Xây dựng văn hóa “nói không” với túi ni-lông

Nhiều sáng kiến giảm thiểu túi ni-lông

Với các “ưu điểm” như tiện dụng, chi phí rẻ, túi ni-lông được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực và ngành nghề, điển hình như các chuỗi siêu thị và hệ thống bán lẻ. Tại Việt Nam, theo số liệu khảo sát vào tháng 3/2021 do Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường thực hiện cùng các đối tác, số lượng túi ni-lông sử dụng một lần tại các siêu thị là khoảng 104.000 túi/ngày, tương đương với 38 triệu túi ni-lông/năm. Số liệu này cho thấy nỗi nguy hại đáng sợ từ “ô nhiễm trắng” tại nước ta.

Tuy nhiên, một vài năm trở lại đây khi đến các chuỗi siêu thị như Central Retail Việt Nam, AEON Việt Nam, LOTTE Mart,... hình ảnh người tiêu dùng cầm trên tay những chiếc túi ni-lông đựng hàng hoá đã thưa thớt dần. Thay vào đó là những chiếc túi mua sắm cá nhân hay loại túi tái sử dụng nhiều lần. Đây chính là thành quả đến từ hàng loạt sáng kiến nhằm giảm túi ni-lông và sản phẩm nhựa dùng một lần của các tổ chức, doanh nghiệp.

Một trong những nhà bán lẻ đi đầu trong việc triển khai các hoạt động xanh phải kể đến Central Retail Việt Nam. Kể từ năm 2019, thương hiệu này đã chủ động tham gia chương trình bảo vệ môi trường thông qua phát động các chiến dịch không dùng túi ni-lông. Trong quãng thời gian 5 năm tham gia, Central Retail Việt Nam đã có nhiều tác động tích cực đến các giải pháp đóng gói sản phẩm từ phía nhà cung cấp và hành vi mua sắm của khách hàng.

Ông Nguyễn Minh Tuấn - Giám đốc siêu thị Big C Thăng Long (thuộc Central Retail) cho biết, siêu thị sử dụng việc bán túi Lohas (loại túi sử dụng nhiều lần) với giá ưu đãi, không lợi nhuận để khách hàng sử dụng cho lần mua tiếp theo, cũng như dần hình thành thói quen “không túi ni-lông”. Siêu thị cũng tích cực sử dụng thùng bìa carton để đóng hàng cho khách thay vì sử dụng túi ni-lông tại khu vực quầy thanh toán.

Xuyên suốt quá trình, còn có sự góp sức của các nhà cung cấp chung tay cùng Central Retail Việt Nam trong nỗ lực giảm thiểu sử dụng túi ni-lông. “Chúng tôi đã làm việc với trên 30 nhà cung cấp yêu cầu họ thay đổi về việc đóng gói, từ sử dụng những túi ni-lông có thành phần plastic thành những túi ni-lông phân hủy sinh học. Tiếp đó, chúng tôi yêu cầu các nhà cung cấp thay đổi về bao bì, ví dụ như chuyển bao bì bằng túi ni-lông sang bao bì bằng lá chuối,...”, ông Nguyễn Minh Tuấn chia sẻ.

Nhân rộng kỳ vọng “xanh” cùng các nhà bán lẻ

Để giảm thiểu việc sử dụng túi ni-lông và các sản phẩm nhựa dùng một lần, Liên minh các nhà bán lẻ giảm tiêu thụ túi ni-lông, với sự tham gia của 16 nhà bán lẻ, đã được thành lập năm 2021. Sự ra đời của Liên minh là một phần trong khuôn khổ dự án “Sáng kiến thành lập Liên minh siêu thị nhằm giảm thiểu việc tiêu thụ túi ni-lông dùng một lần tại Việt Nam” do Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường (Bộ TN&MT) phối hợp với Sở Công Thương Thành phố Hà Nội và Liên minh Châu Âu/Expertise France thực hiện.

Chia sẻ về dự án, TS. Nguyễn Trung Thắng, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường cho biết: “Trong thời gian qua, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường phối hợp với các thành viên trong Liên minh đã tổ chức nhiều hoạt động truyền thông ý nghĩa về giảm sử dụng túi ni-lông dùng một lần, thực hành các giải pháp nhằm giảm phát sinh rác thải nhựa trong hoạt động mua sắm, tiêu dùng...”. Thông qua các hoạt động trên, TS. Nguyễn Trung Thắng mong muốn các nhà bán lẻ cố gắng tích cực truyền thông hơn nữa đến khách hàng để thay đổi hành vi của khách hàng, đồng thời cần có các hoạt động cụ thể, thiết thực để khuyến khích các sáng kiến, khuyến khích người tiêu dùng không sử dụng túi ni-lông.

Là một trong những thành viên thuộc Liên minh các nhà bán lẻ giảm tiêu thụ túi ni-lông, Central Retail Việt Nam cho biết các hoạt động trong dự án mang ý nghĩa quan trọng đối với việc thúc đẩy các nhà bán lẻ bước thật nhanh và mạnh tiến tới phát triển doanh nghiệp bền vững, doanh nghiệp xanh, đồng thời bảo đảm các yếu tố liên quan đến môi trường và bảo vệ môi trường. Central Retail Việt Nam cũng kỳ vọng trong tương lai sẽ có sự phối hợp chặt chẽ giữa Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường, Sở Công Thương và 16 nhà bán lẻ trong Liên minh để đưa ra quy định chung đối với các doanh nghiệp bán lẻ như bắt buộc giảm hoặc hạn chế tối đa việc sử dụng túi ni-lông trong quá trình khách hàng đến tham gia mua sắm.