Trình QH 4 chuyên đề để lựa chọn giám sát tối cao
Trình bày dự kiến Chương trình giám sát của QH năm 2024, đánh giá kết quả thực hiện chương trình giám sát năm 2022 và những tháng đầu năm 2023, Tổng Thư ký QH, Chủ nhiệm Văn phòng QH Bùi Văn Cường nhấn mạnh, năm 2024 là năm có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Chương trình hành động của Đảng đoàn QH thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.
Trong bối cảnh đó, QH khóa XV đang tiếp tục nỗ lực thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình theo quy định của Hiến pháp và pháp luật để hoàn thành tốt hơn nữa nhiệm vụ trước cử tri và Nhân dân; đòi hỏi đại biểu QH, các cơ quan hữu quan phải tích cực, khẩn trương triển khai các công việc với hiệu quả, chất lượng cao nhất.
Do đó, việc dự kiến chương trình giám sát năm 2024 của QH, Ủy ban Thường vụ (UBTV) QH, các cơ quan của QH, các Đoàn đại biểu QH (ĐBQH), ĐBQH cũng phải được lựa chọn một cách phù hợp, sát thực tế, đảm bảo tính khả thi của chương trình, đáp ứng được yêu cầu đặt ra và phản ánh đúng những vấn đề bức xúc của thực tiễn.
Căn cứ quy định của Luật Hoạt động giám sát của QH và HĐND,đặc điểm tình hình năm 2024 và đề xuất của các cơ quan, UBTVQH đã dự kiến nội dung Chương trình giám sát của QH năm 2024.
Trong đó, đối với giám sát chuyên đề, UBTVQH đã lựa chọn 4 chuyên đề trình QH xem xét, quyết định chọn 2 chuyên đề để giám sát tối cao, 2 chuyên đề còn lại sẽ giao cho UBTVQH tổ chức giám sát.
Cụ thể, Chuyên đề 1: Việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023 và thời kỳ trước, sau có liên quan (như: Dự án Sân bay Long Thành; dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 và 2021 - 2025; dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội; dự án đường Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh; dự án đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột giai đoạn 1; dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1; dự án đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1).
Chuyên đề 2: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về đơn vị sự nghiệp công lập từ khi ban hành Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 đến hết năm 2023và thời kỳ trước, sau có liên quan.
Chuyên đề 3: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông từ năm 2009 đến hết năm 2023 và thời kỳ trước, sau có liên quan.
Chuyên đề 4: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023 và thời kỳ trước, sau có liên quan.
Giám sát việc thực hiện lời hứa của các Bộ trưởng, trưởng ngành
Phát biểu tại phiên họp, các đại biểu nhất trí cho rằng, năm 2022 và những tháng đầu năm 2023, với mục tiêu không ngừng “đổi mới và đẩy mạnh công tác giám sát là khâu trọng tâm, then chốt để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của QH”, hoạt động giám sát của QH, UBTV, các cơ quan của QH, các Đoàn ĐBQH và ĐBQH đã đạt được nhiều kết quả nổi bật với nhiều đổi mới, cải tiến.
Công tác giám sát ngày càng thực chất, hiệu quả, tránh hình thức, lãng phí, giảm tối đa phiền hà, ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường của địa phương, cơ sở, cơ quan, đơn vị liên quan.
Điều đó đã góp phần giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong công tác ban hành, tổ chức thực hiện chính sách pháp luật, xử lý được nhiều vụ việc tồn đọng, nhận được sự quan tâm, ủng hộ của cử tri và nhân dân.
Đại biểu Lê Thanh Hoàn (đoàn Thanh Hoá) tán thành với việc đưa chuyên đề Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023 và thời kỳ trước, sau có liên quan vào chương trình giám sát cuả QH năm 2024.
Tuy nhiên, đại biểu đề nghị tập trung hơn vào giám sát về nhà ở xã hội vì đây là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước. Theo đại biểu, quá trình thực hiện chính sách nhà ở xã hội còn khó khăn; chỗ ở cho người dân, đặc biệt là đối tượng thụ hưởng thực tế còn khoảng cách khá xa so với mục tiêu và nhu cầu.
Thực tế có trình trạng nhà ở xã hội có địa điểm không có người tham gia, trong khi đó có nơi người tham gia quá đông; cách xác định đối tượng mua nhà ở xã hội cũng còn gây nhiều dư luận khác nhau.
| |
| Đại biểu Lê Thanh Hoàn phát biểu tại phiên họp. |
Theo đại biểu, để phát triển nhà ở xã hội đạt mục tiêu thì phải định hình rõ hệ thống chính sách, hỗ trợ đến đúng đối tượng, hạn chế tối đa trục lợi từ hỗ trợ chính sách nhà ở xã hội.
“Phạm vi giám sát cần toàn diện, đánh giá xuyên suốt quá trình phát triển nhà ở xã hội, vì vậy, đề nghị thời gian giám sát bắt đầu từ năm 2006. Nội dung giám sát cần tập trung rõ và trả lời được các câu hỏi là ai đang sinh sống trong nhà ở xã hội; tổ chức nào cung cấp nhà ở xã hội; việc trợ cấp, hỗ trợ nhà ở xã hội thế nào; thực trạng quản lý, sử dụng ra sao và mục tiêu, ý nghĩa của chính sách nhà ở xã hội thông qua kết quả đạt được thế nào?”, đại biểu Lê Thanh Hoàn nhấn mạnh.
Đại biểu Phạm Đình Thanh (đoàn Kon Tum) đề nghị QH, UBTVQH sớm xem xét sửa đổi, bổ sung Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND để kịp thời khắc phục những bất cập, hạn chế thời gian qua.
Đồng thời, đại biểu đề nghị UBTVQH chỉ đạo đẩy mạnh và thực hiện chặt chẽ hơn hoạt động giám sát việc chấp hành pháp luật về xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật ở cả cấp trung ương và địa phương.
“Việc văn bản quy phạm pháp luật được xây dựng, ban hành không đúng trình tự quy định, không phù hợp, thiếu tính khả thi, thậm chí có sai sót đang là những khó khăn, cản trở lớn cho hoạt động của doanh nghiệp. Đây cũng là cản trở rất lớn liên quan đến kết quả thực hiện nhiệm vụ của các cấp, các ngành trong thời gian vừa qua”, đại biểu nói.
Đại biểu Phạm Đình Thanh cũng đề nghị tiếp tục quan tâm, giám sát việc thực hiện lời hứa của các Bộ trưởng, trưởng ngành, các thành viên của Chính phủ. “Đây là vấn đề cử tri và nhân dân cả nước đặc biệt quan tâm”, đại biểu nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Văn Mạnh (đoàn Vĩnh Phúc) cũng đề xuất đưa vào chương trình giám sát tại Kỳ họp thứ 7 và Kỳ họp thứ 8 nội dung giám sát việc thực hiện nghị quyết của QH về hoạt động chất vấn và vấn đề đã hứa tại Kỳ họp thứ 4 và Kỳ họp thứ 5.
Lý giải, đại biểu cho rằng, trong các kỳ họp vừa qua, hoạt động chất vấn được thực hiện dân chủ, công khai minh bạch. Chính phủ và các bộ ngành trả lời đầy trách nhiệm, thẳng thắn và đưa các giải pháp khắc phục cụ thể. Tuy nhiên, việc giám sát kết quả thực hiện các vấn đề đã hứa chưa được quan tâm kịp thời.
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động “giám sát lại” của QH, UBTVQH ban hành kế hoạch triển khai nội dung giám sát của QH về việc thực hiện một số nghị quyết của QH khoá XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của QH về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4, trong đó đã đưa nội dung giám sát Nghị quyết 62 về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 3 và Kỳ họp thứ 6.
Do đó, việc đưa nội dung giám sát việc thực hiện nghị quyết chất vấn trước khi QH tiến hành chất vấn là điều rất cần thiết và phù hợp với quy chế giám sát của QH, góp phần nâng cao hiệu lực hiệu quả công tác giám sát.
Đại biểu Nguyễn Đại Thắng (đoàn Hưng Yên) cũng đề nghị quan tâm hoạt động, hiệu quả “giám sát lại”, với mục đích đánh giá toàn diện việc thực hiện một số nghị quyết của QH về chất vấn và giám sát chuyên đề, từ đó nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện nghị quyết của các cơ quan và người đứng đầu chịu sự giám sát.
“Cần quan tâm giám sát việc thực hiện lời hứa khi chất vấn, thể hiện trách nhiệm của QH theo dõi, giám sát đến cùng nội dung đã được giám sát, những vấn đề cử tri và nhân dân quan tâm”, đại biểu nói.