Đeo khẩu trang nào để phòng virus Corona?
Đứng trước sự phát triển nhanh chóng của virus Corona, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp Y tế Công cộng quốc tế (PHEIC). Như vậy, dịch bệnh viêm phổi cấp do virus Corona không còn là việc riêng của Trung Quốc mà còn là vấn đề toàn thế giới cần chung tay đối phó.
Theo các chuyên gia y tế, việc lựa chọn khẩu trang đạt chuẩn và dùng đúng cách được coi là một trong những biện pháp hữu hiệu nhất trong thời điểm tâm dịch hiện nay.
Các chuyên gia WHO cũng đã đưa ra những lời khuyên cho người dân về việc đeo khẩu trang trong mùa dịch Corona.
Theo đó, người dân nên đeo khẩu trang trong những trường hợp sau: Khi có triệu chứng hắt hơi, ho, khó thở; Khi đang chăm sóc những người có triệu chứng ho, khó thở; Là nhân viên y tế trực tiếp tham gia chăm sóc những người có triệu chứng ho, khó thở. Và không cần đeo đối với đa số mọi người, những người có sức khỏe bình thường mà không có triệu chứng ho, khó thở.
Vậy khẩu trang nào nên đeo và có đủ khả năng phòng ngừa virus Corona?
Khẩu trang không phải là yếu tố quyết định việc phòng chống lây nhiễm mà chỉ là công cụ hỗ trợ để tránh những dịch tiết có thể chứa virus của người nhiễm. Vì thế, có thể nói hiện chưa có bất kì loại khẩu trang nào trên thị trường có khả năng lọc được virus Corona.
Virus Corona có kích thước khoảng 150-200 nano mét, chủ yếu cư trú trong giọt nước bọt lớn. Vì vậy, lựa chọn và đeo khẩu trang đúng cách là biện pháp ngăn chặn các giọt nước bọt có chứa virus văng ra từ người bệnh qua việc ho, hắt hơi.
Trong thời gian qua, vì lo sợ nhiễm bệnh viêm phổi cấp do virus Corona mới, nhiều người dân đã đổ xô đi mua khẩu trang. Loại khẩu trang được nhiều người lựa chọn là khẩu trang y tế và đặc biệt là khẩu trang y tế phòng chống dịch N95 hay khẩu trang 3M.
Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, cố vấn Trung tâm đáp ứng khẩn cấp các sự kiện y tế công cộng Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết: Khẩu trang y tế thông thường đủ khả năng phòng ngừa virus Corona. Các loại khẩu trang chuyên dụng như N95 chỉ dùng cho nhân viên y tế làm việc trong môi trường tiếp xúc trực tiếp với mầm bệnh hoặc cho người đi vào vùng dịch hoặc nơi cách ly bệnh nhân nghi ngờ có virus. Hơn nữa, khẩu trang N95 được thiết kế quá chặt và có thể gây khó thở cho mọi người.
Hay bác sỹ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng I, TP. Hồ Chí Minh tư vấn: Không cần thiết phải đeo khẩu trang N95. Khẩu trang N95 đeo sẽ có cảm giác khó chịu và chỉ dành cho những người trực tiếp chăm sóc bệnh nhân có nguồn lây như Corona. Hiện nay, chúng ta có thể mang khẩu trang y tế ba lớp là được.
Khẩu trang y tế thông thường thường có ba lớp, lớp ngoài cùng sẽ có tác dụng chống thấm nước, lớp giữa là lớp lỏng, mặt trong luôn có màu trắng để phân biệt với lớp ngoài, là lớp mềm mại, có tính thấm hút vì tiếp xúc trực tiếp với da mặt. Loại khẩu trang y tế này hoàn toàn đủ khả năng giúp giúp người đeo tránh được những tia nước bọt từ người khác, bảo vệ khỏi nguy cơ lây nhiễm virus Corona.
Trong trường hợp, không có khẩu trang y tế, người dân hoàn toàn có thể dùng khẩu trang bằng vải.
PGS.TS Trần Đắc Phu khuyến cáo: “Có thể dùng khẩu trang vải cũng có tác dụng tương đương để chắn giọt bắn. Và cần giặt mới hoặc thay thế hàng ngày để tránh tay chạm phải các tác nhân gây bệnh bên ngoài rồi lại sờ lại mũi, miệng”.
Như vậy, không nhất thiết phải cố mua các loại khẩu trang “xịn”, có giá thành cao bằng mọi giá vì khẩu trang y tế thông thường hoặc khẩu trang vải giặt sạch là đủ để có thể ngăn ngừa phán tán và thu nhận virus Corona.
Tuy nhiên, khẩu trang chỉ phát huy tác dụng khi bạn sử dụng chúng đúng cách. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Bộ Y tế nước ta đã chỉ dẫn cách đeo, sử dụng khẩu trang y tế đúng cách:
Đầu tiên, trước khi đeo khẩu trang, rửa tay sạch với dung dịch vệ sinh tay chứa cồn hoặc xà phòng.
Sau đó khi đeo khẩu trang, đeo phủ kín miệng và mũi và đảm bảo giữa mặt và khẩu trang không có khe hở. Tránh sờ vào khẩu trang trong khi sử dụng, vì động tác sờ tay sẽ vô tình làm cho bàn tay lây nhiễm virus và các tác nhân gây bệnh khác, sau đó truyền bệnh lại cho chính mình và những người xung quanh.
Nếu bạn muốn sờ, hãy rửa tay sạch với dung dịch vệ sinh tay chứa cồn hoặc xà phòng.
Thay khẩu trang mới ngay khi nó bị ướt và tuyệt đối không sử dụng lại khẩu trang dùng một lần.
Tháo khẩu trang: Cầm dây đeo để tháo khẩu trang (không nắm vào mặt trước của khẩu trang để tháo, thói quen lấy bàn tay vo khẩu trang sẽ gây lây nhiễm virus và các tác nhân gây bệnh khác cho bàn tay); vứt vào thùng rác có nắp đậy và rửa tay sạch với dung dịch vệ sinh tay chứa cồn hoặc xà phòng.
Bác sỹ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng I, TP. Hồ Chí Minh, hướng dẫn chi tiết cách đeo khẩu trang y tế đúng cách như sau:
Đeo khẩu trang với phần nếp gấp của khẩu trang đi xuống dưới và phần có thanh kim loại sẽ ở trên (những nếp gấp này đi xuống sẽ giúp cho những giọt bắn bay vào sẽ rơi xuống. Thanh kim loại nhẹ sẽ giúp khẩu trang kín với mũi).
Ép thanh kim loại nhẹ sát với hai cánh mũi và phải kéo khẩu trang đảm bảo phần dưới trùm xuống dưới cằm thì rất an toàn. Điều này giúp ngăn chặn những giọt bắn xâm nhập qua mũi và những kẽ hở xung quanh. Nếu có khe hở, sẽ tạo cho những giọt bắn bay vào.
Dùng loại xà phòng nào, nước rửa tay nào cho đúng?
Người dân bên cạnh việc “mệt mỏi” tìm mua khẩu trang thì lựa chọn nước rửa tay cũng khá “đau đầu” trước tình trạng tràn lan các loại nước rửa tay được rao bán và loạn giá trên mạng.
 |
Rửa tay là điều vô cùng quan trọng trong mùa dịch Corona bởi lẽ, tay là bộ phận tiếp xúc nhiều nhất với các bề mặt chứa virus, khi tay bẩn tiếp xúc với các bộ phận như mắt, mũi, miệng thì virus có thể đi vào cơ thể và tấn công các tế bào. Vậy nên, phải luôn rửa tay với xà phòng hoặc nước rửa tay trước khi ăn hoặc chạm vào các bộ phận trên.
Trong trường hợp không có xà phòng và nước sạch để rửa ngay lập tức, người dân có thể thay thế bằng nước rửa tay khô. Đặc biệt là khi ra ngoài đường, mang theo một chai nhỏ nước rửa tay khô được cho là lựa chọn tốt hơn cả trong thời dịch Corona này.
Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ, các dung dịch sát khuẩn hay nước rửa tay khô có 60-95% cồn tốt hơn so với những loại có ít cồn hoặc không có.
Giới chuyên gia cũng đã nhấn mạnh, khi lựa chọn nước rửa tay, người dân không cần quá cầu kỳ, chỉ cần chọn loại có chứa cồn từ 60% trở lên là có thể diệt khuẩn. Không cần phải “truy lùng” những loại nước rửa tay diệt khuẩn, sát trùng đắt đỏ.
WHO từng đưa ra khuyến cáo chi tiết các bước rửa tay như sau:
1. Cho một lượng dung dịch nước rửa tay vừa đủ vào lòng bàn tay
2. Xoa đều dung dịch trong lòng hai bàn tay
3. Chà lòng bàn tay này lên mu và kẽ các ngón của bàn tay kia và ngược lại.
4. Chà hai lòng bàn tay vào nhau, miết mạnh các kẽ ngón tay
5. Chà mặt ngoài các ngón tay của bàn tay này vào lòng bàn tay kia.
6. Dùng lòng bàn tay này xoay ngón cái của bàn tay kia và ngược lại.
7. Xoay đầu ngón tay này vào lòng bàn tay kia và ngược lại. Chà sát
tay đến khi tay khô.
Mỗi bước chà tối thiểu 5 lần, thời gian chà sát tay từ 20-30 giây, hoặc chà sát cho đến khi tay khô.
Như vậy, chỉ cần mất ít nhất một phút để rửa tay với nước rửa tay khô, mỗi người có thể bảo vệ sức khỏe cho bản thân, cho người thân và giảm khả năng lây lan bệnh qua bàn tay bẩn.
Vì nước rửa tay khô có chứa cồn, nên sau khi rửa tay bằng nước khô không nên tiếp xúc với lửa ngay, không đưa tay lên dụi mắt, mũi, miệng,...
Trước tình hình “loạn” thông tin về dịch bệnh viêm phổi cấp do virus Corona trên mạng xã hội, điều quan trọng hơn cả là tự bảo vệ chính mình trước tiên. Lựa chọn khẩu trang, nước rửa tay đạt chuẩn, sử dụng đúng cách theo khuyến nghị của WHO và Bộ Y tế là việc cấp thiết giữa tâm bão Corona để phòng chống lây nhiễm để bảo vệ sức khỏe của bản thân cũng như sức khỏe cộng đồng.
