Tìm cách chặn trẻ vị thành niên gây tội

Trước tình hình tội phạm trong thanh thiếu niên diễn biến phức tạp, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định phê duyệt Đề án tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao ý thức pháp luật cho thanh thiếu niên giai đoạn 2011 – 2015.

Mục tiêu chính của Đề án là tổ chức tuyên truyền, phổ biến để trang bị kiến thức pháp luật trong các lĩnh vực liên quan đến đời sống, học tập, công việc của thanh thiếu niên, tạo sự chuyển biến rõ rệt về ý thức pháp luật của thanh thiếu niên, đồng thời nâng cao nhận thức, hành động, trách nhiệm của gia đình, nhà trường và cộng đồng xã hội trong việc giáo dục thanh thiếu niên chấp hành pháp luật.

Dửng dưng trước tội ác

Tội ác của những kẻ sát nhân 9x đã gieo rắc nỗi kinh hoàng cho không biết bao nhiêu người. Ngoài những hậu quả nhãn tiền do chúng sớm tiếp xúc với những phim ảnh bạo lực thì một nguyên nhân quan trọng được chỉ ra là học vấn thấp, sớm bỏ nhà đi “bụi” và đương nhiên “nhàn cư vi bất thiện”.

Cách đây gần đúng 2 năm, dư luận được một phen rúng động trước hành vi phạm tội của cặp đôi sát thủ 9x Phạm Đức Huy (SN 1992) và Bùi Hồng Ngọc (SN 1994), đều ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. Khoảng 20h ngày 29/11/2009, Ngọc và Huy mang dao nhọn, búa, dây và băng dính để đi cướp. Chúng chọn đối tượng cướp là anh T., có quen với Huy từ trước qua chat. Ngọc gọi điện cho nạn nhân tới khu vực chúng đợi sẵn, nói là Huy đang bị ngất, đề nghị đến cứu.

Anh T. đến nơi thì bị Huy đâm vào sườn trái và bảo Ngọc lấy dây, tiếp tục xiết cổ nạn nhân rồi lục ví, túi nạn nhân được 600.000 đồng cùng chìa khóa nhà. Cả hai đã nhổ cỏ đắp lên xác nạn nhân để không ai nhận ra…

Khi bị Cảnh sát cơ động Công an TP Hà Nội kiểm tra và dẫn giải về Công an quận Đống Đa, Ngọc và Huy vẫn giữ nét mặt thản nhiên, thậm chí còn làm dáng trước ống kính. Chính thái độ dửng dưng trước tội ác của chúng khiến ai cũng phải kinh hoàng.

Trời vừa sáng, một ngày cuối năm 2009, người dân xã Đa Quyn (huyện Đức Trọng, Lâm Đồng) phát hiện ngôi nhà xây cấp bốn của bà Hoàng Thị X. (SN 1949) nằm gần bìa rừng đã bị cháy trụi từ lúc nào, trong đống tro tàn có một xác người. Qua trinh sát đã nhận diện được kẻ khả nghi là Nguyễn Nghị (SN 1991), trú tại xã Hoài Thanh (huyện Hoài Nhơn, Bình Định).

Tại cơ quan công an, Nghị đã phải cúi đầu nhận tội: Do làm gần nhà bà X. nên biết bà có vàng và tiền lại thấy chồng bà X. về Đà Lạt, Nghị nghĩ ngay đến việc cướp tiền của bà X. Khoảng 0h ngày 29/12, Nghị mang theo con dao nhỏ sát hại nạn nhân, lục tìm được ba sợi dây chuyền vàng và 29 triệu đồng giấu dưới gầm giường trong phòng ngủ. Sau đó, hắn mang hết những đồ dễ cháy tấp quanh xác bà X. rồi nổi lửa đốt….

Chỉ vì thất học

Những vụ  án mạng trên chỉ là một trong số ít những vụ trọng án liên tiếp xảy ra trong thời gian gần đây mà đối tượng phạm tội chưa qua tuổi học trò và gần đây nhất là thảm án giết cả gia đình để cướp vàng tại Bắc Giang của sát thủ Lê Văn Luyên.

Một vấn đề dễ nhận thấy là tất cả những trường hợp tuổi teen phạm tội đều có một điểm chung là có hoàn cảnh đặc biệt. Chẳng hạn, lý giải về hành vi tội ác của Huy và Ngọc, thượng tá Đào Thanh Hải (Phó trưởng phòng PC14 Công an Hà Nội) từng cho rằng 2 đối tượng này còn quá trẻ, chưa ý thức được hết hậu quả hành vi của mình, thiếu hiểu biết pháp luật, coi thường tính mạng người khác. Mặt khác, Ngọc và Huy cùng có điểm chung là đã bỏ học, sớm xa rời sự quản lý, giáo dục của gia đình và nhà trường...

Hay trong phiên tòa xét xử hành vi giết anh Duy tại cổng trường Nguyễn Trãi đối với 9 bị cáo, đến phần thẩm vấn, khi HĐXX đưa ra các câu hỏi vì sao các bị cáo lại hành động như vậy thì đều nhận được câu trả lời rất “ngây thơ” của các bị cáo “chỉ vì sỹ diện, bênh bạn gái nên mới gây ra nông nỗi như vậy, chứ các bị cáo cũng không có hằn thù gì với bị hại”.

Theo thống kê của Bộ Công an tình hình phạm tội do người chưa thành niên (NCTN) gây ra có chiều hướng gia tăng. Cụ thể, năm 2007 toàn quốc có 10.361 vụ, gồm 15.589 em, 6 tháng đầu năm 2008 đã xảy ra 5.746 vụ, với 9.000 em (tăng 2% số vụ)… Hàng năm các cơ quan thi hành pháp luật bắt giữ truy tố hơn 115.000 người, trong đó có 16-18 nghìn trẻ vị thành niên... Số vụ án do người chưa thành niên gây ra là một con số rất lớn, chiếm khoảng 15-18% tổng số vụ vi phạm hình sự.

Thục Quyên