Một bệnh nhân điển hình là anh Trần Văn D, 37 tuổi, trú tại Bình Chánh, TP. Hồ Chí Minh, được người nhà cõng vào phòng khám để bác sĩ khám vì sưng đau ngón chân cái và khớp cổ chân đã bốn ngày nay.
Anh D kể, Tết vừa rồi anh ăn Tết như bình thường, hầu như ngày nào cũng có nhậu và uống nhiều rượu bia. Đến sáng sớm ngày mùng 5 Tết, tự nhiên anh thấy đau, sưng ngón chân cái bên phải, sau đó hai ngày thì sưng đau thêm ngón chân cái và cổ chân bên trái; khớp đau dữ dội, anh không thể tự đi lại được. Khi khám bệnh, anh D thậm chí không dám để tay bác sĩ chạm vô khớp vị sợ đau.
Khai thác bệnh sử thì anh D cho biết, khoảng một năm trước anh D đã có đợt đau sưng khớp tương tự. Anh D điều trị sau một tuần thì hết triệu chứng thì nghĩ là đã hết bệnh nên sau đó không điều trị gì.
Thực tế hàng năm, sau mỗi kỳ nghỉ Tết dài, bệnh viện thường tiếp nhận khá nhiều bệnh nhân Gout đến khám tại phòng khám hoặc phải nhập viện điều trị. Trong đó có những bệnh nhân bị bệnh lần đầu, nhưng không ít bệnh nhân đã có bệnh Gout từ trước và bị đợt cấp tái diễn trong hoặc ngay sau kỳ nghỉ Tết. Vậy tại sao dịp Tết lại có ảnh hưởng đến người bị bệnh Gout như vậy?
Tết, với thời gian nghỉ ngơi khá dài, thực sự luôn là dịp tốt để mọi người được xum vầy vui vẻ, thư giãn bên gia đình, bà con họ hàng, bạn bè và thưởng thức những món ăn ngon và các đặc sản cổ truyền ngày Tết.
Tuy nhiên, với những người mắc bệnh Gout hoặc hoặc lâu nay có sẵn tăng axit uric trong máu thì có thể có nguy cơ “mất vui” giữa chừng vì các cơn viêm khớp do bệnh Gout mới xuất hiện hoặc bị tái diễn một cách dữ dội ngay trong hoặc sau những ngày nghỉ Tết nếu như không có các biện pháp phòng ngừa và điều trị thích hợp.
Vậy Gout là bệnh gì?
Theo bác sĩ Khoa, Gout là một bệnh do rối loạn chuyển hóa chất purine trong cơ thể,dẫn đến lắng đọng các tinh thể muốiurate ở khớp và một số cơ quan khác, gây ranhững đợt sưng đau khớp tái diễn.
Những cơn viêm khớp Gout ban đầu hay gặp ở ngón chân cái, cổ chân, hay khớp gối thường rất khủng khiếp, gây đau đớn chẳng khác nào bị dao đâm chọc vào khớp vànhiều khi đến thật bất ngờ, thậm chí ngay trong hoặc sau một bữa tiệc thịnh soạn hay đang trong một giấc ngủ ngon về ban đêm.
Nếu không được chữa trị một cách hợp lý, những cơn viêm khớp này có xu hướng tái đi, tái lại và thường sẽ tiến triển đến viêm đa khớp mạn tính, nổi các nốt cục (được gọi là tophi) ở nhiều nơi và có thể gây sỏi thận, suy thận và những biến chứng khác. Mặc dù bệnh hay gặp nhất ở nam giới, tuổi trung niên trở lên; song nam giới trẻ tuổi vàphụ nữ (thường ở độ tuổi sau mãn kinh) cũng có thể bị bệnh.
Một khi được chẩn đoán bệnh Gout, người bệnh cần có chế độ điều trị hợp lý, kết hợp giữa việc thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt và sử dụng một số thuốc đặc trị bệnh Gout một cách thường xuyên và lâu dài, ngay cả khi không có triệu chứng gì. Việc điều trị bệnh Gout sẽ bao gồm hai vấn đề chính là khống chế và dự phòng các đợt viêm khớp (bằng các thuốc kháng viêm) và hạ thấp nồng độ axit uric trong máu (thông qua điều chỉnh chế độ ăn uống và sử dụng các thuốc hạ axit uric máu). Các biện pháp điều trị cụ thể sẽ do bác sĩchỉ định tùy vào giai đoạn và tình trạng cũng như cơ địa của người bệnh.
| |
Theo các bác sĩ, nếu người bệnh thấy khớp sưng đau nhiều, tốt nhất người bệnh nên đi khám bệnh càng sớm càng tốt. |
Xử trí như thế nào nếu bị Gout “tấn công”?
Theo bác sĩ Khoa, nếu khớp sưng đau nhiều, tốt nhất người bệnh nên đi khám bệnh càng sớm càng tốt hoặc nếu có thể liên hệ với bác sĩ lâu nay vẫn khám và điều trị cho mình để có tư vấn và biện pháp điều trị phù hợp kịp thời. Cần nhớ là với các đợt viêm khớp cấp do bệnh Gout thì càng điều trị sớm, hiệu quả điều trị càng cao và thời gian hết sưng đau khớp càng rút ngắn.
Trong thời gian chờ đợi đi khám bệnh, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp sau để tạm thời giúp giảm cơn đau khớp:
Tiếp tục dùng các thuốc điều trị Gout đã được bác sĩ chuyên khoa kê trước đó nếu lâu nay vẫn đang dùng. Trong trường hợp chưa có thuốc gì mà khớp đau nhiều và chưa thể đi bệnh viện, có thể mua dùng tạm một loại thuốc kháng viêm không chứa steroid loại bán không cần kê toa với liều khuyến cáo ghi trên nhãn thuốc, tất nhiên nếu không có vấn đề gì đặc biệt về dạ dày, bệnh thận, hay bệnh tim mạch. Tốt nhất, việc dùng bất kỳ thuốc gì cũng nên theo hướng dẫn của bác sĩ.
Để cho khớp viêm được nghỉ ngơi bằng cách nằm nghỉ tại giường, hạn chế tối đa cử động khớp, tránh đi lại tỳ đè lên khớp đau; tháo bỏgiầy dép, mặc quần áo rộng để tránh quần áo cọ xát vào khớp đau.
Khi nằm, nên kê cao khớp viêm cao hơn một chút so với mặt giường, ví dụ như kê chân đau lên trên một cái gối.
Chườm lạnh: Dùng đá lạnh đã được bọc trong khăn vải chườm nhẹ hoặc đắp lên quanh khớp bị sưng đau khoảng 20-30 phút mỗi lần, vài lần mỗi ngày khi khớp vẫn còn đang sưng đau tấy đỏ nhiều.
Uống nhiều nước, kiêng tuyệt đối rượu bia và tuân thủ chế độ ăn uống như đã trình bày ở trên.
Khi cơn viêm khớp ổn, tiếp tục duy trì việc điều trị bệnh Gout theo chỉ định và hướng dẫn của thầy thuốc chuyên khoa.