Bỏ Sổ hộ khẩu, Chứng minh nhân dân: Bước ngoặt trong quản lý dân cư

Việc thay đổi này chắc chắn sẽ có ảnh hưởng đến các văn bản luật khác, chủ yếu là văn bản dưới luật. Do đó, các cơ quan liên quan như Bộ Công an, Bộ Tư pháp cần rà soát lại. Ngoài ra, khó khăn nhất hiện nay khi triển khai là nguồn lực, cả về kinh phí và cơ sở vật chất, con người, đào tạo nhân lực để làm lĩnh vực này. Thứ hai, để đồng bộ được các bộ, ngành, địa phương cũng là vấn đề khó bởi có những địa phương khó khăn, có những bộ, ngành khó khăn. Làm được hết mới tạo thuận lợi cho người dân, chứ không chỉ làm được tỉnh này hay tỉnh khác, bộ này, bộ kia rồi lại vướng, chỗ thì dùng, chỗ lại không dùng. Như vậy  vẫn không mang lại hiệu quả nhưng mong muốn.

ĐB Nguyễn Hữu Cầu, Giám đốc Công an Nghệ An: Bỏ là hoàn toàn hợp lý  

Bỏ một số giấy tờ không có nghĩa là buông lỏng công tác quản lý. Thay vào đó, công tác quản lý vẫn được tiến hành một cách bình thường, thậm chí chặt chẽ hơn trên cơ sở các số liệu về dân cư mà các cấp, các ngành, đặc biệt là Bộ Công an, đang tiến hành hoàn thiện. Tôi nghĩ chủ trương này hoàn toàn hợp lý. Một là bỏ bớt giấy tờ, thủ tục cho dân, để mọi thủ tục được làm một cách nhanh chóng, hiệu quả, kịp thời hơn. Thứ hai, việc này không ảnh hưởng đến việc quản lý của Nhà nước. Nếu làm vậy tiết kiệm về mặt kinh tế là rất nhiều. Ví dụ như công đi làm sổ hộ khẩu, tiền giấy để in ra đã nhiều lắm. Công đi làm chứng minh thì giấy, mực, công sức làm cũng rất nhiều. Quá trình chuẩn bị đã được tiến hành rất chu đáo nên đến thời điểm hiện nay, bỏ như thế là hoàn toàn hợp lý.

Ông Phan Văn Nam, Chánh án TAND tỉnh Điện Biên: Cần lộ trình hợp lý

Nghị quyết 112 vừa ban hành của Chính phủ là chủ trương rất thiết thực, tạo thuận lợi tối đa cho người dân cũng như công tác quản lý nhà nước. Việc quan trọng nhất là hoàn thiện một hình thức quản lý để thay thế sổ hộ khẩu và chứng minh nhân dân như hiện nay, đó chính là mã số định danh cá nhân và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Tuy nhiên việc bỏ Sổ hộ khẩu, Chứng minh nhân dân cần có lộ trình hợp lý. Bởi, hiện nay hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư chưa hoàn thiện, không phải người dân nào cũng đã được cấp mã số định danh cá nhân. Vì vậy, trong một số trường hợp, vẫn phải thực hiện theo cách cũ, rồi hoàn thiện dần, để bảo đảm công tác quản lý nhà nước một cách tốt nhất.

Luật sư Phan Thị Lam Hồng, Giám đốc Công ty Luật TNHH Đông Hà Nội: Bước ngoặt mới trong việc thay đổi phương thức quản lý

 Trước đây, việc quản lý xã hội dựa vào Sổ hộ khẩu và Chứng minh nhân dân là biện pháp tương đối chặt chẽ và nghiêm ngặt. Dựa vào đó, các cơ quan quản lý Nhà nước, quản lý xã hội có thể quản lý chặt chẽ con người, quản lý cư trú. Tuy nhiên, chính việc quản lý này lại tạo một số hạn chế liên quan đến quyền đi học, quyền làm việc của công dân,… Để khắc phục những hạn chế trong công tác quản lý con người, quản lý xã hội, đơn giản hóa các thủ tục hành chính trong quản lý dân cư, mới đây Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 112/NQ-CP, theo đó nhiều thủ tục hành chính giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư thuộc phạm vi chức năng quản lý Nhà nước của Bộ Công an đã được loại bỏ, có thể nói rằng với việc ban hành Nghị quyết 112/NQ-CP Chính phủ đã tạo ra một bước ngoặt mới trong việc thay đổi phương thức quản lý, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, cải cách thủ tục hành chính theo hướng khoa học, hiện đại. Bởi việc bỏ Sổ hộ khẩu, Chứng minh nhân dân sẽ tạo thuận lợi cho người dân trong việc làm các thủ tục giấy tờ liên quan đến nhiều lĩnh vực bởi hiện nay, một lượng lớn người dân nhập cư khi đến làm việc sinh sống tại các thành phố lớn đều gặp khó khăn mỗi khi phải làm các thủ tục giấy tờ vì phải quay về địa phương cư trú để xin xác nhận và làm các giấy tờ liên quan. 

Tuy nhiên, để Nghị quyết này thực hiện trên thực tế cũng không tránh khỏi những khó khăn, vướng mắc, cụ thể như: Thứ nhất, sau khi bỏ Sổ hộ khẩu, Chứng minh thư sẽ có một lực lượng cán bộ quản lý nhân khẩu, hộ khẩu dôi dư và đặt ra vấn đề giải quyết công ăn việc làm cho bộ phận này như thế nào. Thứ hai, việc quản lý nhân khẩu sẽ phải thay đổi cách thức từ hành chính như trước đây sang hệ thống điện tử. Thêm vào đó, cần có tính liên thông, kết nối giữa các địa phương và đòi hỏi cán bộ am hiểu công nghệ để khi có vấn đề cần tra cứu có thể tìm được ngay.

Thẩm phán Trương Việt Toàn, Thẩm phán TAND TP Hà Nội: Thực hiện các thủ tục hành chính sẽ đơn giản hơn

Việc Chính phủ thông qua đề xuất của Bộ Công an về bỏ Sổ hộ khẩu, bỏ Chứng minh nhân dân là một việc làm tốt, được hoan nghênh. Bởi điều này đảm bảo đúng tinh thần của Hiến pháp, công dân có quyền tự do đi, lại cư trú, đảm bảo quyền con người theo Hiến pháp. 

Việc loại bỏ Sổ hộ khẩu và Chứng minh nhân dân là một bước cải cách thủ tục thiết thực và quan trọng trong việc tạo điều kiện cho người dân thực hiện các quyền công dân của mình cũng như chính quyền thực hiện tốt công việc quản lý về dân cư. Theo đó, người dân sẽ được hưởng các dịch vụ công như y tế, giáo dục, viễn thông… công bằng, không còn bị hạn chế bởi ranh giới cư trú theo Sổ hộ khẩu. Bên cạnh đó, việc xin các loại giấy tờ, thực hiện các thủ tục xin đi học, đi làm… cũng thuận tiện hơn. Việc quản lý dân cư, thực hiện các thủ tục hành chính cho công dân cũng đơn giản, gọn nhẹ hơn. Cán bộ thực hiện công vụ cũng không thể đưa ra những lý do liên quan đến hộ khẩu để đòi hỏi, sách nhiễu hay cản trở việc người dân thực hiện các quyền nhân thân và tài sản của mình - Hồng Mây - Hà Dung