Bộ Y tế đề xuất cấm sử dụng để chặn hệ luỵ từ thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng

Phần chất vấn và trả lời chất vấn chiều 11/11 tại Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV trở nên "nóng" với nhiều câu hỏi và tranh luận của các đại biểu Quốc hội gửi đến Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan.

Trả lời chất vấn đại biểu liên quan đến thực trạng sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Bộ trưởng Đào Hồng Lan khẳng định, thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đang tăng nhanh và tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người dân, đặc biệt là đối với giới trẻ.

Qua điều tra tại 34 tỉnh, thành phố vào năm 2020 cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở người trưởng thành từ 15 tuổi trở lên tăng 18 lần từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020, trong đó tập trung cao nhất ở nhóm tuổi từ 15 đến 24 tuổi. Theo kết quả điều tra liên quan đến sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng theo các nhóm tuổi, nhu cầu và việc sử dụng trong giới trẻ, đặc biệt là đối với phụ nữ trẻ em gái cũng tăng lên.

Bộ trưởng Bộ Y tế cũng phân tích về những tác hại của việc sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, đặc biệt là đối với giới trẻ. Để giải quyết vấn nạn này, Bộ trưởng đề xuất sửa đổi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá trình Quốc hội xem xét, trong đó có các quy định cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.

Tiếp tục trả lời chất vấn của đại biểu liên quan đến thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và tác hại đến sức khỏe người dân, Bộ trưởng Đào Hồng Lan thông tin, Việt Nam đã tham gia vào công ước khung phòng, chống tác hại của thuốc lá. Bên cạnh giảm thiểu tác hại của thuốc lá thông thường, với những hình thức xuất hiện mới của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, ngành y tế cũng đã có rất nhiều giải pháp tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trong đó tăng cường tuyên truyền về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên các phương tiện thông tin đại chúng. Bộ Y tế phối hợp với ngành giáo dục, các cơ quan liên quan tăng cường truyền thông và phòng chống tác hại thuốc lá nói chung, trong đó có thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Qua lấy ý kiến của các bộ, ngành, đa phần rất ủng hộ đề nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội có những giải pháp cấm sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Bộ Y tế đã tổ chức đánh giá tác động làm căn cứ khoa học; đã tổ chức công bố tác hại của thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử ra công chúng. Các giải pháp này là những giải pháp mang tính chất căn cơ để cung cấp các bằng chứng, căn cứ pháp lý để Chính phủ quyết định các giải pháp phòng chống tác hại của thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử.

Liên quan Công điện 47 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Bộ Y tế đã hoàn thành báo cáo trình Chính phủ cho ý kiến, trình Ủy ban Thường vụ cho ý kiến và ban hành nghị quyết.

Về Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt trình tại Kỳ họp thứ 8, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, Bộ Y tế đã có ba văn bản gửi Bộ Tài chính và Văn phòng Chính phủ đề xuất cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Bởi trên cơ sở đánh giá của Hiệp hội Kinh tế y tế, nếu thu được một đồng thuế liên quan tới các loại thuế này, chúng ta phải mất 5 đồng để giải quyết các vấn đề liên quan tới sức khỏe của người dân, chưa kể các hệ lụy gây ra đối với sức khỏe tinh thần, thể chất của người dân.

Đại biểu Dương Khắc Mai (Đoàn Đắk Nông) đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, "giải pháp mạnh" đối với thuốc lá mới? Đại biểu cũng đề nghị Bộ trưởng sớm trình Quốc hội sửa đổi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá để có những chế tài bảo vệ sức khỏe của người dân, nhất là thế hệ tương lai của đất nước. Nếu được, đề nghị Bộ Y tế sớm trình Quốc hội trong năm 2025.

Giải trình, Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh, việc sửa đổi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá là nhiệm vụ Quốc hội, Chính phủ đang giao cho Bộ Y tế. Đến thời điểm này, Bộ Y tế đã tiến hành tổng kết 10 năm triển khai thi hành Luật và đang xây dựng hồ sơ sửa đổi Luật để trình Quốc hội, Chính phủ trong thời gian tới. Bộ trưởng Y tế mong muốn có biện pháp mạnh hơn nữa, cụ thể trong Nghị quyết của Kỳ họp này giao Chính phủ thí điểm cấm hoặc giao cho Chính phủ triển khai cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng thì sẽ đáp ứng được nhu cầu cấp thiết cũng như nhanh chóng triển khai các giải pháp để bảo vệ người dân, trẻ em.