong Danh mục kiểm soát của Công ước quốc tế.
Đặc biệt thời gian gần đây tại khu vực Đông Á nổi lên tình hình lạm dụng các chất ma túy tổng hợp mới thuộc nhóm cần sa tổng hợp, trong đó có 6 chất ma túy mới do Viện Khoa học Hình sự, Bộ Công an giám định năm 2016. Các chất ma túy thuộc nhóm này có tác dụng kích thích thần kinh mạnh, nhiều chất khi sử dụng gây ảo giác; các đối tượng khi lạm dụng các chất ma túy này bị kích thích, hoang tưởng, rất manh động, đây là nguyên nhân dẫn đến nhiều vụ thảm sát nghiêm trọng tại Việt Nam, gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự xã hội.
Vì vậy, để đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy đồng thời có chế tài xử lý đối với các chất ma túy mới này, Bộ Công an bổ sung các chất hướng thần thuộc nhóm cần sa tổng hợp vào danh mục chất ma túy.