Hôm qua (6/10), tại Hà Nội, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học “Đổi mới nội dung giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp - thực trạng và giải pháp”.
Nội dung, phương thức giám sát ngày càng thực chất
Phát biểu tại Hội thảo, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Nguyễn Hữu Dũng khẳng định, những năm qua, công tác giám sát của MTTQ Việt Nam đã có nhiều bước tiến và đạt được những kết quả quan trọng. Nổi bật là nhận thức của cấp ủy, chính quyền, MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân về công tác giám sát được nâng lên, các cơ sở chính trị, pháp lý trong hoạt động giám sát ngày càng được củng cố và hoàn thiện hơn. Nội dung, phương thức giám sát ngày càng thực chất, tập trung vào những vấn đề quan trọng liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, góp phần tăng cường quyền làm chủ, sự đồng thuận của nhân dân trong xây dựng đất nước, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.
Cho rằng đổi mới tổ chức và phương thức hoạt động giám sát của Mặt trận là nhân tố góp phần tích cực vào việc tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN, GS.TS Trần Ngọc Đường - Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Dân chủ và Pháp luật (UBTƯ MTTQ Việt Nam) nhấn mạnh: Đổi mới tổ chức và phương thức giám sát của Mặt trận phải gắn chặt với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”; cùng với nhân dân nâng cao hiệu lực và hiệu quả giám sát, làm chỗ dựa vững chắc cho nhân dân thực hiện và phát huy dân chủ, xây dựng và hoàn thiện cơ chế để nhân dân trực tiếp kiểm soát quyền lực nhà nước.
Tuy nhiên, công tác giám sát của MTTQ Việt Nam vẫn còn một số tồn tại, hạn chế chưa đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn cuộc sống, xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có việc chậm đổi mới nội dung, phương thức giám sát của Mặt trận. Do đó, “đổi mới nội dung, phương thức giám sát của MTTQ Việt Nam góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát là một trong những yêu cầu cần thiết đặt ra trong thời gian tới. Hội thảo được tổ chức nhằm làm rõ hơn các căn cứ chính trị, sự cần thiết và yêu cầu thực tiễn về đổi mới nội dung và nâng cao hiệu quả giám sát của MTTQ các cấp” - ông Nguyễn Hữu Dũng gợi mở.
Cần theo dõi, đôn đốc việc giải quyết kiến nghị sau giám sát
Chỉ ra những tồn tại, hạn chế của công tác giám sát thời gian qua, ông Đỗ Duy Thường, nguyên Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam cho biết, việc theo dõi, giải quyết kiến nghị sau giám sát ở nhiều nơi chưa được chú trọng, đôn đốc đến cùng, dẫn đến việc kiến nghị một chiều, hình thức, hiệu quả chưa cao, thậm chí không đánh giá được kết quả giám sát trong một vụ việc nhất định. Do đó, cán bộ thực hiện hoạt động giám sát cần thể hiện được bản lĩnh dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, tránh hiện tượng nể nang, né tránh trong quá trình giám sát.
Dẫn kinh nghiệm thực tiễn tại địa phương, ông Nguyễn Đình Xiển, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Hải Dương cho rằng, nội dung giám sát của MTTQ các cấp cần được lựa chọn có trọng tâm, trọng điểm, bám sát các nội dung chỉ đạo, định hướng của MTTQ Việt Nam cấp trên và của cấp ủy cùng cấp. Đồng thời, tăng cường nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, lựa chọn những vấn đề nổi cộm, bức xúc mà nhân dân, dư luận đang quan tâm để tổ chức các cuộc giám sát.
Để làm được điều này, ông Xiển đề nghị MTTQ Việt Nam cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tổ chức tốt các hội nghị tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp, các cuộc tiếp xúc đối thoại của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với nhân dân để lựa chọn nội dung giám sát phù hợp, sát thực tiễn.
Cùng quan điểm, ông Xa Đức Thọ, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Hòa Bình kiến nghị, MTTQ các cấp cần chủ động tham mưu các nội dung giám sát chuyên đề, trong đó tập trung vào những vụ việc liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; những vấn đề dư luận xã hội quan tâm, bức xúc. Đặc biệt cần theo dõi, đôn đốc việc giải quyết kiến nghị sau giám sát, có văn bản yêu cầu các cơ quan được giám sát trả lời, từ đó tạo niềm tin đối với cử tri và nhân dân. Ông Thọ cũng đề nghị MTTQ các cấp cần tăng cường công tác tuyên truyền, vận động làm cho nhân dân biết, hiểu rõ vấn đề và thấy được vị trí, vai trò của Mặt trận, từ đó nhân dân quan tâm, tích cực tham gia vào hoạt động giám sát một cách hiệu quả hơn.
Ghi nhận, đánh giá cao các ý kiến của các đại biểu, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Nguyễn Hữu Dũng cho biết, kết quả của Hội thảo sẽ góp phần giúp Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam có thêm cơ sở khoa học và thực tiễn, các giải pháp thiết thực cho công tác chỉ đạo, điều hành chuyên môn. Đồng thời tạo cơ sở giúp Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam nghiên cứu, điều chỉnh trong xây dựng kế hoạch, nội dung giám sát, ban hành văn bản hướng dẫn địa phương trong thực hiện nhiệm vụ giám sát hằng năm; kiến nghị tiếp tục hoàn thiện pháp luật về giám sát của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong thời gian tới.
Ông Nguyễn Văn Pha - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc Hội đề xuất ban hành Luật Hoạt động giám sát của nhân dân, trong đó quy định rõ trách nhiệm của đảng viên, nhất là người đứng đầu, đồng thời quy định cụ thể việc MTTQ Việt Nam được thay mặt nhân dân, đại diện cho nhân dân trong hoạt động giám sát… Ông cho rằng, Luật Hoạt động giám sát của nhân dân nếu được ban hành sẽ trở thành “bộ luật” về giám sát của nhân dân, của MTTQ Việt Nam với đầy đủ cơ chế, chính sách, chế tài trong giai đoạn hiện nay.