LHQ quan ngại sâu sắc
Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đã lên tiếng cảnh báo về nguy cơ căng thẳng “như Chiến tranh Lạnh” giữa Mỹ và Nga sau khi Mỹ, Canada cùng nhiều nước trong và ngoài Liên minh châu Âu (EU) đã tuyên bố trục xuất 150 nhà ngoại giao Nga. Và Nga trả đũa lại bằng cách trục xuất 150 nhà ngoại giao phương Tây, trong đó có 60 nhà ngoại giao Mỹ và đóng cửa lãnh sự quán nước này tại Moscow.
Theo New York Times, Tổng Thư ký LHQ bày tỏ “quan ngại sâu sắc” trước tình trạng thiếu những cơ chế để tháo ngòi nổ căng thẳng, như là những kênh đặc biệt để chia sẻ thông tin giữa Washington và Moscow, vốn đã được giải tán sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc.
“Trước kia trong thời kỳ Chiến tranh lạnh cũng đã có những cơ chế truyền thông và kiểm soát để tránh sự leo thang trong một mối quan hệ, để đảm bảo rằng mọi thứ sẽ không vượt qua được kiểm soát. Tôi cho rằng chúng ta đang ở trong tình huống tương tự, và đã đến lúc cần phải có dự phòng dạng kênh liên lạc hiệu quả, đảm bảo khả năng ngăn chặn sự leo thang trong trường hợp giữa Mỹ và Nga hiện nay”, Antonio Guterres cho hay.
Nga trả đũa
“Nga sẽ đáp trả tương đương những đòn trừng phạt của các nước trên thế giới. Điều này bao gồm việc trục xuất 150 nhà ngoại giao phương Tây và không cho phép Lãnh sự quán Mỹ tại St. Petersburg tiếp tục hoạt động”, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói.
Trong số 150 nhà ngoại giao bị trục xuất, Nga đã ra thông báo 60 nhà ngoại giao Mỹ, gồm 58 người ở Moscow, hai người ở Yekaterinburg, “không được hoan nghênh” vì “những hoạt động ngoại giao không phù hợp” và phải rời Nga trước ngày 5/4.
Ngoại trưởng Lavrov cho hay Bộ Ngoại giao Nga đã triệu tập và thông báo việc này cho đại sứ Mỹ tại Moscow là Jon Huntsman. “Hiện Đại sứ Mỹ tại Nga Jon Huntsman đang được đề nghị lên Bộ Ngoại giao của chúng tôi để người cấp phó của tôi có thể giải thích cho ông ấy về chi tiết những biện pháp trả đũa phía Mỹ”, ông Lavrov nói.
Đây được xem là hành động trả đũa lại việc Mỹ, Canada cùng nhiều nước trong và ngoài Liên minh châu Âu (EU) đã tuyên bố áp đặt các biện pháp ngoại giao đối với Nga vì vụ cựu điệp viên hai mang Sergei Skripal bị đầu độc tại Anh.
Theo đó, Mỹ tuyên bố đóng cửa Lãnh sự quán Nga tại Seattle, trục xuất 60 nhân viên ngoại giao Nga làm việc tại Lãnh sự quán Nga tại Seattle và phái bộ tại Liên hợp quốc. 19 nước khác, trong đó có Australia, Canada, Ukraine và Albania và các nước EU, đồng loạt trong ngày trục xuất các nhà ngoại giao Nga. Tuy nhiên ngay sau đó, Moscow từ chối nhận trách nhiệm về vụ đầu độc. Tổng thống Vladimir Putin đã bác bỏ cáo buộc rằng đất nước ông dính líu vào bê bối này, gọi cáo buộc của phương Tây là “ảo giác”.
Hôm 29/3, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tái khẳng định tuyên bố của Tổng thống Putin và nhấn mạnh việc các nước trục xuất các nhà ngoại giao Nga là “hoàn toàn không chấp nhận được”, cảnh báo rằng Moscow sẽ trả đũa. Theo ông, những nước này đã “bị đặt dưới áp lực lớn nhất từ Mỹ và Anh”. Không chỉ thế, Ngoại trưởng Nga còn tuyên bố Nga sẽ không chỉ dừng ở đây, mà còn trừng phạt nặng nề hơn những gì phương Tây đã gây ra cho Moscow.
Theo Reuters, ông Lavrov cũng kêu gọi tổ chức cuộc họp mặt với Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học (OPWC) vào ngày 2/4 tới để có “một cuộc thảo luận trung thực nhất” về vụ ám sát cựu điệp viên Skripal. Ông Lavrov nói thêm, nếu “các đối tác phương Tây “né tránh” cuộc gặp mặt này, thì chắc chắn đây sẽ là bằng chứng rằng có một sự “mập mờ” đằng sau vụ việc.
Mỹ phản ứng
Phản ứng trước động thái mới nhất của Moscow, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert cho rằng đây là phản ứng “không có cơ sở”. Và mặc dù Mỹ không hề bất ngờ trước quyết định của Nga, tuy nhiên đây là hành động “vô lý” từ Nga đối với “hành động hoàn toàn hợp lý” của Mỹ.
“Theo danh sách mà chúng tôi có được, rõ ràng Liên bang Nga không quan tâm đến việc đối thoại về những vấn đề quan trọng đối với cả hai nước. Chúng tôi có quyền đáp trả”, bà Nauert nói.
Theo Sputnik, ngày 29/3, một quan chức cấp cao trong chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, nước này sẽ tiếp tục duy trì nỗ lực truy đuổi các sỹ quan tình báo Nga trên toàn thế giới.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục gây sức ép đối với những sỹ quan tình báo Nga trên toàn thế giới và phối hợp với các đối tác của mình, bởi điều này nằm trong lợi ích an ninh của Mỹ”, quan chức trên nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, quan chức này cũng khẳng định Mỹ “rất hài lòng” khi nhiều nước trên thế giới đã quyết định trục xuất các nhà ngoại giao Nga để đáp trả vụ cựu điệp viên Sergei Skripal bị đầu độc tại Anh.