Trung Quốc liên tục bị thúc ép
Theo AP, tại hội nghị lần này, các nhà lãnh đạo Trung Quốc muốn G20 đóng vai trò dài hạn hơn trong việc quản lý kinh tế toàn cầu. Đức, Hàn Quốc và một số nước khác cũng muốn thảo luận về các vấn đề liên quan đến khí hậu, năng lượng và có thể là những cải cách trong hệ thống thuế toàn cầu để giảm tình trạng trốn thuế. Việc Anh rời khỏi EU cũng là một chủ đề được chú ý.
Tuy nhiên, Mỹ và các quan chức khác cho biết họ muốn đưa vấn đề dư thừa công nghiệp của Trung Quốc và một số vấn đề hóc búa khác ra thảo luận. Trong đó, ngay trong ngày đầu của Hội nghị, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker đã kêu gọi Trung Quốc chấp nhận cơ chế giám sát về tình trạng sản xuất dư thừa vốn bị các đối tác thương mại của Bắc Kinh cho là nguyên nhân dẫn đến tình trạng giá thép thấp và thất nghiệp tăng.
Trung Quốc – nhà sản xuất thép lớn nhất thế giới – đã cam kết giảm sản lượng sản xuất của nước này xuống còn 150 triệu tấn vào năm 2020. Mỹ đã áp thuế nhập khẩu lên đến 500% đối với sản phẩm thép của Trung Quốc để bù đắp những gì mà giới chức Mỹ cho là các khoản trợ giá không phù hợp của giới chức Trung Quốc. Ngoài ra, các nhà lãnh đạo EU cũng bảo vệ lệnh yêu cầu Ireland thu thuế của Apple.
Tại cuộc gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trước thềm hội nghị, Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull cũng đã đề nghị ông Tập tiếp tục cải cách kinh tế Trung Quốc để tạo cơ hội cho các phát minh, cho giao thương và cho đầu tư”. Theo Reuters, đây là cách nói khéo léo của nhà lãnh đạo Australia cho rằng Bắc Kinh thường sử dụng các biện pháp bảo hộ để tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư trong nước hoặc “chống lưng” cho họ trong quá trình làm ăn bên ngoài.
Tân Thủ tướng Anh Theresa May cũng đã lên tiếng bảo vệ quyết định của bà trong việc dừng án điện hạt nhân có vốn đầu tư của Trung Quốc vì lý do an ninh đã được bà thông báo mới đây.
Những rắc rối
Theo các nhà phân tích, Trung Quốc mong muốn đảm bảo sự thành công của hội nghị để cho thế giới thấy được rằng nước này là một cường quốc đáng tin cậy và đã sẵn sàng tiếp quản vai trò quan trọng trên trường quốc tế tương xứng với vị thế nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới. Do đó, Trung Quốc đã gợi ý các nước tránh các cuộc tranh luận về vấn đề Biển Đông – nơi nước này đang xây dựng phi pháp các đảo nhân tạo và các công trình khác như đường băng, tiền đồn…
Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ngay lập tức nêu vấn đề nóng này trong cuộc hội đàm với phía Trung Quốc khi vừa đặt chân tới Hàng Châu. Theo Reuters, ông Obama và ông Tập cùng phái đoàn của 2 nước đã có cuộc hội đàm kéo dài 4 giờ trước khi ông Tập và ông Obama có cuộc gặp riêng.
Phát biểu sau các cuộc gặp, ông Obama đã nhấn mạnh sự quan trọng của việc Trung Quốc tuân thủ các nghĩa vụ của nước này theo Công ước của LHQ về Luật Biển. Trong một tuyên bố được đánh giá là dài bất thường được đưa ra sau cuộc gặp, Nhà Trắng cho biết ông Obama đã nhấn mạnh các cam kết của Mỹ đối với an ninh của các nước đồng minh của nước này. “Tổng thống tái khẳng định rằng Mỹ sẽ hợp tác với tất cả các nước trong khu vực để duy trì các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, thương mại hợp pháp không bị ngăn trở và tự do hàng hải và hàng không” – Nhà Trắng nêu rõ.
Tuy nhiên, về phần mình, ông Tập nói rằng, trong các cuộc gặp với phía Mỹ, Trung Quốc giữ nguyên quan điểm giải quyết các tranh chấp thông qua tham vấn với các bên trực tiếp liên quan”, đồng thời thúc giục Mỹ đóng vai trò tích cực đối với hòa bình và ổn định trong khu vực.
Ngoài ra, theo AP, khâu tổ chức của Trung Quốc cũng đã vấp phải nhiều chỉ trích khi một trận tranh cãi đã nổ ra giữa các nhân viên an ninh và giới chức Trung Quốc và nhóm phóng viên tháp tùng ông Obama khi chiếc Không lực Một vừa đến đường băng hôm 3/9. “Đây là đất nước của chúng tôi. Đây là sân bay của chúng tôi” – một quan chức Trung Quốc bận đồ đen hét lớn về phía các nhân viên của Nhà Trắng về việc tiếp cận chuyên cơ của Tổng thống Mỹ.
Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, Hội nghị năm nay diễn ra trong bối cảnh tình hình thế giới không xảy ra khủng hoảng nghiêm trọng nào đồng nghĩa với việc Hội nghị sẽ ít có khả năng đưa đến được những kết quả đột biến.
