Phải đình chỉ một số vụ án dù thuộc tội phạm nghiêm trọng
Đại diện cơ quan chủ trì soạn thảo, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (Bộ Công an) Trần Hồng Phú cho biết, Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ số 14/2017/QH14 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2018.
Có thể nói, việc ban hành Luật số 14 là bước tiến quan trọng trong công tác lập pháp của Nhà nước, tạo cơ sở pháp lý thuận lợi cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong công tác quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ; đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang và các lực lượng khác, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Phó Cục trưởng Trần Hồng Phú báo cáo về dự án Luật sửa đổi, bổ sung |
Tuy nhiên, quá trình tổ chức thực hiện Luật số 14 và Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) đã bộc lộ một số bất cập, khoảng trống trong việc xử lý hình sự đối với hành vi chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự vũ khí quân dụng.
Bởi vậy, không thể khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử về hình sự đối với các hành vi trên từ ngày 1/7/2018; nếu đã khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử thì phải đình chỉ; nếu đã bị kết án đang chấp hành hình phạt hoặc đang được tạm đình chỉ chấp hành hình phạt thì phải miễn chấp hành hình phạt còn lại; nếu đã kết án mà chưa chấp hành hình phạt hoặc đang được hoãn chấp hành hình phạt thì phải miễn chấp hành toàn bộ hình phạt.
Thành viên Hội đồng thẩm định phát biểu ý kiến |
Trong khi đó, thực tiễn công tác phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm từ trước đến nay cho thấy, đây là loại tội phạm nghiêm trọng. Đa phần đối tượng có hành vi chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép hoặc chiếm đoạt các loại vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự vũ khí quân dụng có nhân thân xấu.
Các loại vũ khí đối tượng sử dụng (súng ổ xoay, súng bút, súng tự chế bắn đạn hoa cải…) có tính sát thương cao. Khi sử dụng thực hiện tội phạm với mục đích xâm hại đến tính mạng, sức khỏe của con người, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Nếu không khởi tố, điều tra, truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc phải trả tự do, miễn chấp hành hình phạt tù còn lại cho các đối tượng này sẽ làm gia tăng tình hình tội phạm sử dụng vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự vũ khí quân dụng, ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội, không đảm bảo tính răn đe nghiêm mình của pháp luật.
Đó là chưa nói đến nguy cơ các đối tượng phản động sẽ lợi dụng sơ hở pháp luật tiến hành chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép vũ khí có tính năng tác dụng tương tự để hoạt động lật đổ chính quyền, khủng bố, gây bạo loạn vũ trang làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự của đất nước.
Thành viên Hội đồng thẩm định phát biểu ý kiến |
Theo báo cáo của Công an các đơn vị, địa phương, từ khi Luật số 14 có hiệu lực đến nay, đã phát hiện, bắt giữ 230 vụ, 321 đối tượng liên quan đến hành vi chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép vũ khí khác có tính năng, tác dụng tương tự vũ khí quân dụng.
Trong đó: 11 vụ, 13 đối tượng phải đình chỉ khởi tố vụ án; 19 vụ, 32 đối tượng đã bị kết án, đang chấp hành hình phạt, chưa chấp hành hình phạt, đang hoãn hoặc tạm đình chỉ chấp hành hình phạt mà được miễn chấp hành hình phạt còn lại; 104 vụ, 157 đối tượng đã khởi tố, điều tra (với tội danh khác như giết người, cố ý gây thương tích, chống người thi hành công vụ, gây rối trật tự công cộng...); 96 vụ, 119 đối tượng xử phạt hành chính.
Chính sách hình sự đối với tội phạm trên là không thay đổi
Vì thế, nhằm kịp thời khắc phục những khó khăn vướng mắc trên, không để khoảng trống pháp luật trong việc xử lý hình sự đối với hành vi chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép vũ khí khác có tính năng, tác dụng tương tự vũ khí quân dụng thì theo ông Phú, cần thiết phải sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật số 14, đảm bảo tương thích với Bộ luật Hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017 về xử lý hành vi chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép vũ khí khác có tính năng, tác dụng tương tự vũ khí quân dụng.
Thành viên Hội đồng thẩm định phát biểu ý kiến |
Đa số ý kiến của các thành viên Hội đồng thẩm định tán thành sự cần thiết phải sửa đổi Luật số 14 để bảo đảm an ninh quốc gia. Các thành viên cũng đồng tình chỉ tập trung sửa đổi, bổ sung những quy định đã phát sinh hạn chế, vướng mắc trong quá trình thực hiện như đề xuất của Bộ Công an là chỉ sửa đổi, bổ sung khoản 2 và khoản 6 Điều 3 Luật số 14.
Tuy nhiên, có thành viên Hội đồng thẩm định băn khoăn về dự kiến sửa đổi Luật số 14 vì cho rằng để giải quyết những vướng mắc thực tiễn thì sửa đổi quy định trong Bộ luật Hình sự sẽ hợp lý hơn.
Nêu quan điểm về sự cần thiết sửa đổi Luật số 14, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh nhấn mạnh, chính sách hình sự đối với hành vi tội phạm trên của Việt Nam chưa bao giờ thay đổi. Thực tiễn công tác đấu tranh, phòng ngừa đã cho thấy hành vi tội phạm trên là rất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến an ninh trật tự của đất nước, cần phải xử lý.
Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh nhấn mạnh, chính sách hình sự đối với loại tội phạm này chưa bao giờ thay đổi |
Thứ trưởng cũng lưu ý cơ quan chủ trì soạn thảo một số nội dung về mặt kỹ thuật, đảm bảo có điều khoản chuyển tiếp đối với hành vi diễn ra từ ngày 1/7/2018 đến nay. Đồng thời, Thứ trưởng đề nghị Bộ Công an phân tích rõ việc sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự sẽ không khả thi ở thời điểm này trong Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung.