Bài điều tra độc quyền của CNN cho biết, động thái này diễn ra trong bối cảnh ngày càng có nhiều lời kêu gọi về sự minh bạch đối với sự xuất hiện của virus corona gây bệnh COVID-19.
Kho lưu trữ lên đến 200.000 mẫu, bao gồm cả những mẫu từ những tháng cuối năm 2019 đã được ban điều tra của Tổ chức Y tế Thế giới xác định vào tháng 2 năm nay như một nguồn thông tin quan trọng có thể giúp xác định thời điểm và vị trí virus lần đầu tiên xâm nhập vào người.
Các mẫu được lưu giữ tại Trung tâm Máu Vũ Hán và được cho là khoảng năm 2019, cung cấp các mẫu mô theo thời gian thực từ một nhóm dân cư rộng rãi ở thành phố Trung Quốc, nơi SARS-CoV-2 được cho là đã lây nhiễm cho người đầu tiên.
Các quan chức Trung Quốc cho biết, các mẫu ngân hàng máu đã được giữ lại trong hai năm, trong trường hợp cần thiết để làm bằng chứng trong bất kỳ vụ kiện nào liên quan đến nguồn máu mà họ hiến tặng.
Các mẫu máu lưu trữ từ tháng 10 và tháng 11/2019 - các tháng quan trọng mà hầu hết các chuyên gia cho rằng virus có thể lây nhiễm sang người lần đầu tiên, sắp hết hạn lưu trữ (2 năm). Một quan chức từ Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, nói với CNN rằng công tác chuẩn bị cho việc kiểm tra hiện đang được tiến hành và việc kiểm tra xác nhận sẽ diễn ra khi đạt đến hạn lưu trữ hai năm theo qui định đối với các mẫu máu này.
Tiến sĩ Yanzhong Huang, chuyên gia cấp cao về sức khỏe toàn cầu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại cho biết: “Điều này cung cấp những mẫu thời gian thực gần nhất trên thế giới để giúp chúng tôi hiểu thời gian của sự kiện bùng phát dịch bệnh”.
Phó giáo sư dịch tễ học Maureen Miller (Đại học Columbia), cho biết, chúng (những mẫu máu - PV) "hoàn toàn sẽ chứa những manh mối quan trọng". Bà kêu gọi Trung Quốc cho phép các chuyên gia nước ngoài quan sát quá trình này.
Người đứng đầu nhóm Trung Quốc phụ trách cuộc điều tra của WHO, Liang Wannian, lần đầu tiên nói trong một cuộc họp báo hồi tháng 7 rằng Trung Quốc sẽ kiểm tra các mẫu thử, đồng thời cho biết thêm khi các chuyên gia Trung Quốc "có kết quả, họ sẽ giao chúng cho cả chuyên gia Trung Quốc và nước ngoài".
 |
Trung Quốc xét nghiệm hàng nghìn mẫu máu ở Vũ Hán để tìm nguồn gốc COVID-19. Ảnh: CNN Philippines |
Các chuyên gia cho biết, nếu được bảo quản đúng cách, các mẫu có thể chứa các dấu hiệu quan trọng của các kháng thể đầu tiên do con người tạo ra để chống lại căn bệnh này.
Ông Liang cho biết vào tháng 7 rằng trong khi trường hợp được báo cáo đầu tiên là ở Vũ Hán vào ngày 8/12, "nghiên cứu của chúng tôi và các tài liệu nghiên cứu liên quan trước đó của các nhà khoa học Trung Quốc hoàn toàn cho thấy ... ngày 8/12 có thể không phải là trường hợp đầu tiên. Có thể có những trường hợp khác đã xảy ra trước đó".
Tiến sĩ William Schaffner, từ bộ phận bệnh truyền nhiễm của Đại học Y khoa Vanderbilt, cho biết các mẫu thử cho thấy một "cơ hội hấp dẫn. Bạn muốn quay lại để tìm hiểu chính xác những tháng mà loại virus này bắt đầu để lại dấu vết trên con người trong Trung Quốc".
Các mẫu thậm chí có thể cho biết ai bị nhiễm lần đầu, ở đâu, tuổi tác và nghề nghiệp của họ, Tiến sĩ Miller nói thêm.
Tiến sĩ Schaffner đề xuất các mẫu có thể được đưa đến Geneva, hoặc một điểm đến trung lập khác, để cho phép các chuyên gia của WHO tham gia thử nghiệm.
Ông cho biết hai vấn đề có thể xảy ra với các mẫu có thể là "tính toàn vẹn của các mẫu máu - đảm bảo chúng chưa được tạo ra gần đây", mà còn là đại diện của toàn bộ dân số mà những người hiến máu nói chung.
Theo Tiến sĩ Miller, nhiều mẫu rất có thể đã được lấy từ những người khỏe mạnh "vì vậy chúng sẽ đại diện cho các trường hợp không có triệu chứng. Và như chúng tôi đã tìm hiểu trong quá trình diễn ra đại dịch, các trường hợp không có triệu chứng là nguyên nhân dẫn đến đại dịch".
Ông Huang cho biết không rõ "thế giới bên ngoài sẽ tin tưởng vào những phát hiện này ở mức độ nào là đáng tin cậy hay thuyết phục", nhưng cuộc thử nghiệm đánh dấu một cơ hội cho Trung Quốc "nói với thế giới rằng họ nghiêm túc về việc phi chính trị hóa cuộc thăm dò nguồn gốc virus".
Chính quyền Tổng thống Biden đã tiến hành đánh giá thông tin tình báo trong 90 ngày về nguồn gốc của virus, nhưng một báo cáo chưa được đánh giá cho thấy các quan chức vẫn coi việc lây truyền tự nhiên từ động vật sang người và sự cố rò rỉ trong phòng thí nghiệm là những lý thuyết chính đáng, nhưng không thể xác định được khả năng nào cao hơn.
Trung Quốc đã khẳng định họ đã minh bạch và hữu ích cho cuộc điều tra của WHO về nguồn gốc virus corona và bệnh COVID-19.
