“Cơn sốc” thuế quan
Đầu tháng 04/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố áp thuế đối ứng trên diện rộng lên tới 46% đối với Việt Nam, vượt xa mức thuế kỳ vọng ban đầu chỉ ở mức 10-15%. Thị trường chứng khoán Việt Nam ngay lập tức chao đảo. Nhiều cổ phiếu giảm sàn hàng loạt, bốc hơi 14 - 50% giá trị, trong đó có những mã lớn thuộc nhóm VN30.
Dù phân bổ nhiều lĩnh vực khác nhau, nhưng với việc thị trường đồng loạt giảm mạnh, quỹ đầu tư cũng không tránh khỏi bị tác động. Khi các cổ phiếu lớn trong danh mục lần lượt nằm sàn, những quỹ cổ phiếu từng tăng trưởng mạnh nhất cũng nằm trong nhóm giảm giá nhiều nhất.
Trước diễn biến bất ngờ này, các công ty quản lý quỹ đã đồng loạt đánh giá tình hình, phân tích tác động của chính sách thuế quan mới để đưa ra những phương án tối ưu, phù hợp với tình hình mới.
Đội ngũ chuyên gia quỹ cho rằng chính sách thuế quan của Mỹ mặc dù tiêu cực hơn nhiều so với kỳ vọng, tuy nhiên, đây là cơ hội hấp dẫn cho những nhà đầu tư có tầm nhìn dài hạn. Chỉ số VN-Index đang giao dịch ở mức P/E hỗn hợp 11,6 lần, thấp hơn khoảng 25% so với mức trung bình 15,5 lần trong giai đoạn 2016 đến nay, thấp hơn giai đoạn chiến tranh thương mại Mỹ - Trung (2018 - 2019), khi P/E dao động từ 16 - 20 lần. Điều này cho thấy cơ hội đầu tư khi thị trường được định giá ở vùng hấp dẫn hiếm có.
Theo đó, các công ty quản lý quỹ sẽ tận dụng cơ hội này để tìm kiếm những mã cổ phiếu có nền tảng tốt nhưng lại bị chiết khấu mạnh sau đợt sụt giảm, hoặc cổ phiếu ít chịu ảnh hưởng trực tiếp từ chính sách thuế.
“Đợt bán tháo này tạo ra cơ hội cho các nhà quản lý quỹ chủ động mua vào những cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt và ít bị tác động trực tiếp bởi chính sách thuế, với mức định giá hấp dẫn hơn” - ông Michael Kokalari, CFA, Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường của VinaCapital nhận định.
Chỉ trong một thời gian ngắn, thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua nhiều phiên giao dịch chưa từng có trong lịch sử. VN-Index đang từ mức dưới 1.100 điểm đã lấy lại mốc 1.200 một cách chóng vánh khi Mỹ thông báo tạm hoãn áp thuế.
Điều này cho thấy, biến động ngắn hạn là bản chất của thị trường. Giá trị cổ phiếu sẽ bị dao động mạnh mẽ bởi nhiều yếu tố như tin tức, những thay đổi từ chính sách vĩ mô hoặc tâm lý nhà đầu tư.
Tuy nhiên, về dài hạn, thị trường đang giao dịch dưới mức định giá hợp lý, trong khi Việt Nam vẫn có một nền tảng vĩ mô ổn định. Đây là thời điểm phù hợp để nhà đầu tư xem xét mở vị thế trung và dài hạn, với kỳ vọng đạt được mức sinh lời hấp dẫn khi thị trường bước vào giai đoạn phục hồi.
Đường dài mới biết ngựa hay
Trong hơn 20 năm qua, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn luôn tăng trưởng dù trải qua nhiều giai đoạn trầm bổng. Chiến lược đầu tư và nắm giữ dài hạn đã đem lại hiệu suất vượt trội cho những nhà đầu tư kinh nghiệm lâu năm trên thị trường.
Lịch sử đã chứng minh, VN-Index đã tăng trung bình 13,82%/năm trong 5 năm qua, một con số rất ấn tượng. Nhưng bao nhiêu nhà đầu tư có thể nắm giữ các mã cổ phiếu này trong suốt khoảng thời gian trên, đặc biệt khi thị trường liên tục chịu ảnh hưởng từ các yếu tố như đại dịch COVID-19, suy thoái kinh tế toàn cầu và những thay đổi trong chính sách kinh tế?
Ngược lại, đầu tư chứng khoán qua quỹ mở sẽ giúp nhà đầu tư tránh được tâm lý dao động, giao dịch cảm tính và rủi ro chọn sai cổ phiếu. Theo đó, nếu đầu tư đều đặn vào quỹ mở trong giai đoạn từ năm 2020 - 2025, nhà đầu tư sẽ đạt được hiệu suất hoàn toàn vượt trội VN-Index.
Thống kê bởi Fmarket.vn, nền tảng đầu tư quỹ mở hàng đầu Việt Nam, các quỹ mở trên nền tảng này đều đạt lợi nhuận bình quân 5 năm rất tích cực. Dẫn đầu lợi nhuận trung bình 5 năm (2020 - 2025) là quỹ VINACAPITAL–VESAF với lợi nhuận đạt 26,45%/năm, SSI-SCA: 25,07%/năm, VINACAPITAL-VEOF: 22,9%/năm, VCBF-BCF: 21,38%/năm và DCDS: 20,88%/năm, cao hơn rất nhiều VN-Index trong cùng khoảng thời gian (13,82%/năm).
 |
Lợi nhuận trung bình 5 năm của quỹ mở vượt trội VN-Index. Ảnh: Fmarket |
Mức tăng trưởng ấn tượng trên có thể xem là “phần thưởng” dành cho những ai đã kiên trì nắm giữ và bền bỉ đầu tư, bất chấp thị trường trải qua nhiều giai đoạn chìm trong hoảng loạn. Làn sóng bán tháo của nhà đầu tư sau tin thuế quan cũng đang tạo ra một bối cảnh tương tự như giai đoạn đại dịch. Liệu đây có phải là một cơ hội tiếp theo dành cho nhà đầu tư dám kiên định với chiến lược dài hạn?
Theo bà Nguyễn Hoài Thu, CFA, Tổng Giám đốc Khối Đầu tư Chứng khoán của VinaCapital, nhà đầu tư nên có tầm nhìn dài hạn, hiểu rõ mô hình kinh doanh và có khả năng dự báo được triển vọng của các doanh nghiệp mà mình đầu tư vào. Điều này đòi hỏi chuyên môn cao và tốn nhiều thời gian cho việc phân tích, tìm kiếm những cơ hội đầu tư tốt.
Với những người không có nhiều kiến thức tài chính hay kinh nghiệm thị trường thì đầu tư quỹ mở dài hạn sẽ giúp nhà đầu tư tận dụng được năng lực của các chuyên gia hàng đầu để đạt được mục tiêu tài chính.
“Khi lựa chọn doanh nghiệp đầu tư cho quỹ, tiêu chí tăng trưởng không phải là yếu tố duy nhất, mà còn phân tích đến khả năng tạo ra dòng tiền trong tương lai, tỷ lệ vay nợ, cùng với những kế hoạch phát triển kinh doanh dài hạn” - bà Thu chia sẻ.
Điều này cho thấy các quỹ mở không chạy theo những cơ hội ngắn hạn hay xu hướng thị trường nhất thời. Thay vào đó, họ tìm kiếm những doanh nghiệp có tầm nhìn rõ ràng và khả năng thích nghi với thay đổi.
