Theo hướng dẫn của Ngân hàng nhà nước, có một số nhận biết tiền thật bằng tay hoặc mắt thường như: kiểm tra chất liệu polymer in tiền bằng cách nắm gọn tờ tiền trong lòng bàn tay và khi mở ra tờ tiền sẽ đàn hồi về trạng thái ban đầu; kiểm tra độ bền bằng cách kéo, xé nhẹ ở cạnh (mép) tờ tiền sẽ khó rách, khó bai giãn (lưu ý không kéo, xé đồng tiền ở vị trí đã bị rách).
Tiền giả chủ yếu được in trên nylon nên không có độ đàn hồi đặc trưng và độ bền như tiền thật, khi nắm gọn tờ tiền trong lòng bàn tay và mở ra sẽ không đàn hồi về trạng thái ban đầu như trước khi nắm; đồng thời khi kéo, xé nhẹ ở cạnh (mép) tờ tiền sẽ dễ bị bai giãn hoặc rách.
Kiểm tra bằng mắt: Soi tờ tiền trước nguồn sáng, kiểm tra hình bóng chìm và hình định vị. Hình bóng chìm (bên trái mặt trước hoặc bên phải mặt sau tờ tiền): nhìn thấy rõ từ hai mặt tờ tiền, được thể hiện bằng nhiều đường nét tinh xảo và sáng trắng. Đối với mệnh giá từ 20.000 đồng đến 500.000 đồng là hình ảnh chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh; mệnh giá 10.000 đồng là hình ảnh chùa Một Cột.
Hình định vị đối với mệnh giá 10.000 đồng, 20.000 đồng: phía trên bên trái mặt trước hoặc phía trên bên phải mặt sau tờ tiền và mệnh giá từ 50.000 đồng đến 500.000 đồng: phía trên bên phải mặt trước hoặc phía trên bên trái mặt sau tờ tiền sẽ nhìn thấy hình ảnh trên hai mặt khớp khít, tạo thành một hình ảnh hoàn chỉnh, các khe trắng đều nhau.
Trong khi đó, tiền giả thì hình bóng chìm chỉ là hình ảnh mô phỏng, không tinh xảo; hình định vị không khớp khít, các khe trắng không đều nhau.
Bên cạnh đó, có thể vuốt nhẹ mặt trước tờ tiền, kiểm tra các yếu tố in nổi, kiểm tra yếu tố hình ẩn (DOE) trong cửa sổ nhỏ…
