[links()] Sáng nay, đoàn công tác Viện Vật lý địa cầu có buổi làm việc với UBND tỉnh Quảng Nam và Ban Quản lý dự án thủy điện 3 thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) liên quan đến Thủy điện Sông Tranh 2.
Tại cuộc họp, TS. Lê Huy Minh, Phó Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu khẳng định: “Thủy điện Sông Tranh 2 được xây dựng tại khu vực có các đới đứt gãy địa chất đang hoạt động, có thể gây ra động đất. Như vừa qua, đã xảy ra động đất kích thích, cường độ 3,4 độ Richter. Trong lịch sử cũng đã xảy ra rất nhiều trận động đất lớn, nhỏ khác nhau ở địa điểm này”.
 |
| Thủy điện Sông Tranh 2 được xây dựng trên các đới đứt gãy xuất hiện động đất kích thích. |
Đập có 30 khe nhiệt phân bố dọc theo chiều dài đập với khoảng cách 20m/1 khe nhiệt và xuyên suốt từ phía thượng lưu về hạ lưu. Trong đập có 3 hành lang thu nước thấm dọc theo chiều dài đập tại các cao trình 95m (hành lang số 1), 124m (hành lang số 2) và 152m (hành lang số 3).
GS.TSKH Nguyễn Tiến Khiêm, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện Cơ học Việt Nam cho biết: “Trong chuyến công tác, khảo sát trực tiếp bằng mắt thường lần này ở Thủy điện Sông Tranh 2, chúng tôi đang tìm hiều nguyên nhân nước thấm qua thân đập Thủy điện Sông Tranh 2 ở vùng hạ lưu do đâu và dung lượng nước thấm qua thân đập như vậy có nằm trong sự cho phép hay không.
Qua quan sát bằng mắt thường mấy ngày nay, chúng tôi chưa thấy phát hiện có vết nứt trên thân đập chính Thủy điện Sông Tranh 2 do động đất kích thích gây ra. Tuy nhiên, chúng tôi kiến nghị Ban Quản lý dự án thủy điện 3 phải theo dõi sát sao vết nứt làm rò rỉ của các “khe nhiệt” như thiết kế, đồng thời phải theo dõi chặt chẽ các thiết bị đầu dò sensor được gắng trong thân đập. Hiện tại vẫn chưa có dấu hiệu nào làm mất an toàn đập”.
 |
| Đập chính Thủy điện Sông Tranh 2 vùng hạ lưu bị thấm ướt làm đóng meo mốc. |
Tuy nhiên, với sự việc đã xảy ra, chúng tôi yêu cầu chủ đầu tư phải theo dõi sát sao, cập nhập liên tục. Không giải quyết dứt điểm trong tương lai sẽ ảnh hưởng đến độ an toàn của đập là điều hiển nhiên”.
“Nguyên nhân gây nên động đất kích thích ở khu vực huyện Bắc Trà My và Thủy điện Sông Tranh 2 là do khi hồ thủy điện tích nước, tải trọng nước hồ làm tăng áp suất nước lỗ rỗng trong các đới dập vỡ, do đó làm giảm độ bền cắt của các đất, đá trong đới.
Khi đứt gãy hoạt động đã ở trong trạng thái ứng suất tới hạn, việc giảm độ bền cắt của đất, đá trong đớt đứt gãy dẫn tới việc xảy ra dịch trượt làm cho động đất phát sinh. Tuy nhiên, hiện tượng động đất kích thích như thế này đã từng xảy ra ở nhiều nơi trên thế giới, có trường hợp đặc biệt hiện tượng động đất kích thích kéo dài đến 20 – 40 năm như ở hồ Thủy điện Koyna của Ấn Độ.
Rất khó trả lời nước chảy qua thân đập có liên quan đến động đất hay không, bởi vì chúng tôi vào khảo sát thời gian ngắn quá nên cũng chưa thể trả lời ngay được mà cần phải có thời gian nhất định”, TS. Lê Huy Minh khẳng định.
Ông Đinh Văn Thu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đề nghị, cần sớm thành lập một đề tài nghiên cứu cấp Nhà nước về động đất ở khu vực thủy điện; gấp rút đặt một hệ thống quan sát động đất với 5 trạm địa chấn ở khu vực huyện Bắc Trà My.
Theo T.S Lê Minh Huy, 5 trạm địa chấn có giá trị đầu tư hơn 1,2 tỷ đồng.
Trao đổi nhanh với báo chí, ông Trần Văn Hải, Trưởng Ban Quản lý dự án thủy điện 3 cho biết: “Thủy điện Sông Tranh 2 đã phát điện, nhưng chưa làm lễ khánh thành. Hiện công trình vẫn đang thời gian bảo hành, chi phí khắc phục các sự cố sẽ được chủ đầu tư và tổng thầu, thiết kế ngồi lại tính toán chi tiết.
Hiện nay dung lượng nước thấm qua thân đập là 75 lít/ giây, chứ không phải như 30 lít/ giây mà chúng tôi công bố trước đây và mực nước lòng hồ đang ở cao trình 155m. Việc quan trọng nhất của chúng tôi hiện nay đối với công trình Thủy điện Sông Tranh 2 là mỗi ngày sẽ phát được bao nhiêu sản lượng điện”.
Thiên Thanh
