Theo Thương vụ Việt Nam tại Mỹ (Bộ Công Thương), Mỹ là thị trường nhập khẩu đầy tiềm năng đối với trái cây Việt Nam. Trước hết, thị trường Mỹ có tới 332 triệu khách hàng với thu nhập đầu người cao và xu hướng ẩm thực ngày càng chú trọng thành phần rau, quả.
Theo thống kê của phía Mỹ, năm 2020, mặc dù chịu tác động của dịch COVID-19, nước này vẫn nhập khẩu tới 14,1 tỷ USD trái cây.
Năm 2021, giá trị nhập khẩu trái cây vào Mỹ có thể lên tới 15,1 tỷ USD nhờ nước này kiểm soát dịch bệnh tốt và gói kích thích kinh tế lớn chưa từng có, nền kinh tế Mỹ đang phục hồi rõ rệt và mức chi cho thực phẩm của người dân tăng cao
Bên cạnh đó, hệ thống phân phối tại Mỹ phát triển đa dạng, nhiều cấp, nhiều kênh, hiện đại, mở ra nhiều cơ hội tiêu thụ.
Tại Mỹ, hoa quả nhập khẩu được bán ở các chuỗi siêu thị lớn, các cửa hàng thực phẩm đơn lẻ tại các khu thương mại, hệ thống nhà hàng, khách sạn và các kênh bán hàng trực tuyến, giao tận nhà.
Theo Thương vụ Việt Nam tại Mỹ, Việt Nam đã chính thức được cấp phép xuất khẩu 6 loại hoa quả tươi sang Mỹ gồm xoài, nhãn, vải, thanh long, chôm chôm, và vú sữa. Các hoa quả khác có thể được xuất khẩu ở dạng đông lạnh hoặc sản phẩm chế biến (đóng hộp, sấy khô).
Theo Bộ NN&PTNT, trong 4 tháng đầu năm 2021, giá trị xuất khẩu rau quả sang Mỹ đạt 57,4 triệu USD, tăng 16,6% so với cùng kỳ năm 2020.
Bên cạnh những thuận lợi, Thương vụ Việt Nam tại Mỹ cho rằng, hoạt động xuất khẩu trái cây, đặc biệt là trái cây tươi sang Mỹ cũng gặp các khó khăn.
Trước hết, sản phẩm của Việt Nam phải cạnh tranh với các sản phẩm cùng loại được trồng ngày càng nhiều tại các bang như Florida, California, hay tại Mehico và các nước Nam Mỹ có điều kiện tự nhiên gần giống Việt Nam, cũng như sản phẩm của các nước châu Á khác và sản phẩm thay thế được trồng ngay tại Mỹ.
Ngoài ra, do khoảng cách địa lý nên chi phí vận chuyển, bảo quản cao. Hoa quả tươi có mùa vụ ngắn cũng đòi hỏi các khâu trong chuỗi phân phối phải rất nhịp nhàng, hiệu quả.
Do đó, Thương vụ Việt Nam tại Mỹ cho rằng, các doanh nghiệp xuất khẩu trong nước phối hợp với nhà nhập khẩu, phân phối tại Mỹ nghiên cứu phương thức thanh toán linh hoạt, hỗ trợ chia sẻ rủi ro, nhất là giai đoạn đầu tiếp cận thị trường.
Các doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp tại Mỹ xem xét việc liên kết, đầu tư (mua lại hoặc thuê dài hạn) kho lạnh để lập trung tâm phân phối hàng Việt Nam tại một cảng nhập khẩu lớn ở Bờ Tây, sau có thể mở thêm tại Bờ Đông hoặc phía Nam, với quy mô đủ lớn, phục vụ nhiều nhóm hàng, sẽ giúp giảm chi phí, tạo thế chủ động cho các doanh nghiệp đưa hàng ra thị trường.
Thời gian tới, nếu các doanh nghiệp hàng không Việt Nam có thể mở tuyến vận tải hàng hóa trực tiếp tới Mỹ sẽ mở ra cơ hội giảm đáng kể chi phí và rủi ro trong xuất khẩu nông sản, đặc biệt là hoa quả tươi.
Các doanh nghiệp xuất khẩu chủ động cập nhật, thường xuyên cung cấp thông tin, chủ động khai mở, tạo cơ hội thị trường, không chỉ tập trung vào dịp mùa vụ.
Về lâu dài, các doanh nghiệp, với sự hỗ trợ của các Bộ, ngành, địa phương, cần kiên trì tiếp cận các chuỗi phân phối lớn, hướng tới cung cấp sản phẩm hữu cơ và sản phẩm chế biến, mới có thể đảm bảo chi phí cạnh tranh, đáp ứng nhu cầu đa dạng, quanh năm và phát triển bền vững.
Song song với xuất khẩu sản phẩm chế biến, vào các mùa vụ cao điểm, chúng ta triển khai các chiến dịch quảng bá, cung cấp quả tươi để tạo điểm nhấn củng cố hình ảnh, thương hiệu trái cây đặc sản của Việt Nam.
