Năm 2017 được ghi nhận là một năm chịu tác động rất lớn về thiên tai, thời tiết với 16 cơn bão, 4 cơn áp thấp, mưa lớn, lũ ống, lũ quét... xảy ra trên diện rộng ở khắp các vùng miền của cả nước gây thiệt hại lên tới gần 60.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, vượt lên tất cả những khó khăn, thách thức kể trên ngành nông nghiệp vẫn nỗ lực và đạt được những thành tựu rất đáng trân trọng, tạo tiền đề thuận lợi để ngành này có những bứt phá trong những năm tới.
2017, năm vượt khó đi lên
Tốc độ tăng trưởng ngành đạt 2,94%, vượt mục tiêu so với Chính phủ đề ra là 2,84%. Trong mục tiêu xuất khẩu nông lâm thủy sản, Chính phủ đề ra là 32-33 tỷ USD, đến giờ phút này chúng ta đã đạt con số 36,37 tỷ USD, vượt tới hơn 4 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước và thặng dư tuyệt đối của ngành đạt 8,55 tỷ USD, tăng hơn 1 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2016.
Cùng với đó, chương trình xây dựng mục tiêu nông thôn mới đã đạt 2.884 xã, đạt 32,3% - vượt kế hoạch được giao là 31%; tỷ lệ che phủ rừng đạt 41,45%, số vụ vi phạm các quy định về quản lý bảo vệ rừng giảm 23% và thiệt hại do phá rừng, cháy rừng giảm 68% so với cùng kỳ năm trước.
Kết quả giám sát năm 2017 cho thấy, vấn đề ATTP đã được kiểm soát khá chặt chẽ, đặc biệt là các vấn đề nổi cộm như sử dụng tràn lan hoá chất, kháng sinh và chất cấm trong chăn nuôi. Trong năm, kết quả phân tích 9.142 mẫu nước tiểu và mẫu thịt lấy tại các cơ sở giết mổ trên cả nước không phát hiện chất cấm salbutamol.
Cùng với đó, tỷ lệ mẫu thịt tươi vi phạm về chỉ tiêu kháng sinh là 0,63% (21/3341 mẫu), giảm gần 3 lần so với năm 2016. Tỷ lệ mẫu thuỷ sản và sản phẩm thuỷ sản vi phạm chỉ tiêu hoá chất, kháng sinh là 0,89%. Tỷ lệ mẫu rau, củ, quả vi phạm chỉ tiêu về dư lượng bảo vệ thực vật cũng giảm xuống chỉ còn 0,6% thay vì 2,05% (năm 2016). Tính đến thời điểm hiện nay, trên phạm vi toàn quốc đã xây dựng thành công 744 mô hình điểm chuỗi cung ứng nông lâm và thuỷ sản an toàn.
Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường, việc đạt và vượt các chỉ tiêu mà Chính phủ đề ra trong một năm đầy thử thách về thiên tai, thị trường đã bước đầu khẳng định ngành đang đi đúng hướng trong quá trình cơ cấu gắn với xây dựng nông thôn mới.
“Năm 2017 cũng đánh dấu một bước ngoặt lớn trong việc chúng ta xoay trục phát triển các mặt hàng nông sản chủ lực, xác định những ngành hàng có lợi thế. Trước đây, chúng ta coi trọng sản xuất lúa gạo là hàng đầu, nhưng nay chuyển sang ưu tiên phát triển những ngành hàng có giá trị cao như thủy sản, rau quả, đồ gỗ... Với hướng đi đó, trong năm 2017 ngành đã xác lập nhiều dấu mốc kỷ lục mới trong XK một số ngành hàng như: thủy sản, đồ gỗ, rau quả…” - Bộ trưởng Cường nhấn mạnh.
Xuất khẩu nông sản hướng mục tiêu 38 tỷ USD
Trong năm 2017, đã có gần 2.000 doanh nghiệp thành lập mới trong lĩnh vực nông lâm thủy sản, tăng 3,8% so với năm 2016, nâng số doanh nghiệp hoạt động trong ngành lên hơn 5.600. Theo Bộ trưởng Cường, chưa bao giờ ngành Nông nghiệp được ưu tiên, tập trung chỉ đạo như bây giờ. Chưa bao giờ các thành phần kinh tế quan tâm đến lĩnh vực nông nghiệp như hiện nay.
“Nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn đã chọn nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ làm hướng đi chính và đã đầu tư hàng tỷ USD, đạt được những thành công rõ rệt” – Bộ trưởng nông nghiệp phấn khởi.
Để năm 2018 đạt được những dấu ấn mới, người đứng đầu ngành nông nghiệp nhấn mạnh cần phải tập trung triển khai đồng bộ cả 3 khâu: thứ nhất, phát triển nguyên liệu tập trung theo lợi thế từng vùng miền để lựa chọn đối tượng sản xuất; thứ hai, đi sâu hơn vào công tác chế biến; thứ ba công tác mở rộng thị trường.
Bộ trưởng Cường cũng nói rằng trong năm 2018 ngành phải tiếp tục làm sâu sắc hơn, tập trung phát triển theo chuỗi giá trị, ứng dụng khoa học công nghệ và đặc biệt phải tiếp tục chú ý hai nút thắt, đó là: phát triển vùng nguyên liệu tập trung, chế biến sâu và xúc tiến, mở rộng thị trường.
“Chúng ta phải đi từ những tiền đề là các nhà máy quy mô, công suất lớn và công nghệ hiện đại để định dạng vùng nguyên liệu để đảm bảo hình thành mối liên kết chặt chẽ với bà con nông dân thông qua các HTX kiểu mới, các trang trại... Cùng với đó, phải tập trung phát triển mạnh hơn về mặt thị trường, nhất là những thị trường mới, có tiềm năng” - Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh.
Theo Bộ NN&PTNT, tiếp tục những thành quả đạt được trong năm 2017, Bộ đã đặt ra những mục tiêu cao hơn, tham vọng hơn để hướng tới trong năm 2018. Cụ thể, tốc độ tăng trưởng của ngành cố gắng đạt mức tương đương hoặc cao hơn năm 2017 từ 2,8 đến 3%. Mục tiêu kim ngạch XK mà Bộ nông nghiệp mong muốn đạt được trong năm 2018 là từ 36-38 tỷ USD. Về xây dựng nông thôn mới Bộ cũng đăng ký với Chính phủ là trong năm nay sẽ có khoảng 37% số xã trong cả nước đạt 19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới, tức tăng khoảng hơn 500 xã về đích nông thôn mới so với năm 2017.
Tuy nhiên, do ảnh hưởng nặng nề của cơn bão số 10 năm vừa qua khi có 60 ngàn ha rừng phải trồng lại nên chỉ tiêu về độ che phủ rừng năm 2018 Bộ NN&PTNT chỉ đề nghị Chính phủ đạt khoảng 41,6%, tức chỉ bằng 50% tốc độ tăng trưởng về độ che phủ rừng năm 2017.