Theo nghị định này, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Công an cơ bản không thay đổi, còn tổ chức bộ máy sẽ tập trung, thống nhất, chuyên sâu, tinh gọn theo hướng "Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở".
Thiếu tướng Lương Tam Quang Chánh văn phòng Bộ Công an, đã chia sẻ những điểm đổi mới trong chức năng, quyền hạn, tổ chức bộ máy của ngành được quy định tại Nghị định này.
Thiếu tướng Lương Tam Quang cho hay Bộ Công an sẽ không tổ chức cấp tổng cục, sắp xếp, tinh gọn các đơn vị trực thuộc Bộ Công an theo cấp cục theo nguyên tắc sáp nhập các đơn vị tương đồng hoặc không rõ nhiệm vụ, bảo đảm một cơ quan đơn vị có thể thực hiện nhiều việc nhưng một việc chỉ giao một đơn vị phụ trách.
Cũng theo Chánh Văn phòng Bộ Công an, 20 đơn vị cảnh sát phòng cháy, chữa cháy tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ được sát nhập với công an tỉnh, thành phố để bảo đảm gắn kết, phát huy tối đa nguồn lực trong thực thi nhiệm vụ; sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp công lập báo chí, y tế trong công an nhân dân.
Như vậy, so với bộ máy cũ, mô hình bộ máy Bộ Công an sẽ giảm 6 tổng cục, tinh giản gần 60 đơn vị cấp cục và gần 300 đơn vị cấp phòng. Cấp công an địa phương sau khi tinh gọn bộ máy, sáp nhập cảnh sát PCCC giảm hơn 500 đơn vị cấp phòng, gần 1.000 đơn vị cấp đội.
Theo mô hình tổ chức mới, Bộ Công an sẽ giảm đầu mối cấp phòng trực thuộc Bộ, công an tỉnh; giảm đầu mối cấp đội trực thuộc phòng và công an quận, huyện; đồng thời xây dựng công an xã, thị trấn chính quy. Trước mắt, Bộ thí điểm công an xã chính quy một số địa bàn phức tạp về an ninh trật tự, sau đó triển khai toàn quốc./.