Tại Công văn 931/VAFI ngày 10/3/3021, VAFI đề xuất 3 giải pháp cho TTCK Việt Nam: Thuê nhân sự giỏi nước ngoài làm quản lý tại Sở Giao dịch Chứng khoán (GDCK) Việt Nam; Không bổ nhiệm lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán nhà nước (UBCKNN) hay các cơ quan trong Bộ Tài chính vào các chức danh chủ chốt trong Hội đồng quản trị, Ban điều hành của các Sở GDCK và Trung tâm Lưu ký Chứng khoán (TTLKCK) như hiện nay; Nhanh chóng cổ phần hóa Sở GDCK Việt Nam và TTLKCK để các đơn vị này có năng lực quản trị ngang tầm các nước trong khu vực.
Thông tin với báo chí ngày 30/3, Bộ Tài chính cho biết, Bộ Tài chính (UBCKNN) đã ghi nhận ý kiến của VAFI và sẽ phân tích, đánh giá tính khả thi của các giải pháp này theo quy định của pháp luật hiện hành.
Về việc Sở GDCK TP Hổ Chí Minh (HoSE) vẫn nhận và niêm yết mới bổ sung hàng tỷ cổ phiếu mới thì trình trạng quá tải lệnh khó có thể khơi thông, Bộ Tài chính cho biết, những doanh nghiệp niêm yết mới là những doanh nghiệp đã được chấp thuận niêm yết và đã hoàn tất thủ tục niêm yết và giao dịch theo đúng quy định. HoSE đã thực hiện không tiếp nhận hồ sơ niêm yết mới.
“Bộ Tài chính (UBCKNN) đang cân nhắc hướng giải quyết đối với các doanh nghiệp dự kiến niêm yết mới tại HoSE trong thời gian tới và sẽ sớm có giải pháp để đảm bảo không gây quá tải lên hệ thống giao dịch, đồng thời đảm bảo tuân thủ các quy đinh pháp luật hiện hành…”, đại diện Bộ Tài chính cho hay.
Liên quan đến tình trạng nghẽn lệnh tại HoSE 3 tháng nay, Bộ Tài chính thông tin, ngay khi có hiện tượng quá tải, chậm trong xử lý lệnh giao dịch tại HoSE từ cuối tháng 12/2020, Bộ Tài chính (UBCKNN) đã khẩn trương làm việc với HoSE, các công ty chứng khoán (CTCK) và các đơn vị liên quan để đánh giá thực trạng, phân tích nguyên nhân, đề xuất giải pháp khắc phục đề đảm bảo hệ thống vận hành thông suốt.
Khảo sát thực tế cho thấy, nguyên nhân chính là do thanh khoản của thị trường tăng trưởng quá nhanh trong khi năng lực xử lý của hệ thống giao dịch hiện tại là có giới hạn.
Bộ Tài chính cho biết, Hệ thống hiện tại của HoSE đã cũ và đã vận hành hơn 20 năm. Hàng năm, HoSE đều có đánh giá, tối ưu hóa hoạt động phần mềm, đường truyền để đảm bảo các lệnh giao dịch được xử lý suôn sẻ, cho kết quả chính xác, thanh toán giao dịch an toàn.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính (UBCKNN) nhận định việc thay thế sang hệ thống giao dịch mới để đáp ứng nhu cầu giao dịch ngày càng tăng của thị trường là nhu cầu cấp thiết nên đã yêu cầu HoSE và các đơn vị liên quan đẩy nhanh tiến độ dự án đưa hệ thống công nghệ thông tin TTCK mới (KRX) vào hoạt động.
Theo kế hoạch, dự án này đã có thể hoàn thành trong năm 2020, nhưng do dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng đến công tác hỗ trợ của chuyên gia nước ngoài nên tiến độ dự án bị kéo dài.
Vì vậy, cho tới khi hệ thống KRX đi vào hoạt động ổn định, Bộ Tài chính (UBCKNN) đã chỉ đạo nghiên cứu triển khai đồng bộ các giải pháp cấp bách, tích cực để giải quyết ngay tình trạng hiện nay.
Một số giải pháp đã và đang được thực hiện bao gồm: Nâng lô giao dịch từ 10 lên 100 cổ phiếu/lô từ ngày 04/01/2021 để giảm tải cho hệ thống, kết quả đã giảm được khoản 15% số lượng lệnh trong những ngày đầu áp dụng; Yêu cầu HoSE và các CTCK rà soát nội bộ, kiểm soát rủi ro, hạn chế lỗi có thể xảy ra với hệ thống giao dịch, hoàn thiện các quy trình xử lý sự cố, tăng cường trực ca vào thời gian giao dịch cao điểm; Yêu cầu các CTCK lớn thực hiện một số giải pháp tối ưu hóa lượng lệnh, hạn chế giao dịch tần suất cao (robot) nhằm hạn chế áp lực lệnh lên hệ thống;
Chỉ đạo các Sở GDCK, TTLKCK tạo cơ chế thuận lợi để hỗ trợ doanh nghiệp niêm yết tại HoSE tạm thời chuyển giao dịch sang Sở GDCK Hà Nội (HNX); Chỉ đạo HoSE và các đơn vị liên quan khẩn trương làm việc với chuyên gia phía Nhà thầu dự án KRX để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành dự án, sớm đưa hệ thống giao dịch mới vào vận hành.
“UBCKNN đang chỉ đạo HoSE tiếp tục nghiên cứu thực hiện các giải pháp kỹ thuật và hành chính, nghiệp vụ để xử lý tình trạng nghẽn lệnh trước mắt, giảm thiểu tình trạng quá tải lệnh, đồng thời bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư….” – đại diện Bộ Tài chính cho hay.
Cân nhắc các giải pháp xử lý tình trạng nghẽn lệnh
Bộ Tài chính (UBCKNN) đã chỉ đạo cho phép Công ty cổ phần FPT thực hiện khảo sát hệ thống giao dịch của HoSEtừ ngày 15-19/3/2021 trên cơ sở đề xuất của FPT để xây dựng phương án kỹ thuật chi tiết xử lý sự cố, đồng thời cho phép FPT có thể mở rộng khảo sát hệ thống tại HNX và TTLKCK Việt Nam (nếu cần thiết). Sau đợt khảo sát, FPT sẽ có báo cáo đề xuất phương án xử lý cụ thể để Bộ cân nhắc, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Vừa qua, Bộ Tài chính đã thành lập Ban Chỉ đạo xử lý sự cố hệ thống giao dịch của HoSE do Lãnh đạo Bộ Tài chính làm Trưởng ban, Lãnh đạo UBCKNN làm Phó ban, cùng với các thành viên từ một số đơn vị thuộc Bộ, các Sở GDCK và TTLKCK để chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện giải pháp xử lý tình trạng nghẽn lệnh.
Bộ Tài chính khẳng định: Các giải pháp đều sẽ được cân nhắc kỹ với sự tham gia ý kiến của các tổ chức, đơn vị liên quan, các chuyên gia đầu ngành trước khi thực hiện để tránh gây ra hiểu nhầm hoặc ảnh hưởng không tốt đến tâm lý của nhà đầu tư trong và ngoài nước.
