Những đứa trẻ bơ vơ
Tại miền biên viễn Chiềng Khừa (huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La), nhiều đứa trẻ đang có cha, có mẹ bỗng chốc côi cút vì bố mẹ đều bị bắt đi tù hoặc đi cai do dính vào ma túy.Lay lắt qua ngày
Hoàng Thị Biên, đến tháng 10/2014 mới tròn 3 tuổi, bé sinh ra và lớn lên ở xã Lóng Sập (Mộc Châu) – cũng là một trong những điểm nóng về ma túy của tỉnh Sơn La. Năm 2013, sau khi người cha là Hoàng Văn Óng qua đời vì nghiện ma túy, bé được mẹ là Hoàng Thị Leo đưa về sống tại quê ngoại ở bản Khừa (xã Chiềng Khừa). Lúc đó chị Leo đang mang thai đứa con thứ hai.
Gia đình bên ngoại đều nghèo, chỉ giúp dựng tạm một chiếc lều nhỏ để 3 mẹ con chị Leo có chỗ che mưa, che nắng. Đầu năm 2014, chị Leo sinh con gái thứ hai nhưng đứa bé xấu số đã qua đời ngay khi lọt lòng. Chị Lò Thị Mai – Trưởng trạm Y tế xã Chiềng Khừa cho biết: “Bản thân chị Leo đã nghiện ma túy từ lâu, chồng chị trước khi qua đời cũng nghiện ma túy nặng, có thể sức khỏe bị suy nhược nên ảnh hưởng đến thai nhi; hoặc cũng có thể lây nhiễm bệnh từ mẹ sang con dẫn tới cái chết của đứa bé”.
Một người dân sống ngay dưới con dốc gần túp lều mẹ con chị Leo đang ở, xót xa nói: “Đứa bé ấy chết đi có khi lại hóa sướng, chứ sống với người mẹ nghiện ngập, bệnh tật như thế còn khổ gấp vạn lần. Từ ngày mẹ con nó dọn về đây sống, bé Biên toàn lủi thủi chơi một mình. Mùa hè còn đỡ, mấy tháng trước rét căm căm vẫn manh áo cộc tha thẩn ngoài đồi lộng gió. Ai cho gì ăn nấy, lay lắt sống qua ngày, chẳng biết mai đây sẽ ra sao?”.
Tủi thân không dám khóc
Ngược đường về thị trấn Mộc Châu chừng 2 - 3km, ai cũng biết hoàn cảnh đáng thương của bé Nguyễn Tiến Hùng (7 tuổi, ở bản Tòng, xã Chiềng Khừa). Chúng tôi đến đúng lúc Hùng đi tổng kết năm học về, gương mặt nhễ nhại mồ hôi, cậu bé vừa thở hổn hển vừa khoe được thưởng 2 giấy khen học sinh giỏi và Cháu ngoan Bác Hồ, 3 quyển vở và 2 cây bút.
Bà Hà Thị Âm – bà ngoại Hùng kể: “Thằng bé ngoan lắm, học giỏi, viết chữ rất đẹp. Nhiều lúc để ý tôi cũng thấy nó chui vào góc nhà ngồi khóc một mình, hỏi có chuyện gì thì nó không nói. Tôi biết nó nhớ bố mẹ và tủi thân, nhưng không dám khóc trước mặt ông bà vì sợ ông bà buồn”.
Theo lời kể, con rể bà là người Hà Tây lên Sơn La làm kinh tế rồi kết hôn với con gái bà là Lò Thị Bằng (SN 1983) và sinh ra bé Hùng. Vốn thông minh, chịu khó, không mấy khó khăn vợ chồng Bằng cũng xây dựng được một cơ ngơi kiên cố. Nhưng tháng ngày hạnh phúc “ngắn chẳng tày gang”, người con rể bị bạn bè rủ rê rồi mắc nghiện khi nào không hay. Gia đình nhiều lần khuyên bảo bắt đi cai nhưng đều thất bại. Người vợ sinh ra chán nản rồi cũng bị bạn bè lôi kéo vào con đường nghiện ngập.
Bé Nguyễn Tiến Hùng (6 tuổi) có cha đang cai nghiện, mẹ đi tù vì ma túy. |
Chồng đi cai, con trai mới học lớp 1, nương rẫy mất mùa, đồ đạc có giá trị trong nhà cũng theo ma túy “bay” đi hết, con gái bà Âm đánh liều sang bên kia biên giới mua ma túy về bán kiếm lời, sau vài vụ trót lọt thì bị công an bắt. Bé Hùng từ cảnh có cha, có mẹ, có cuộc sống hạnh phúc bỗng chốc bơ vơ, may còn có ông bà ngoại nuôi nấng. Nhưng người già cũng như đèn trước gió.
“Vợ chồng tôi giờ già yếu nên không làm được nương rẫy. Cả nhà 3 người chỉ trông vào đồng lương bệnh binh của ông nó thôi. Không biết khi chúng tôi nhắm mắt xuôi tay thì tương lai thằng bé sẽ ra sao? Bà nội nó ở Hà Tây cũng có một mình mà ốm đau suốt nên không thể gửi nó về xuôi được” - bà Âm lo lắng.
“May mắn” hơn Hùng, bé Lò Thị Vân Đình (học sinh lớp 2 Trường Tiểu học Chiềng Khừa) “chỉ có” bố nghiện ma túy và đang cai tại Trung tâm cai nghiện 06 (Sơn La). Sau khi thuyết phục chồng đi cai để sớm trở về với gia đình, một mình mẹ Đình hết trồng ngô, trồng lúa lại chăn lợn, chăn gà lấy tiền vừa lo cho con ăn học, vừa dành dụm để lên trại cai nghiện thăm chồng. Bé Đình mới học lớp hai nhưng đã biết phấn đấu học thật giỏi và giúp mẹ việc nhà những lúc không đến trường. Cô bé thủ thỉ: “Cháu sẽ cố gắng học thật giỏi để trở thành bác sĩ chữa bệnh cho bố và những người mắc bệnh ở bản, để bố không phải đi xa tít thành phố mới chữa được bệnh”.
Nội, ngoại đều nghiện
Không ít đứa trẻ như thế lớn lên lại lâm vào bi kịch nghiện ngập của cha mẹ. Anh em Hà Văn Tính (SN 1993) và Hà Văn Tình (SN 1987, ở bản Cang, xã Chiềng Khừa) có cha mẹ đều mắc nghiện. Riêng mẹ Tính là Lò Thị Xa còn buôn bán, tàng trữ ma túy, mới bị bắt ngày 17/3 và bị kết án 7 năm 6 tháng tù giam. Tính bị phát hiện nghiện ma túy và cưỡng chế đi cai ở Trung tâm cai nghiện Yên Hạ (Sơn La) từ tháng 9/2012. Anh trai cũng nghiện có thâm niên và nhiều lần cai nghiện bất thành.
Bé Lò Thị Vân Đình 7 tuổi ước mơ trở thành bác sĩ để chữa bệnh cho cha nghiện ma túy. |
Riêng Tính, trước khi đi cai đã quan hệ với người yêu nhí sinh năm 1996 ở cùng bản và có con gái hiện đã 2 tuổi. Gia đình cô gái cũng chung hoàn cảnh bi đát do cha mẹ cũng bị “nàng tiên nâu” hút hồn. Con gái Tính từ khi chào đời không biết mặt cha, không được hưởng sự chăm sóc nâng niu của ông bà nội, ngoại, vì tất cả đều bị ma túy “bắt đi”.
Tháng 9 tới, Tính hết hạn cai nghiện tập trung và được trở về địa phương, nhưng không biết người vợ trẻ chưa kịp cưới và con gái thơ dại có đủ sức giúp thanh niên này đoạn tuyệt với ma tuý? Và trước sự cám dỗ của “nàng tiên nâu”, không biết người vợ trẻ “ăn chưa no, lo chưa tới” của Tính sẽ “giữ mình” được đến bao giờ khi xung quanh người thân đều đã nghiện?