Thông tin chấn động
Theo AFP, thông tin về vụ thử bom được truyền thông nhà nước Triều Tiên đưa ra trong một bản tin phát đi trưa 6/1.
“Vụ thử bom nhiệt hạch đầu tiên của Triều Tiên đã được thực hiện thành công vào lúc 10h00 (1h30 GMT)” – bản tin nêu rõ, đồng thời nói rằng với thành công mỹ mãn trong vụ thử nghiệm mang tính lịch sử này, Triều Tiên đã gia nhập hàng ngũ những nước có hạt nhân tiên tiến.
Kênh truyền hình của Triều Tiên cũng phát đi hình ảnh sắc lệnh được nhà lãnh đạo nước này Kim Jong-Un ký hôm 15/12 về việc tiến hành cuộc thử nghiệm và sắc lệnh thứ 2 được đề ngày 3/1, trong đó ông Kim đã ký tắt phê chuẩn cuối cùng về việc tiến hành vụ thử vào ngày 6/1.
Vụ thử nghiệm nói trên diễn ra chỉ 2 ngày trước sinh nhật của ông Kim Jong-Un.
Trước khi truyền thông Triều Tiên xác nhận vụ việc, các trung tâm địa chất quốc tế đã ghi nhận rung chấn mạnh 5,1 độ Richter ở gần địa điểm thử hạt nhân Punggye-ri ở phía Đông Bắc Triều Tiên.
Thế giới chỉ trích
Tuyên bố về vụ thử bom của Triều Tiên đã nhanh chóng vấp phải sự chỉ trích của cộng đồng quốc tế. Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-Hye lên án vụ thử nghiệm là một “hành vi khiêu khích nghiêm trọng” và kêu gọi phản ứng mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế.
Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc (HĐBA LHQ) ngày 6/1 cũng đã tiến hành cuộc họp khẩn ở New York.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe gọi hành động của Triều Tiên là một “đe dọa nghiêm trọng” tới Nhật Bản, một “thách thức nghiêm trọng” đối với những nỗ lực phi hạt nhân hóa của cộng đồng quốc tế. Trung Quốc cũng đã lên tiếng “kiên quyết” phản đối vụ thử hạt nhân của Triều Tiên.
Phát biểu cùng ngày, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh thúc giục Triều Tiên tiếp tục thực hiện cam kết phi hạt nhân hóa của nước này và dừng các hành động có thể khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn.
Bà Hoa cho biết thêm rằng, Trung Quốc sẽ triệu tập Đại sứ Triều Tiên ở nước này tới để phản đối vụ thử hạt nhân.
Ngoại trưởng Anh Philip Hammond cũng lên án Triều Tiên và gọi cuộc thử nghiệm của Bình Nhưỡng là hành động gây hấn vi phạm các nghị quyết của HĐBA LHQ.
Ngoại trưởng Australia Julie Bishop thậm chí cho rằng vụ việc vừa diễn ra cho thấy Triều Tiên tiếp tục là mối đe dọa đối với an ninh và hòa bình thế giới.
Còn Tổng thống Pháp gọi vụ thử nghiệm là việc không chấp nhận được, vi phạm nghị quyết của HĐBA LHQ. Nhà Trắng trong khi đó thông báo giới chức nước này vẫn đang nghiên cứu chính xác về vụ việc, đồng thời cam kết sẽ có phản ứng phù hợp.
Nghi ngờ từ giới chuyên gia
Bom nhiệt hạch (hay bom hydro) là bom được kích hoạt qua một phản ứng dây chuyền, tạo ra một vụ nổ có sức công phá mạnh hơn rất nhiều so với vụ nổ do phản ứng phân hạch do uranium hay plutonium gây ra.
Hồi tháng trước, nhà lãnh đạo Triều Tiên tuyên bố Bình Nhưỡng đã phát triển được loại bom này. Tuy nhiên, tại thời điểm đó, các chuyên gia quốc tế đã tỏ ra nghi ngờ về tuyên bố của ông Kim.
Các chuyên gia hiện cũng vẫn nghi ngờ tuyên bố về vụ thử bom thành công được Triều Tiên đưa ra ngày 6/1. Chuyên gia về kiểm soát vũ khí và chính sách hạt nhân của Australia Crispin Rovere cho rằng dữ liệu địa chất nhận được cho thấy vụ nổ tại Triều Tiên có sức công phá yếu hơn rất nhiều so với vụ nổ trong một vụ thử bom nhiệt hạch.
Cùng chung quan điểm trên, ông Bruce Bennett – một nhà phân tích cấp cao về quốc phòng tại Công ty Rand - cho rằng nếu quả thực đã có một quả bom nhiệt hạch được thử nghiệm thì đó là một vụ thử thất bại, ít nhất là ở giai đoạn phản ứng tổng hợp.
“Nếu thực sự có một quả bom nhiệt hạch thì độ Richter đọc được phải mạnh hơn khoảng 100 lần” – ông Bennett nhận định. Hầu hết các chuyên gia đều cho rằng Bình Nhưỡng phải mất nhiều năm nữa mới phát triển được một quả bom như vậy.
Thách thức với Liên Hợp quốc và ông Obama
Triều Tiên từng tiến hành 3 đợt thử nghiệm hạt nhân vào các năm 2006, 2009 và 2013. Các cuộc thử nghiệm này đều đưa đến một loạt các lệnh trừng phạt của LHQ.
Việc các lệnh trừng phạt này thất bại trong việc ngăn cản Bình Nhưỡng tiến hành cuộc thử nghiệm thứ 4 sẽ đặt HĐBA LHQ vào tình thế buộc phải có hành động mạnh mẽ hơn.
Thông tin về cuộc thử nghiệm thứ 4 của Triều Tiên chắc chắn cũng sẽ đẩy lùi đáng kể tiến trình đàm phán 6 bên về phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên vốn được khởi động từ năm 2008.
Vụ việc cũng đặt ra một thách thức lớn đối với Tổng thống Mỹ Barack Obama khi trong chuyến thăm Hàn Quốc năm 2014 ông đã tuyên bố sẽ áp đặt các trừng phạt nặng nề hơn với Triều Tiên nếu nước này tiếp tục một cuộc thử nghiệm nữa./.
