Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, đến cuối năm 2024, Việt Nam đã có hơn 204,5 triệu tài khoản thanh toán của khách hàng cá nhân; 154,1 triệu thẻ ngân hàng đang lưu hành. Gần 87% người trưởng thành có tài khoản tại ngân hàng.
Thanh toán không tiền mặt đã có mặt trong mọi lĩnh vực của kinh tế và đời sống - xã hội như học phí, viện phí, mua sắm, kinh doanh. Người dân ở vùng sâu, vùng xa cũng đã có thể chuyển tiền, trả tiền điện, tiền nước, đóng viện phí… chỉ bằng một chiếc điện thoại.
Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết, sự bùng nổ mạnh mẽ của KTS tại Việt Nam đã đóng góp 18,7% vào GDP quốc gia. Việt Nam là nước tăng trưởng hàng đầu về thương mại điện tử (TMĐT), với tốc độ tăng trưởng trung bình 16 - 30%/năm. Qua đó, nâng cao hiệu quả hệ thống phân phối hiện đại; thúc đẩy tiêu dùng nội địa và tạo ra nhiều mô hình kinh doanh mới trong thời gian qua.
Thanh toán số là một trong những yếu tố cốt lõi thúc đẩy tốc độ tăng trưởng TMĐT nói riêng và nền KTS nói chung. Khi chúng ta phát triển TMĐT thì đương nhiên phải thanh toán không tiền mặt, vì hình thức này nhanh, kịp thời, chỉ mất vài giây, nâng cao năng suất lao động và tiết giảm chi phí xã hội. Đồng thời, giúp minh bạch hóa dòng tiền, thúc đẩy KTS phát triển...
Ngày không tiền mặt 2025 đánh dấu mốc quan trọng trong quá trình triển khai “Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt giai đoạn 2021 - 2025”. Chương trình được đánh giá đã góp phần định hình hành vi tiêu dùng hiện đại, lan tỏa thông điệp tích cực về thanh toán số, hướng đến xây dựng nền kinh tế minh bạch, hiện đại và bền vững.
Bên cạnh các kết quả nổi bật trong việc phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, góp phần tăng trưởng kinh tế số, cần nhìn nhận một số tồn tại như vấn đề an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu cá nhân trong thanh toán số, nhất là trong bối cảnh tội phạm công nghệ cao ngày càng tinh vi…, khiến một số người vẫn e dè khi sử dụng các phương thức thanh toán không tiền mặt.
Do đó, cần phải hoàn thiện thể chế, chính sách, quy định phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho các mô hình thanh toán sáng tạo, đồng thời bảo đảm quản lý rủi ro và an toàn hệ thống, bảo vệ tài sản của người dân. Khi đó, người tiêu dùng sẽ tự tin hơn khi sử dụng phương thức thanh toán số; DN sẽ nhận ra thêm cơ hội để chuyển đổi.
