Canada – Trung Quốc leo thang căng thẳng vì vụ tử hình người Canada

(PLO) - Việc tòa án Trung Quốc ngày 14/1 kết án tử hình một công dân Canada về cáo buộc buôn lậu ma túy, đồng thời từ chối công nhận quyền miễn trừ ngoại giao cho một người Canada khác đã đẩy căng thẳng vốn gia tăng giữa 2 nước sau vụ một giám đốc của tập đoàn Huawei của Trung Quốc bị bắt giữ hồi tháng trước leo thang.
Công dân Canada Robert Lloyd Schellenberg vừa bị kết án tử hình tại Trung Quốc.
Công dân Canada Robert Lloyd Schellenberg vừa bị kết án tử hình tại Trung Quốc.

Theo AP, hãng tin Trung Quốc Tân Hoa xã ngày 14/1 đưa tin, tòa án tại thành phố Đại Liên, thuộc tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc cùng ngày đã kết án tử hình đối với công dân Canada Robert Lloyd Schellenberg về tội buôn lậu ma túy. Toàn bộ tài sản cá nhân của ông Schellenberg cũng sẽ bị tịch thu.

Ông Schellenberg bị bắt giữ tại Trung Quốc từ cuối năm 2014 và bắt đầu bị đưa ra xét xử từ năm 2016. Cuối năm ngoái, tòa án tại thành phố Đại Liên đã tuyên mức án 15 năm tù giam đối với ông Schellenberg. 

Tuy nhiên, tại phiên tòa ngày 29/12/2018, các công tố viên Trung Quốc kháng án vì cho rằng mức án này quá nhẹ. Tòa án Trung Quốc đã quyết định xử phúc thẩm vụ việc, dẫn tới bản án tử hình ngày 14/1.

Rạn nứt ngoại giao giữa Trung Quốc và Canada càng leo thang với việc một người phát ngôn của Trung Quốc ngày 14/1 tuyên bố ông Michael Kovrig - một nhà ngoại giao Canada đã bị Trung Quốc bắt giam - không đủ điều kiện để được miễn trừ ngoại giao.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau ngày 14/1 đã lên tiếng bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về vụ việc kết án tử hình công dân nước này. 

Thủ tướng Canada cáo buộc Trung Quốc đã sử dụng hệ thống tư pháp của nước nay để gây áp lực đối với Canada vì vụ bắt giữ Giám đốc tài chính của Huawei Mạnh Vãn Chu.

Ông Trudeau cũng cáo buộc Trung Quốc đã tùy tiện áp dụng án tử hình. Đây được cho là phát biểu mạnh mẽ nhất của Thủ tướng Canada kể từ khi căng thẳng giữa 2 bên bùng phát vào hồi tháng 12 vừa qua.

Canada sau đó đã cập nhật cảnh báo đi lại tới Trung Quốc, khuyến cáo người dân Canada về “nguy cơ bị giới chức thực thi luật pháp Trung Quốc áp dụng quy định tùy tiện”.

Quan hệ giữa Canada và Trung Quốc đã trở nên căng thẳng sau khi bà Mạnh Vãn Chu bị Canada bắt giữ tại Vancouver ngày 1/12/2018 theo yêu cầu của Mỹ. 

Sau đó, Trung Quốc đã tiến hành bắt giữ hai công dân Canada là cựu cán bộ ngoại giao Michael Kovrig và doanh nhân Michael Spavor với cáo buộc có các hoạt động gây nguy hiểm tới an ninh quốc gia của Trung Quốc.