Áp lực giao thông tĩnh
Hiện địa bàn Thủ đô có trên 7,86 triệu phương tiện giao thông các loại, trong đó ô tô hơn 1 triệu chiếc; xe máy, mô tô các loại hơn 6,6 triệu chiếc; xe máy điện hơn 184.000 chiếc. Mỗi năm lại tăng thêm khoảng 390.000 phương tiện, mỗi tháng tăng khoảng 32.700 phương tiện và mỗi ngày tăng khoảng 1.100 phương tiện giao thông các loại.
Để đáp ứng sự gia tăng nhanh chóng của phương tiện giao thông cá nhân, theo quy hoạch, tổng diện tích đất dành cho giao thông tĩnh tại TP Hà Nội phải đạt ít nhất 4% diện tích đất đô thị. Tuy nhiên, hiện diện tích dành cho giao thông tĩnh ở TP Hà Nội mới chỉ đạt 0,6% nên đang thiếu trầm trọng điểm đỗ ô tô. Diện tích này chỉ đáp ứng từ 8 - 10% nhu cầu đỗ xe của tổng số phương tiện hiện có.
Nguyên nhân đến từ quá trình giải phóng mặt bằng và thu hồi đất để phục vụ việc triển khai các dự án giao thông tĩnh đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Một số dự án không thu hút được nhà đầu tư do vị trí và địa điểm không đủ hấp dẫn. Quan trọng hơn là “bài toán” kinh tế khiến các nhà đầu tư không mấy mặn mà với lĩnh vực này.
Không lạm dụng giải pháp tạm thời
Thiếu trầm trọng bãi đỗ xe công cộng, áp lực giao thông tĩnh đang từng giờ, từng phút đè nặng lên hạ tầng giao thông của TP Hà Nội. Hiện nay, việc sử dụng vỉa hè, lòng đường làm nơi dừng đỗ xe đã trở thành lời giải tạm thời cho “bài toán” này. Theo báo cáo chưa hoàn chỉnh (mới có thông tin từ 17/30 địa phương được thống kê), UBND các quận, huyện, thị xã đã cấp phép sử dụng tạm thời hè đường, lòng đường để trông giữ xe tại 422 điểm, với tổng diện tích là 93.300m2. Sở Giao thông vận tải (GTVT) đã cấp phép sử dụng tạm thời lòng đường để trông giữ xe cho 40 đơn vị tại 214 vị trí, với tổng diện tích là 37.985m2.
Lãnh đạo Sở GTVT Hà Nội nhận định, tốc độ phát triển của kết cấu hạ tầng giao thông không theo kịp tốc độ gia tăng phương tiện đang tạo nên áp lực rất lớn, đặc biệt cho mạng lưới giao thông tĩnh. Việc tạm thời sử dụng một phần hè phố, lòng đường làm nơi trông giữ xe hiện nay chỉ là phương án, giải pháp tạm thời để đáp ứng nhu cầu đỗ xe của người dân trong khi các bãi đỗ xe chưa được đầu tư theo quy hoạch.
Trong điều kiện hiện nay, sử dụng lòng đường, vỉa hè, gầm cầu cạn để trông giữ phương tiện giao thông được cho là một giải pháp cần thiết. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc này có thể gây ra nhiều hệ lụy như gây ùn tắc giao thông do sử dụng một số lòng đường, vỉa hè làm nơi đỗ ô tô, xe máy. Hay khi gầm cầu được trưng dụng làm bãi đỗ xe thì ô tô vào, ra sẽ tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông. Ngoài ra, có thể xảy ra tình huống cháy nổ, ảnh hưởng đến kết cấu công trình cầu. Vậy nên, để bảo đảm an toàn những giải pháp trên chỉ nên cho phép trong thời hạn nhất định, đồng thời cần tìm ra giải pháp căn cơ cho “bài toán” này thay vì cứ chắp vá, tạm thời như hiện nay.
Theo quy hoạch, đến năm 2025, Hà Nội ưu tiên đầu tư xây dựng bãi đỗ xe ở 122 vị trí với quy mô diện tích khoảng 168ha. Giai đoạn từ năm 2025 đến năm 2030, xây dựng bãi đỗ xe ở 115 vị trí với quy mô diện tích khoảng 58ha.