Lòng sông liên tục bị đục khoét làm cho tình trạng sạt lở ngày càng nghiêm trọng là tình trạng tồn tại trên địa bàn xã Võng La (Đông Anh, Hà Nội) từ nhiều năm nay. Thủ phạm của tình trạng trên là những điểm tập kết, khai thác cát, sỏi, vật liệu xây dựng trái phép. Còn chính quyền đia phương vẫn “gặp khó” trong phương án xử lí.
Hỏng đường, lở sông vì cát
Chưa đầy 30 phút đứng “đón lõng” trên bờ đê, tại điểm rẽ vào trụ sở UBND xã Võng La, PV PLVN Online đếm được gần chục lượt ô tô tải qua lại. Tất cả những chiếc xe tải này đều đang làm nhiệm vụ vận chuyển cát, sỏi... cho các điểm tập kết vật liệu xây dựng trên địa bàn. Mỗi chiếc xe chở cát sỏi này có sức nặng lên tới vài chục tấn, trong khi trọng tải cho phép của con đường chỉ “khiêm tốn” ở con số 10 tấn.
Tàu hút cát lén lút hoạt động |
Anh Nguyễn Văn Nam (thôn Võng La) “tố khổ”: “Trời nắng còn đỡ, hôm nào mưa thì con đường này không chẳng khác nào một bãi chiến trường. Vào những lúc cao điểm, nhất là dịp cuối năm xây dựng nhiều, ở đây có đến vài chục chiếc thay nhau chạy. Tất cả đều là xe của chủ bãi cát. Chúng tôi nhiều lần ý kiến lên xã, song suốt mấy năm qua, mọi chuyện vẫn không thay đổi”.
Cũng theo anh Nam, tình trạng đường xuống cấp tại Võng La xuất hiện đã nhiều năm nay, người dân Võng La vẫn hài hước gọi đó là đứa “em song sinh” của những bãi cát sỏi trên địa bàn. Bởi từ khi những bãi cát này đi vào hoạt động, xe tải “chẳng biết ở đâu ra” cứ nối đuôi nhau tập kết về Võng La, hàng ngày, những chiếc xe này cõng đầy trên lưng hàng chục khối cát, rồi chẳng lều bạt che chắn gì, chúng chạy ầm ầm suốt ngày đêm.
“Họ hút cát ở lòng sông, làm cho hai bờ sạt lở hết cả rồi. Nếu cứ để tình trạng này tiếp tục, chỉ sợ một ngày nào đó lũ lớn về thì đừng nói là đường hỏng mà ngay cả cái con đê này cũng bị hà bá nuốt trôi”, anh Nam nói.
Chính quyền địa phương "kêu khó" trong việc xử lý. |
Theo chỉ dẫn của anh Nam, chúng tôi men theo con đường mòn xuống sát bờ sông, tiếp cận một trong những bãi cát lớn nhất ở Võng La. Đầu đường vào bãi cát có một tấm biển to đề dòng chữ: “Công ty Hồng Phúc. Cung cấp vật liệu xây dựng... Vận chuyển đến chân công trình”.
Tại đây có 3 con tàu chở cát neo đậu, một chiếc cần cẩu đang hì hục múc cát từ dưới khoang tàu đổ lên bờ. Cách đó không xa, hai xà lan hút cát cũng đang bập bềnh trên mặt nước, thả những vòi hút to bằng bắp chân xuống lòng sông hút cát lên bờ. Tiếng máy nổ rền rĩ, vang vọng cả một đoạn sông dài.
Phía bên kia dòng chảy (khu vực có bãi bồi giữa sông), cả một đoạn dài bờ bị xói lở một cách thảm hại, từng vạt đất lớn đã đổ ào xuống mặt nước, kéo theo những thân chuối nổi lềnh phềnh, ngoi ngóp dưới sông.
“Lở như thế là còn nhẹ đấy. Mấy năm trước có nhiều tàu hút cát lắm, đất cứ lở ầm ầm. Về sau nghe đâu thấy lở ghê quá, huyện với xã cấm không cho hút nữa. Nhưng bây giờ vẫn có một số tàu hút lén như thế này”, anh Nguyễn Phi Hùng (xã Võng La) bày tỏ.
Chính quyền xã “kêu khó”
Ông Nguyễn Xuân Hùng, Phó Chủ tịch UBND xã Võng La cũng thừa nhận sự tồn tại của các điểm khai thác, tập kết cát sỏi, vật liệu xây dựng trái phép trên địa bàn. Tuy nhiên, khi đề cập đến chủ trương và biện pháp xử lý thì theo vị Phó Chủ tịch xã này lại liên tục “kêu khó” vì các chủ bãi lén lút hoạt động và đưa ra một lý do rất thiếu thuyết phục để biện minh cho sự tồn tại của tình trạng trên là “do nhu cầu cát sỏi lớn” nên việc tập kết cát sỏi vẫn tiếp diễn”.
Hai bên bờ sông đang bị sạt lở nghiêm trọng vì việc hút cát |
Điều đáng nói là trong quá trình tác nghiệp, PV đã rất nhiều lần liên hệ, đặt lịch làm việc với UBND xã Võng La nhưng ông Hùng liên tục từ chối vì những lý do giống nhau: Bận họp.
Theo thống kê của Đội Thanh tra giao thông Đường thủy – Thanh tra Sở GTVT Hà Nội thì trên địa bàn xã Võng La, huyện Đông Anh hiện có 6 điểm tập kết cát, sỏi, vật liệu xây dựng. Trong đó có 4 điểm quy mô lớn hoạt động thường xuyên của ba đơn vị kinh doanh tư nhân là Công ty TNHH Đầu tư & Xây dựng Hồng Phúc (2 điểm), Công ty TNHH Tuấn Vinh (1 điểm) và Công ty Cổ phần Thành Luân (1 điểm).
Tuy nhiên, trong số này chỉ có duy nhất một điểm của Công ty TNHH Đầu tư & Xây dựng Hồng Phúc là có giấy phép kinh doanh bến thủy nội địa. Ngoài ra, hai điểm tập kết nhỏ còn lại, tuy không hoạt động thường xuyên nhưng cũng đều không có giấy phép kinh doanh.
Ông Phạm Ngọc Tiến, Đội phó Đội TTGTĐT (Sở GTVT Hà Nội) cho biết, trong tháng 6/2012 đơn vị của ông đã có đợt kiểm tra hoạt động của điểm tập kết cát, sỏi, vật liệu xây dựng trên địa bàn xã Võng La và đã lập Biên bản vi phạm hành chính, đình chỉ hoạt động về hành vi “Sử dụng thiết bị bốc xếp hàng hóa không đảm bảo tiêu chuẩn kĩ thuật an toàn” và “Không có giấy phép kinh doanh” đối với cả ba công ty trên.
Tuy nhiên, theo ông Tiến, việc kiểm tra, xử phạt này chỉ mang tính chất tạm thời bởi khi lực lượng TTGTĐT đi các chủ bến bãi vẫn lén lún hoạt động trở lại.
“Để xử lí dứt điểm tình trạng này, chính quyền địa phương phải là đơn vị tiên phong. Họ là người theo dõi, quản lí trực tiếp hoạt động của các bến bãi này. Nếu họ thường xuyên kiểm tra, nghiêm khắc xử lí những trường hợp vi phạm thì chắc chắn những bến bãi không phép, hoạt động trái phép kiểu này sẽ không thể tồn tại”, ông Tiến cho hay.
Hoàng Phan