Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Quốc hội, Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) đề cập đến hiện tượng trên mạng xã hội lâu nay có một số cá nhân “tự cho mình quyền muốn nói gì thì nói, muốn xúc phạm ai thì xúc phạm”.
“Một ví dụ là sau lấy phiếu tín nhiệm tại Quốc hội vừa rồi đã có nhiều phát ngôn xúc phạm đến các bộ trưởng. Tôi xin hỏi Chính phủ và Bộ Công an có cần xử lý và xử lý được tình trạng này không?”, ĐB đặt câu hỏi.
Cùng với đó, ĐB Cương cũng đặt vấn đề xử lý SIM rác. “Từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII và khóa này, đại biểu chất vấn rất nhiều lần Bộ Thông tin và Truyền thông (TTTT) về nạn SIM rác. Sau những giải pháp của bộ nhưng nạn sim rác vẫn còn tồn tại. Tôi xin hỏi Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng là có thể chấm dứt được nạn SIM rác không?”, ĐB Cương hỏi.
Vì Bộ trưởng Bộ TTTT Nguyễn Mạnh Hùng mới được bổ nhiệm nên theo quy định các chất vấn về lĩnh vực này sẽ được Phó Thủ tướng phụ trách lĩnh vực trả lời. Tuy nhiên, tại phiên họp chiều 31/10, tân Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã lần đầu tiên đăng đàn trước Quốc hội.
Trả lời chất vấn tại phiên họp, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho hay, thông tin sai trên mạng xã hội là câu chuyện toàn cầu, kể cả nước lớn như Mỹ hay nhỏ như Timor Leste cũng bị và càng ngày càng nặng hơn.
“Chúng ta sống trên không gian mạng chỉ được chục năm, chưa nhiều kinh nghiệm. Sự phát triển còn tiếp tục, kinh nghiệm sống đã có nhiều nghìn năm. Và một số logic trong đời sống thực có thể áp dụng sang không gian mạng”, Bộ trưởng Hùng nói.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, thứ nhất, chúng ta cần định nghĩa tường minh thế nào là thông tin sai bằng pháp luật, cái này thì phải sửa một số quy định của pháp luật.
Thứ hai là chúng ta phải có công cụ giám sát phân tích đánh giá, tức là phải dùng công nghệ.
“Một ngày trên mạng xã hội bằng tiếng Việt có khoảng 100 triệu thông tin, do đó chúng ta không thể dùng người được. Hiện nay, Bộ TTTT đã bước đầu xây dựng một trung tâm quốc gia về giám sát an toàn thông tin trên không gian mạng, có thể đọc 100 triệu tin mỗi ngày, phân tích, đánh giá, phân loại”, ông nói.
Tiếp theo nữa, chúng ta phải có công cụ quét rác, đây cũng là câu chuyện vừa pháp luật, vừa công nghệ. Thứ nhất là phải chỉ ra một đầu mối làm việc này, Chính phủ phải ra quyết định. Thứ 2 là công cụ quét rác, dọn dẹp. Cái này kỹ thuật, công nghệ có thể làm được.
“Đồng thời với đó, cái khó của chúng ta là chúng ta có những mạng xã hội xuyên biên giới, họ cung cấp từ nước ngoài vào Việt Nam. Chúng ta phải mạnh tay hơn về việc yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ xuyên biên giới tuân thủ luật pháp Việt Nam, đặc biệt là các yêu cầu về gỡ bỏ thông tin. Cái này chúng ta có thể học hỏi kinh nghiệm quốc tế, EU làm rồi, các nước ASEAN đã có một số nước làm rồi, quan trọng nhất là chúng ta cương quyết thượng tôn pháp luật”, Bộ trưởng Bộ TTTT cho hay.
Cùng với đó, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng cho rằng chúng ta phải có chế tài xử lý những người đưa thông tin sai trên mạng.
“Mạng xã hội giờ không phải là ảo nữa mà là thật rồi cho nên chúng ta không nên bỏ trống trận địa này, đặc biệt là người dân và chính quyền chúng ta phải “sống” nhiều hơn nữa trên không gian mạng, cái tốt lớn hơn thì cái xấu sẽ giảm đi. Cũng cần nâng cao nhận thức của người dân, thông tin trên mạng xã hội là thông tin không được kiểm duyệt, cho nên không phải cái gì ta xem cũng tin ngay, cái này cần phải truyền thông”, ông nói.
Về sim rác, theo Bộ trưởng Hùng, cái gốc nằm ở chỗ chúng ta phải có cơ sở dữ liệu công dân chính xác, phải xác định được quan hệ giữa người đi đăng ký gắn vào cái sim, gắn vào chứng minh nhân dân.
“Chứng minh nhân dân hiện nhiều nước đã cài vào đó các thông tin ID duy nhất, ảnh… Khi người đi đăng ký thì chìa cái chứng minh nhân dân ra, cắm vào máy thì hiện lên các thông tin cung cấp cái SIM chỉ cần chụp ảnh, so với cơ sở dữ liệu đó, nếu ảnh đó trùng với chứng minh thư thì đây đúng là người sở hữu chứng minh thư đó. Như thế SIM sẽ gắn vào chứng minh thư và gắn vào đó. Đây là giải pháp căn cơ nhất”, ông nói.
Theo Bộ trưởng Hùng, vừa qua chúng ta đã dùng khá nhiều biện pháp nhưng giải pháp thực sự căn cơ khác là chúng ta nhanh chóng xây dựng cơ sở dữ liệu về dân cư.
“Cơ sở này không chỉ cho vấn đề SIM rác mà còn cho cả xây dựng Chính phủ điện tử”, ông nói.
