Cũng theo ông Đỗ Đức Hiển, để chuẩn bị cho cuộc Họp báo thông tin về các mặt công tác của Bộ Tư pháp quý III/2017, Văn phòng Bộ Tư pháp đã nhận được một số câu hỏi của phóng viên báo chí liên quan đến việc thế chấp tài sản bảo đảm là phương tiện giao thông theo phản ánh của người dân. Văn phòng Bộ Tư pháp đã tổng hợp và báo cáo lãnh đạo Bộ giao các đơn vị chức năng nghiên cứu, đề xuất xử lý khó khăn, vướng mắc về vấn đề này.
Trước đó, như Báo Pháp luật Việt Nam đã thông tin, mới đây, Cục Cảnh sát giao thông (C67), Bộ Công an có văn bản hướng dẫn Công an các tỉnh, TP được quyền xử phạt đối với lỗi vi phạm không có giấy đăng ký xe bản gốc khi lưu thông khiến nhiều người hoang mang.
Theo C67, đối với những phương tiện thế chấp tại NH thương mại tham gia giao thông, bên thế chấp (người vay) được giữ bản chính giấy chứng nhận đăng ký xe trong thời hạn hợp đồng thế chấp có hiệu lực theo quy định tại Nghị định số 163/2006/NĐ-CP ngày 29-12-2006 về giao dịch bảo đảm (đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 11/2012/NĐ-CP ngày 22-2-2012). Điều này có nghĩa là NH không được giữ giấy tờ xe bản chính như trước đây và CSGT được quyền xử phạt đối với lỗi vi phạm không có giấy đăng ký xe bản gốc khi lưu thông.
Thông tin CSGT sẽ xử phạt lỗi vi phạm không có giấy đăng ký xe bản gốc khi lưu thông khiến nhiều người hoang mang. |
Trong khi đó, lâu nay, khi cho người dân, doanh nghiệp vay tiền mua ô tô trả góp, ngân hàng đều giữ bản chính giấy tờ xe và chỉ công chứng giấy tờ xe giao cho khách hàng đi đường. Lãnh đạo nhiều NH bất ngờ với việc công an xử phạt người lái ô tô mang theo giấy tờ bản sao bởi từ trước đến nay, vay tiền mua ô tô thế chấp tài sản là chính chiếc xe đều phải để lại giấy tờ gốc cho NH giữ. Nếu không sẽ khó tránh tình trạng chủ xe đem tài sản thế chấp vay vốn ở nhiều NH khác nhau hoặc bán cho người khác, thế chấp vay tiền ở tiệm cầm đồ… Nếu NH không được giữ bản chính giấy tờ xe sẽ rất rủi ro và nguy cơ phát sinh nợ xấu, nợ khó đòi.
Trong văn bản gửi Bộ Tư pháp và Bộ Công an, lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cho biết, thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã nhận được nhiều văn bản kiến nghị của các tổ chức tín dụng (TCTD) và doanh nghiệp phản ánh về việc cảnh sát giao thông xử phạt vi phạm hành chính khi sử dụng bản sao Giấy chứng nhận đăng ký phương tiện giao thông có xác nhận của TCTD nhận thế chấp khi tham gia giao thông
Việc cảnh sát giao thông kiểm tra, xử phạt các chủ phương tiện không có giấy đăng ký xe bản chính khi tham gia giao thông khiến nhiều chủ xe lo lắng, đặc biệt là những người mua xe trả góp.
NHNN cho rằng, việc xử phạt chủ phương tiện không có giấy đăng ký xe bản chính là chưa hợp lý. Do đó, NHNN đã đề nghị Bộ Công an chưa xử phạt chủ phương tiện, cho phép sử dụng bản sao giấy tờ sở hữu xe có xác nhận của ngân hàng.
Nghị định 163 đã hết hiệu lực, xử phạt hành chính là cứng nhắc
Trao đổi với phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam, một chuyên gia về pháp luật dân sự cho biết, Bộ Luật dân sự 2015 có quy định rõ bên nhận thế chấp có quyền giữ giấy tờ liên quan đến tài sản thế chấp nếu các bên có thỏa thuận. Do đó, việc quy định bên thế chấp giữ bản chính Giấy chứng nhận đăng ký phương tiện giao thông, đồng thời vẫn giữ tài sản thế chấp như quy định tại Nghị định 163/2006/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 11/2012/NĐ-CP) đã không còn phù hợp với quy định của Bộ Luật Dân sự 2015. Cũng theo vị chuyên gia này, do Nghị định 163 đã hết hiệu lực thi hành nên việc các cơ quan chức năng viện dẫn Nghị định 163 và xử phạt hành chính đối với lỗi vi phạm không có giấy đăng ký xe bản gốc khi lưu thông là có phần cứng nhắc.
Trên cơ sở quy định của Bộ Luật dân sự 2015 và để tháo gỡ khó khăn vướng mắc, tạo điều kiện cho người dân và các TCTD thực hiện hoạt động vay và đi vay thuận lợi, đảm bảo quyền lợi của bên nhận thế chấp, ngày 12/7/2017, Thống đốc NHNN đã có văn bản gửi Bộ Tư pháp (Văn bản số 5487/NHNN-PC) đề nghị Bộ Tư pháp hoàn thiện và trình Chính phủ ban hành Nghị định thay thế Nghị định 163/2006/NĐ-CP, Nghị định 11/2012/NĐ-CP theo hướng quy định bên nhận thế chấp có quyền giữ bản chính giấy tờ liên quan đến tài sản thế chấp trong trường hợp các bên có thỏa thuận phù hợp với quy định của Bộ Luật dân sự 2015. Đồng thời, NHNN cũng sẽ kiến nghị Bộ Công an, Bộ Giao thông Vận tải trong thời gian chưa có Nghị định thay thế thì chỉ đạo cơ quan công an, thanh tra giao thông các cấp cho phép người điều khiển phương tiện giao thông sử dụng bản sao giấy chứng nhận đăng ký xe có xác nhận của tổ chức tín dụng.