Chuẩn bị các điều kiện cho tăng tốc phát triển
Trao đổi với báo chí trước thời điểm mang tính chất dấu mốc quan trọng này, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình khẳng định, bộ máy của chúng ta trong mấy chục năm qua đã phát huy tác dụng rất tốt nhưng đến thời điểm này cũng bộc lộ những bất cập. Đó là tổ chức còn chưa được khoa học, còn cồng kềnh; còn tạo ra tầng nấc trung gian. Số lượng biên chế đông, nên điều kiện cho việc cải thiện chế độ tiền lương khó khăn.
Chính vì vậy, Trung ương, Bộ Chính trị đã quyết định phải làm một cuộc cách mạng về tổ chức. Theo đó, chúng ta sẽ tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, bỏ cấp huyện, tổ chức tỉnh và xã với quy mô khác, trong đó, số lượng các tỉnh giảm từ 63 xuống còn 34; cấp xã từ 10.035 đơn vị xuống còn 3.321. Vừa qua, chúng ta đã sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013; sửa Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Luật Tổ chức Chính phủ. Chính phủ cũng ban hành một loạt các nghị định; trong đó riêng về phân cấp, phân quyền có 28 nghị định, còn các nghị định đi kèm là gần 40.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ nhấn mạnh, việc tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp hướng đến một số mục tiêu. “Thứ nhất là để cho tổ chức bộ máy chính quyền địa phương khoa học hơn, gọn nhẹ hơn; xóa được cấp trung gian, làm cho chính quyền gần dân hơn, kiểm soát tình hình của địa bàn lớn hơn. Đây cũng là dịp để chúng ta sắp xếp lại đội ngũ cán bộ, tinh gọn bộ máy, tạo dư địa để thu hút đội ngũ cán bộ trẻ, được đào tạo bài bản, có trình độ cao”, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho biết.
Nhấn mạnh mục tiêu sắp xếp bộ máy để tạo ra một không gian kinh tế đủ lớn, có kết nối giữa các vùng kinh tế, các thế mạnh của các vùng miền để chuẩn bị cho kỷ nguyên vươn mình, Phó Thủ tướng cho hay, đến nay, hầu hết các tỉnh sáp nhập có quy mô khoảng trên 2 triệu đến 3 triệu người; quy mô kinh tế rất lớn, có sự kết hợp cả miền núi, đồng bằng, miền biển… Có những không gian kinh tế vượt trội và có thể so sánh với khu vực, như TP Hồ Chí Minh khi sáp nhập các tỉnh Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ trở thành một vùng kinh tế rất mạnh, rất tiềm lực. “Đó là mục tiêu để chúng ta hướng đến, cùng với nhiều giải pháp khác để thúc đẩy kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng, tái cơ cấu nền kinh tế”, Phó Thủ tướng nói.
Chủ trương này cùng với những chủ trương lớn như thúc đẩy hạ tầng kinh tế, khoa học - công nghệ, chuyển đổi số, đường sắt tốc độ cao, năng lượng nguyên tử, trung tâm tài chính… nhằm hướng đến việc tăng tốc phát triển trong thời gian tới.
Phục vụ tốt hơn cho người dân, doanh nghiệp
Thông tin về công tác chuẩn bị cho việc vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết, vừa qua, Bộ Chính trị đã cử 19 đoàn công tác do các Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư làm trưởng đoàn làm việc với các địa phương để chỉ đạo một số nội dung liên quan đến việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, bao gồm từ các nội dung như trung tâm của tỉnh, trung tâm của xã, nhân sự của tỉnh, nhân sự của xã, chuẩn bị văn kiện cho Đại hội Đảng...
“Bộ Chính trị tuần nào cũng nghe báo cáo về công tác chuẩn bị và đã quyết định sẽ tiến hành công bố các quyết định mà Quốc hội đã thông qua tại Kỳ họp thứ 9; nhân sự chủ chốt của các tỉnh, nhân sự chủ chốt của cấp xã đồng loạt trên cả nước vào ngày 30/6. Bộ Chính trị cũng đã phân công các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đi đến các địa phương để tổ chức sự kiện có tính chất quốc gia này”, Phó Thủ tướng Thường trực cho hay.
Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cũng khẳng định, các địa phương đã rất chủ động, các cấp ủy, chính quyền địa phương đã rất trách nhiệm trong việc chuẩn bị. Các địa phương đã tổ chức lấy ý kiến của người dân, kết quả cho thấy sự ủng hộ của người dân đối với chủ trương này là rất lớn, trong đó có những địa phương 100% người dân bày tỏ đồng thuận, còn lại đều đạt trên 90%, đa số là 98 - 99%. Công tác chuẩn bị ra mắt chính quyền mới vào ngày 30/6 đã xong, nhận được sự ủng hộ của người dân, tạo ra hoan hỉ, phấn khích trong Nhân dân.
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết, thế giới cũng đánh giá cao quyết định này. “Chúng tôi đã tiếp xúc với nhiều lãnh đạo của các quốc gia, họ nói là đây là một việc làm mạnh mẽ, táo bạo, hết sức sáng suốt của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Có lãnh đạo còn nói là đây là quyết định khí phách của lãnh đạo Việt Nam” - Phó Thủ tướng cho hay.
Bên cạnh đó, Chính phủ đã rà soát lại toàn bộ hệ thống pháp luật và đến nay đã ban hành 28 nghị định về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền giữa Chính phủ và chính quyền địa phương 2 cấp; hơn 1.000 nhiệm vụ và thẩm quyền đã được phân cấp, trong đó, trong số hơn 600 nhiệm vụ mà cấp huyện đang đảm nhiệm, khoảng hơn 90 nhiệm vụ được giao cho tỉnh, còn lại hơn 500 nhiệm vụ được giao về cho cấp xã.
Chính phủ cũng đã chỉ đạo các địa phương rà soát các công trình trọng điểm, đặc biệt là những công trình kết nối, ví dụ như tỉnh Bình Định với tỉnh Gia Lai, Chính phủ đã trình và tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội đã thông qua chủ trương đầu tư Dự án cao tốc Quy Nhơn - Pleiku. Khi có con đường cao tốc từ Pleiku đến Quy Nhơn, khoảng cách giữa Bình Định, Gia Lai được rút ngắn đáng kể, hỗ trợ và tạo điều kiện cho phát triển kinh tế vùng Tây Nguyên. Tương tự như vậy, nhiều con đường khác sẽ được khởi công trong tương lai.
Chính phủ cũng đang chỉ đạo để vào ngày 19/8 tới đây, dự kiến, 8.000 công trình sẽ được đồng loạt khởi công. “Bây giờ chúng ta sáp nhập tỉnh để tạo ra không gian kinh tế mới nhưng nếu không tạo ra sự kết nối thì cũng không thực hiện được các mục tiêu, mà kết nối hạ tầng thì rất quan trọng. Do đó, chúng ta cũng đã tạo ra sự kết nối quốc gia, kết nối vùng và kết nối trong nội tỉnh”, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh.
Với việc chuẩn bị tương đối đồng bộ, cả về hạ tầng kinh tế, các chủ trương lớn, cả về nhân lực, hành chính, phân cấp, phân quyền, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ tin tưởng rằng, trong thời gian tới, kinh tế của đất nước sẽ phát triển, tạo đà cho việc hướng tới tốc độ tăng trưởng cao hơn, phục vụ người dân tốt hơn. “Ví dụ, khi vận hành chính quyền 2 cấp, xã nào cũng có một trung tâm hành chính công và người dân đến để giải quyết tất cả các nhu cầu về hành chính. Bên cạnh đó, phần lớn các dịch vụ hành chính công đã được đưa lên mạng, được số hóa, thực hiện trên nền tảng số”, Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ khẳng định, việc thực hiện các chủ trương về đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia cũng là để hỗ trợ, phục vụ cho người dân tốt hơn. Cùng với việc phục vụ cho người dân tốt hơn, hoạt động của chính quyền sẽ công khai, minh bạch để người dân giám sát và hạn chế tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, “sẽ không có câu chuyện hẹn tới hẹn lui, nay cái này, mai thế khác”.