Khoảng 20 năm trước, nhắc đến Quảng Bình là nghĩ đến một miền đất nghèo khó, những cồn cát chang chang, đầy nắng gió bão bùng. Nhưng nay, người ta nhớ đến Quảng Bình là nhớ đến một “vương quốc” hang động, là “thiên đường” của du lịch mạo hiểm, khám phá những hang động kỳ vĩ, tráng lệ và huyền ảo.
Khảo sát địa lý cho thấy, Phong Nha ở Quảng Bình là khối núi đá vôi lớn nhất bán đảo Đông Dương với khoảng 10.000 km2, nằm vắt trên dãy Trường Sơn với độ cao trung bình 800m.
 |
| Hang động lớn nhất thế giới - Sơn Đoòng tráng lệ và kỳ vỹ |
Các nhà khoa học lý giải, cách đây hơn 460 triệu năm, chính những quả đồi bát úp nằm sâu dưới đáy đại dương bị tác động bởi quá trình nhô lên của vỏ trái đất đã tạo nên sinh cảnh đặc thù, địa chất địa mạo độc đáo cho nơi 2 lần được UNESSCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới – Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng và các vùng lân cận.
Rồi trải qua hàng triệu năm biến đổi địa chất không ngừng nghỉ trong lòng hệ thống núi đá vôi này đã tạo nên một “vương quốc” hang động nằm trong lòng núi, có những hang động được ví như những kỳ quan tráng lệ có một không hai.
 |
| Hang Va tuyệt đẹp bởi bàn tay tạo hóa |
Từ năm 1550, Dương Văn An là người đầu tiên viết về động Phong Nha và hình hài hang động này đã được khắc lên Cửu đỉnh trong Đại nội triều Nguyễn ở Huế. Một thời gian dài, động Phong Nha ung dung thống trị với ngôi vị “đệ nhất động” với hàng ngàn bài báo, bức ảnh, hàng triệu lượt khách tham quan.
Phong Nha từng được đánh giá có giá trị hàng đầu với nhiều cái cái nhất như: hệ thống sông ngầm dài nhất; cửa hang cao và rộng nhất; bãi cát, bãi đá ngầm rộng và đẹp nhất; hồ nước ngầm đẹp nhất; hệ thống thạch nhũ kỳ ảo và tráng lệ nhất.
 |
| Vân đá và thạch nhũ độc đáo ở hang Tiên |
Đến năm 2005, một hang động khác dài 31,4km, rộng từ 30 - 150m, cao 60m, sâu 255m, nằm ở độ cao 360m so với mặt biển đã được khảo sát và đặt tên là động Thiên Đường. Động có cấu địa tầng rất độc đáo với hệ thống thạch nhũ tráng lệ, là chứng nhân kỳ vĩ của 460 triệu năm biến đổi địa chất.
Động này được đánh giá là động lớn nhất, đẹp nhất tại Phong Nha - Kẻ Bàng và là động khô lớn nhất châu Á. Sự độc đáo riêng biệt của Thiên Đường là nhiệt độ trong lòng hang động luôn chênh lệch so với bên ngoài và ở ngưỡng 16 - 18°C và không có sông ngầm.
 |
| Du khách chìm đắm với hệ thống thạc nhũ tráng lệ trong động Thiên Đường |
Một bức ảnh lộng lẫy do nhiếp ảnh gia Carsten Peter chụp vào tháng 5/2010 trong lòng hang Sơn Đoòng bất ngờ được công bố và ghi nhận một đoạn có vòm hang cao 243,84m – đủ sức chứa một tòa nhà cao 40 tầng ở New York (Mỹ) đã làm chấn động cả thế giới.
Sơn Đoòng do Đoàn Thám hiểm hang động Hoàng gia Anh mà dẫn đầu là ông Howard Limbert cùng với sự trợ giúp của anh Hồ Khanh (một người dân địa phương) khám phá ra. Với chiều cao trung bình 200m, dài 6,5 km và rộng 150m, Sơn Đoòng đã thực hiện cú “lật đổ” ngoạn mục khi vượt qua hang Deer tại Vườn quốc gia Gunung Mulu (Malaysia), để trở thành hang động lớn nhất thế giới.
 |
| Cảnh đẹp kỳ vĩ của hang Én |
Hang này được hình thành khoảng 4 - 5 triệu năm trước, khi nước sông chảy ngang qua vùng đá vôi đã bị vùi lấp dọc theo một đường đứt gãy. Nước làm xói mòn và tạo ra một đường hầm khổng lồ trong lòng núi.
Trong hang các nhà nghiên cứu còn tìm thấy một dòng sông ngầm dài 2,5 km và có cả những cột nhũ đá cao tới 70m. Sơn Đoòng hiện là viên ngọc vô giá của du lịch Quảng Bình và được các tạp chí du lịch nổi tiếng thế giới xếp hạng top 10 điểm đến hấp dẫn nhất hành tinh.
 |
| Cảnh đẹp kỳ vĩ của hang Én |
Là kỳ quan thế giới độc nhất vô nhị, Sơn Đoòng được khai thác du lịch khám phá mạo hiểm từ năm 2013 theo cách hạn chế số lượng người với những chuyến thám hiểm thật sự không giống bất cứ chuyến tham quan nào khác.
Tính đến nay, khách du lịch mạo hiểm chinh phục thành công hang Sơn Đoòng thậm chí còn ít hơn rất nhiều so với số người đã đứng trên đỉnh Everest.
