70% học sinh có hành vi bạo lực là có hoàn cảnh gia đình đặc biệt

Sáng 20/6, Quốc hội tiếp tục chất vấn với Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn. Vấn đề bạo lực học đường được nhiều đại biểu quan tâm.

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Đoàn Quảng Bình) hỏi đến khi nào trong trường học không còn bạo lực học đường. Xử lý trách nhiệm của nhà trường thế nào khi để xảy ra bạo lực học đường?

Trước khi trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cảm ơn câu hỏi đầy tính nhân văn của đại biểu. Ông nói đây là ý chí rất nhân văn.

“Chúng tôi những người làm giáo dục hơn ai hết đau đáu một điều rằng mọi trường học đều là trường học hạnh phúc, nơi đó không còn bạo lực. Tuy nhiên, chúng ta cũng phải thấy một sự thực là trường học đang là một bộ phận không thể tách rời khỏi xã hội”, ông Nguyễn Kim Sơn nói.

Theo Bộ trưởng, “bức tường vây quanh trường học ngày càng trở nên mong manh”, khoảng cách từ bên trong và bên ngoài trường học đang dần bị xóa nhòa bởi internet, mạng xã hội và các phương tiện truyền thông hiện đại.

Với tư cách là một phần của xã hội, vấn đề bạo lực của xã hội hiện đại đang diễn biến phức tạp.

“Nói một ngày nào đó trong trường học không còn bạo lực thì tôi có thể nói được. Đó là ngày người lớn không đánh nhau nữa, ngày đấy trẻ con sẽ chỉ nhìn nhau bằng ánh mắt yêu thương thuần túy mà thôi”, Bộ trưởng nói và cho rằng điều này khó, chúng ta phải đối mặt với hiện thực.

“Phải bằng mọi cách, mọi biện pháp giảm thiểu, hỗ trợ, kiểm soát càng nhiều càng tốt”, Bộ trưởng nhấn mạnh và dẫn thống kê điều tra của ngành Giáo dục cho thấy có đến 70% các học sinh có hành vi bạo lực với người khác đều có hoàn cảnh gia đình đặc biệt, hoặc bố mẹ ly hôn, hoặc chứng kiến bạo lực gia đình, hoặc bản thân bị bạo lực gia đình. Chính điều này ảnh hưởng đến đời sống tâm lý, thái độ ứng xử, quan điểm của các em.

Từ đó, Bộ trưởng cho rằng một phần rất quan trọng là việc dạy đạo đức, nhân cách quyết định hành vi, thái độ ứng xử của học sinh nằm ở chính gia đình, là sự gương mẫu của người lớn. Về phía trường học là góc độ kiểm soát, hỗ trợ tâm lý, tăng cường dạy đạo đức, dạy làm người và tăng cường các hoạt động giáo dục tích cực để hạn chế học sinh sa vào những hành vi bạo lực.

“Nhà trường sẽ là nơi hỗ trợ tích cực để kiểm soát bạo lực học đường. Chúng tôi sẽ làm một cách tối đa điều này”, ông Sơn cam kết.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP HCM) bày tỏ quan điểm, giáo dục là sự nghiệp trồng người, để sự nghiệp trồng người thành công thì phải có ba chân kiềng là nhà nước, xã hội và gia đình. Mỗi một chân kiềng có vai trò riêng không thay thế được.

“Chúng ta nói về bạo lực, chúng ta đang nói về sự bất lực của cái thiện. Nhưng cái thiện, tình yêu, lòng nhân từ thì phụ thuộc rất nhiều vào gia đình và xã hội”, ông Nghĩa nói và cho hay một số quốc gia phát triển đã hạn chế học sinh dùng điện thoại thông minh và mạng xã hội. Bởi mạng xã hội cung cấp cho người dùng cả cái tốt và cái xấu, cái thiện, cái ác, trong khi trẻ em không tự kiểm soát, không nhận thức, quyết định được một cách đúng đắn.

Đại biểu cho rằng nếu chỉ có Nhà nước tham gia thông qua việc định ra các chính sách, còn gia đình buông lỏng, các định chế xã hội như doanh nghiệp, tổ chức giải trí, truyền thông… xem nhẹ vai trò của giáo dục, định hướng của mình thì sự nghiệp trồng người không thể thành công được.

Đại biểu đề nghị Quốc hội ban hành nghị quyết chất vấn nên có sự kêu gọi bên cạnh vai trò của Nhà nước, còn rất nhiều điều phải làm thì vai trò các tổ chức, cá nhân trong xã hội, đặc biệt là gia đình là hết sức quan trọng. “Ti vi thông minh có chế độ kiểm soát chương trình đó nhưng bao nhiêu bậc cha mẹ đã sử dụng để kiểm soát việc xem ti vi của con mình”, Đại biểu đặt vấn đề.

Quan điểm này của Đại biểu Nghĩa khiến Bộ trưởng Sơn vô cùng tâm đắc và cảm ơn. Sau đó, Tư lệnh ngành Giáo dục trao đổi sơ bộ về bạo lực học đường theo tính chất vùng miền, bạo lực trên không gian mạng.

Ông cho rằng, với các trường học ở khu vực, vùng sâu, vùng xa, vấn đề bạo lực học đường không đến mức phức tạp như ở các trường tại khu vực đô thị nhưng vấn đề bạo lực học đường trên không gian mạng thì tính chất ngày càng phức tạp hơn. Trong số các vụ bạo lực học đường diễn ra hiện nay, có thể có khoảng từ 20 - 25% là hình thức bạo lực học đường trên không gian mạng và hình thức bắt nạt trực tuyến cũng có xu hướng gia tăng và ngày càng phức tạp. Ngành Giáo dục sẽ tập trung hơn đến vấn đề bạo lực trực tuyến, bắt nạt trực tuyến, bạo lực trên không gian mạng đối với học sinh...