“Phức tạp” vì nhiều lẽ?
Theo tìm hiểu của PLVN, việc điều tra nghi án này đang tiến hành bởi Cục Điều tra VKSNDTC- cơ quan đã minh oan cho ông Chấn trước đây. Và quá trình làm rõ có hay không các điều tra viên đánh đập, ép cung ông Chấn được coi là “giai đoạn 2” của vụ án oan Nguyễn Thanh Chấn.
Thời hạn xác minh được tính từ ngày ông Chấn được Cơ quan CSĐT- Bộ Công an đã đọc quyết định đình chỉ điều tra vào ngày 25/1/2014, kết luận ông Chấn không thực hiện hành vi giết chị Nguyễn Thị Hoan. Đó được coi là thời điểm nhận tin tố giác, tin báo tội phạm nghi án đánh đập, ép cung.
Như vậy, tính cho đến thời điểm này, cơ quan điều tra đã tiến hành xác minh được hơn 2 tháng nhưng chưa có kết quả giải quyết. Đối chiếu với quy định tại Bộ luật Tố tụng Hình sự thì đã quá thời hạn:
“Trong thời hạn hai mươi ngày, kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, CQĐT trong phạm vi trách nhiệm của mình phải kiểm tra, xác minh nguồn tin và quyết định việc khởi tố hoặc quyết định không khởi tố vụ án hình sự.
Trong trường hợp sự việc bị tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố có nhiều tình tiết phức tạp hoặc phải kiểm tra, xác minh tại nhiều địa điểm thì thời hạn để giải quyết tố giác và tin báo có thể dài hơn, nhưng không quá hai tháng”.
Nói về việc này, một điều tra viên của Cục Điều tra VKSNDTC lý giải: “Vì vụ việc xảy ra đã quá lâu, khá phức tạp, có nhiều tình tiết, chứng cứ bị quên nên phải gia hạn thêm thời gian”.
Cũng theo điều tra viên này, từ đầu tháng 4/2014, cơ quan này đã triệu tập lần lượt các điều tra viên công an tỉnh Bắc Giang bị tố đã đánh đập, ép cung ông Chấn lên trụ sở Cục điều tra VKSNDTC tại 16 Ngô Tất Tố (Hà Nội) để tường trình.
Sau những lần làm việc, cơ quan điều tra đã có những chuyến đi xuống địa phương để thẩm tra, xác minh lại giải trình của các điều tra viên. Tuy nhiên, thông tin bao giờ kết thúc việc điều tra để ra các quyết định khởi tố hay không khởi tố vụ án hình sự theo quy định chưa được tiết lộ.
Gia đình ông Nguyễn Thanh Chấn cũng cho Báo PLVN biết, đến nay, cơ quan điều tra VKSNDTC đã tiếp xúc với ông Chấn 3 lần để xác minh về việc bị đánh đập, ép cung. “Ông Chấn nhớ chi tiết các lần bị đánh đập nhưng ông không nhớ chính xác thời gian xảy ra vì đã quá lâu. Di chứng của việc bị đánh đập để lại trên thân thể ông Chấn khá nặng. Gia đình mới biết ông Chấn bị gãy kín xương cánh tay sau lần đi khám do liên tục bị tê tay. Ông Chấn còn bị ù tai, huyết áp cao.…” người nhà ông Chấn nói.
Diễn biến mới nhất, Cục Điều tra VKSNDTC đã yêu cầu gia đình ông Chấn bổ sung bản thống kê các khoản ông Chấn yêu cầu bồi thường oan sai và ông Chấn cũng sẽ được đi khám tổng thể để hoàn thiện các thủ tục trong “giai đoạn 2” của vụ án.
Nóng lòng chờ đợi “giai đoạn 2” của vụ án oan
Trong một diễn biến khác, ngày 29/10/2013, VKSNDTC đã ra Quyết định khởi tố vụ án “Giết người” và “Cướp tài sản” đối với bị can Lý Nguyễn Chung. Việc điều tra bị can này đang được tiến hành bởi cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an và hiện đang ở giai đoạn kết thúc điều tra.
Dư luận đang ngóng chờ kết luận điều tra để nhanh chóng đưa vụ án ra xét xử cũng như “đối sánh” cùng một vụ án mà kết quả điều tra khác nhau “một trời một vực” như thế nào. Được biết, kết thúc điều tra sẽ có cuộc dẫn giải bị can Chung về nơi xảy ra vụ án để thực nghiệm hiện trường vụ giết người.
Theo nhận định của các luật sư, sau khi kết thúc điều tra vụ án Lý Nguyễn Chung giết người, cơ quan ra kết luận điều tra sẽ ủy quyền cho VKSND tỉnh Bắc Giang giữ quyền công tố và TAND tỉnh Bắc Giang sẽ xét xử theo thẩm quyền.
Về việc quá thời hạn điều tra nghi án đánh đập, ép cung ông Chấn, theo Luật sư Trương Anh Tú (VPLS Trương Anh Tú, HN) thì: “Có đến 90% vụ án vượt quá thời hạn xác minh dù có sự việc đã rõ như ban ngày. Trong vụ ép cung, dùng nhục hình nói trên, thừa nhận là rất phức tạp vì các chứng cứ trực tiếp không còn, chỉ còn chứng cứ gián tiếp qua hồ sơ, lời khai của các bên liên quan; chưa kể các đối tượng bị xác minh rất am hiểu pháp luật, lại chưa có tiền lệ bị điều tra…
Vì thế, cơ quan điều tra cần có thời gian để cân nhắc là điều dễ hiểu. Nhưng tôi cho rằng, luật đã quy định thời hạn điều tra thì cần phải tuân thủ, không nên lạm dụng kéo dài thời hạn, tạo hoài nghi cho dư luận”.
Nếu Cục điều tra VKSNDTC kết thúc giai đoạn xác minh, ra quyết định khởi tố vụ án ép cung, dùng nhục hình thì Cục điều tra VKSNDTC sẽ ra kết luận điều tra. Tiếp theo, sẽ ủy quyền cho VKSND tỉnh Bắc Giang ra cáo trạng và TAND tỉnh Bắc Giang cũng sẽ xét xử vụ án ép cung, dùng nhục hình./.