Châu Âu “siết” chặt chuyện bảo vệ dữ liệu cá nhân

Mục tiêu của các biện pháp mới nhằm hiện đại hóa các quy định hiện hành với phạm vi áp dụng bao trùm toàn bộ các nhà cung cấp dịch vụ Internet, viễn thông và các ứng dụng mạng khác.

Theo cơ quan soạn thảo, các thay đổi cũng giúp tăng cường khả năng xử lý dữ liệu, tính bảo mật và đảm bảo an ninh trong thị trường số thống nhất - một trong những mục tiêu của chiến lược thị trường số chung châu Âu. 

Đồng bộ, nâng sức mạnh

Đề xuất này của EC sẽ đồng bộ hóa các qui định được áp dụng cho các giao dịch điện tử với tiêu chuẩn mới mang tầm quốc tế được xác định bởi Liên minh châu Âu (EU) trong qui định tổng thể về bảo vệ dữ liệu. EC cũng đưa ra các nội dung nhằm đảm bảo khi các tổ chức và thể chế thuộc EU xử lý thì dữ liệu cá nhân cũng phải được tôn trọng như tại các nước thành viên.

Điều này dựa trên nguyên tắc chung về bảo vệ dữ liệu và xác định cách tiếp cận chiến lược đối với các vấn đề về chuyển dữ liệu cá nhân trên phạm vi quốc tế. 

Phó chủ tịch EC phụ trách thị trường số chung, ông Andrus Ansip đánh giá đề xuất của EC đảm bảo niềm tin của người dân đối với thị trường số. Ông này cho rằng các biện pháp được áp dụng giúp tăng tính bảo mật của các giao dịch điện tử, đồng thời bảo vệ bí mật riêng tư của công dân. Quy định mới cũng tạo sự cân bằng giữa việc cần bảo vệ nghiêm ngặt người tiêu dùng đồng thời động viên sự sáng tạo của các doanh nghiệp.

EU muốn tăng cường bảo vệ các dữ liệu thương mại điện tử của công dân châu Âu vì việc này giúp hạn chế tình trạng người dùng trở thành đối tượng để các công ty quảng cáo trên Internet đeo bám, cũng như bị ảnh hưởng bởi các tác động không mong muốn từ môi trường mạng. 

Dự thảo quy định mới của EC yêu cầu việc khai thác các dữ liệu cá nhân phải được sự đồng ý của người sử dụng. EC cũng cấm các ứng dụng mạng như Skype, Gmail, WhatsApp hay Facebook Messenger sử dụng các dữ liệu hay nội dung giao tiếp qua thư hoặc tin nhắn điện tử của người dùng để gợi ý các dịch vụ hay quảng cáo. Cho tới nay, các ứng dụng vừa nêu vẫn nằm ngoài phạm vi điều chỉnh tại qui định về quản lý dữ liệu cá nhân và giao dịch điện tử của EC ban hành năm 2002. 

Châu Âu đang quyết tâm bảo vệ bí mật riêng tư của công dân trên mạng Internet

An toàn cả hai phía

Trên quan điểm ủng hộ dự thảo quy định mới này của EC, Văn phòng các Hiệp hội người tiêu dùng châu Âu (BEUC) cho rằng người tiêu dùng cần sự theo dõi các hoạt động thương mại liên tục 24/24 giờ trong khi họ sử dụng các dịch vụ kỹ thuật số. 

Về phía doanh nghiệp, các đơn vị chuyên về quảng cáo và marketing lo ngại quy định mới do EC đề xuất có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh và quảng cáo trên mạng. Họ sợ rằng mô hình kinh doanh của các trang mạng chuyên cung cấp các nội dung miễn phí để lấy quảng cáo sẽ bị xem xét.

Mặt khác, những đơn vị này cũng lo sợ việc các thư điện tử với mục đích quảng cáo sẽ không được phép thực hiện khi chưa có sự đồng ý của khách hàng. Những cuộc gọi với mục đích điều tra qua điện thoại cũng phải được khách hàng đồng ý, khi đó các đơn vị chuyên quảng cáo phải lựa chọn công khai số điện thoại hoặc sử dụng các đầu số đặc biệt để nhận biết cuộc gọi vì mục đích quảng cáo thương mại.

Về phần mình, Hiệp hội các nhà khai thác viễn thông châu Âu (ETNO) với 800 thành viên đã bày tỏ mong muốn quy định này cần phải được xem xét liệu có thỏa mãn cả hai yêu cầu là thuận lợi cho người tiêu dùng đồng thời thúc đẩy tính sáng tạo hay không. Theo số liệu của Liên minh châu Âu, thị trường dữ liệu EU đạt doanh thu 54,5 tỷ euro trong năm 2015 và có thể đạt mức 84 tỷ euro vào năm 2020. 

Chia sẻ thông tin ngân hàng

Trong một động thái có liên quan, tại Thụy Sĩ, công ước quốc tế về chia sẻ tự động các thông tin ngân hàng cũng đã có hiệu lực từ ngày 1/1/2017. Đây là một quyết định khiến Thụy Sĩ không còn được coi là một “thiên đường thuế” nữa. 

Theo đó, kể từ ngày 1/1/2017, các tổ chức tài chính tại Thụy Sĩ sẽ thu thập thông tin về khách hàng của họ sống ở nước ngoài và chuyển các thông tin này mỗi năm một lần tới Cục thuế LB Thụy Sĩ. Cơ quan này sẽ gửi thông tin cho cơ quan thuế của các quốc gia mà Thụy Sĩ đã thỏa thuận trao đổi tự động thông tin. 

Việc áp dụng "Công ước hỗ trợ hành chính đa phương trong các vấn đề thuế" có nghĩa là Thụy Sĩ sẽ tuân thủ các chuẩn mực quốc tế trong các vấn đề thuế với hơn 100 quốc gia đã ký kết thỏa thuận này. Thỏa thuận sẽ đảm bảo rằng những thông tin tài chính về các tài khoản ngân hàng được mở tại Thụy Sĩ của công dân một số nước khác sẽ được chia sẻ hàng năm.

Thụy Sĩ sẽ bắt đầu thu thập dữ liệu từ năm 2017 và chia sẻ các dữ liệu này với các quốc gia được lựa chọn kể từ năm 2018. Các quốc gia này sẽ tiến hành trao đổi thông tin tương tự với Thụy Sĩ về tài sản của các công dân Thụy Sĩ. 

Nhằm tránh mất đi vị thế của một trung tâm tài chính thế giới, Thụy Sĩ đã ký kết công ước này năm 2014. Đây là một sự thay đổi quan trọng đối với một quốc gia được coi như một thiên đường thuế. Trước đây, Thụy Sĩ chỉ cung cấp thông tin ngân hàng theo yêu cầu của quốc gia mà Thụy Sĩ từng ký kết thỏa thuận nhằm tránh đánh thuế hai lần.

Nhưng ngay cả trong những trường hợp này, hợp tác không phải lúc nào cũng được đảm bảo. Quốc gia muốn thu nhận được thông tin phải cung cấp bằng chứng về hành vi trốn thuế của các nhân vật liên quan. Tuy nhiên, vẫn tồn tại một trở ngại. Thụy Sĩ từ chối hợp tác nếu bằng chứng về hành vi trốn thuế có được là dựa trên những thông tin "bị đánh cắp". 

Từ nay trở đi, các quốc gia mà Thụy Sĩ đã ký kết thỏa thuận không còn cần phải yêu cầu cung cấp thông tin về tài khoản ngân hàng tại Thụy Sĩ của công dân nước đó. Các dữ liệu sẽ được truyền tự động mỗi năm một lần.

Giulio và Francesca Maria Occhionero- hai tin tặc chuyên xâm nhập email của các chính trị gia

Tuy nhiên, những dữ liệu này chỉ có thể được sử dụng để thu thuế và phải được bảo mật. Các quốc gia hưởng lợi đầu tiên từ cam kết này là các nước châu Âu cũng như Australia, Nhật Bản, Canada và Hàn Quốc. Đối với các nước phía Nam như Ấn Độ, Brazil, Mexico, Argentina và Nam Phi, việc tiếp cận những thông tin tài chính bảo mật sẽ chỉ đến trong 1 năm sau đó.

Điều đó có nghĩa, các nước nghèo sẽ không được hưởng lợi từ cam kết minh bạch này. Họ không có đủ nguồn lực cần thiết để đáp ứng các điều kiện về trao đổi tự động các thông tin, như để thu thập và chia sẻ thông tin về tài sản của các công dân Thụy Sĩ sống trên đất nước họ và đảm bảo rằng các thông tin được Thụy Sĩ cung cấp chỉ được sử dụng cho các mục đích tính thuế và không được phép công khai./.